tachixèdha , nf Definizione min. de taca: orrugu, crantu.
tàcia , nf: tassa Definizione
pagamentu, genia de contribbutu, cosa chi s'istadu o un'àteru ente púbblicu betat a pagare a sa gente / istèrriri tàcias a una populatzioni = pònnere o betare pagamentas
Sinonimi e contrari
atatzu
Frasi
gei ant a èssiri pagu lillosus, is propietàrius, candu ant a isciri de cust'àtera tàcia!…◊ mi timu chi custu siat po pònniri càncua tàcia noba! ◊ mi tocat a fai su dimóniu cun sa genti po fai pagai is tàcias ◊ cussu fit unu ladru, si faghiat pagare sas tassas de piús de su chi li teviant
Etimo
ctl.
tatxa
Traduzioni
Francese
taxe
Inglese
tax
Spagnolo
impuesto
Italiano
tassa
Tedesco
Gebühr.
tàcia 1 , nf: tatza 1 Definizione
genia de púncia, prus che àteru curtza e a conca manna, larga; fintzes s'ispina de s'istrúmbulu
Sinonimi e contrari
bullita,
tacita
Frasi
si prantas una tàcia in crésia ti arrestant ◊ prantai una tàcia in su muru
2.
sa tàcia chi su strumbu portat in pítziri increscit cument'e unu spitzu di espi (I.Delussu)
Etimo
ctl., spn.
tatxa, tacha
Traduzioni
Francese
clou,
caboche,
punaise
Inglese
point,
drawing pin
Spagnolo
tacha,
tachuela,
chinche
Italiano
chiòdo córto a tèsta grande,
puntina
Tedesco
Zwecke.
taciài , vrb: ataciai Definizione fàere sa crítiga Sinonimi e contrari assindhigare, criticai, stronciai, tuturare Etimo spn. tachar.
taciàju , nm Definizione chie tenet s'impreu de arregòllere is pagamentos, is tàcias Sinonimi e contrari aggodhetadore, diritadore, godhetarju, isetore, listarzu, taceri Etimo srd.
taciàu , agt Definizione cotizadu, chi pagat o at pagau sa tassa Sinonimi e contrari tassadu Etimo srd.
tàcinu , nm Definizione
logu a fossu inue curret abba, trainedhu; logu a badhigu
Sinonimi e contrari
arrentzolu,
arriixedhu
/
bacu
Frasi
cussu nci essit tàcinu tàcinu
Etimo
srdn.
Traduzioni
Francese
petit ruisseau,
rigole
Inglese
rivulet
Spagnolo
riachuelo
Italiano
rigàgnolo
Tedesco
Rinnsal.
taciòni , nm Definizione obbilu a conca cuadrada chi is sabbateris ponent po unire impare is tacones de is sabbatas Etimo srd.
tacíta , nf: tancita, tantzita, tatzita 1 Definizione prus che àteru, tàcia minore, puncita, ma fintzes manna e assaedhu puru (in cosas intradas apare de fàere giogu) Sinonimi e contrari puntzita, sementza Frasi che l'ant furadu unu casidhu cun tzoos e tatzitas.
tacitài , vrb: atacitai* Definizione pònnere is tacitas, is bullitas Sinonimi e contrari acioae, aciolai, apunciai, imbullitare, intacitai, intzoare, puntzare.
taconài, taconàre , vrb: ataconai Definizione pònnere su tacone, aconciare is iscarpas (a tzapuladura), pònnere acotzu, arrangiare; nau in cobertantza, cobèrrere Frasi at postu cussu fuedhu po taconai sa rima Etimo itl. tacconare.
tacòne, tacòni , nm Definizione
cracàngiu de iscarpa
Frasi
crapitas a taconi artu
Cognomi e Proverbi
smb:
Tacconi
Etimo
itl.
taccone
Traduzioni
Francese
talon
Inglese
heel
Spagnolo
tacón
Italiano
tacco
Tedesco
Absatz.
tàcu tàca
tàcu 1 , nm Definizione sa parte de fundhu de su cracàngiu de sa cartzamenta; petzu de ferru o de brunzu chi si firmat in terra po arrecire su badhadori o spigoni de unu portone po apèrrere e serrare cun facilidade Sinonimi e contrari calcanzu, tacone / pischidha, pulichera Etimo spn. taco.
tàcula , nf: tàcura Definizione
una genia de corroga (ma totu niedha, foras su gatzile chi est in colore de chinisu); fintzes sa màchina a manu po pistare s'ossu de su linu (bàrgada, chi faet a cropos e po cussu si narat bargadare in su sensu de foedhare meda); chie istat sèmpere foedhandho, bargadendhe…
Sinonimi e contrari
carroga,
corbitu
/
argioleri,
barrosu,
ciaciareri,
ciaciarone,
giacarone,
paraletadore,
taculedha
3.
sa zente zuchet ocros e biet: e gai chi no parent tàculas! ◊ no tancas mai sa buca, pares una tàcula!
Terminologia scientifica
pzn, coloeus monedula spermologus
Etimo
itl.
Traduzioni
Francese
choucas
Inglese
jackdaw
Spagnolo
grajilla
Italiano
tàccola
Tedesco
Dohle.
tàcula 1 , nf Definizione matzu o tanti de oto turdos o de oto meurras aprontau po bèndhere / t. de fiu = dóighi tàculas; pillon'e tàcula (de fai a tàcula)= meurra, trudu Frasi nci teniat pillonis de tàcula a cenai Etimo srd.
taculamànos , nm Definizione tzàcurru de manos fatu iscudendho is manos apare in sa pranta Sinonimi e contrari tzacarramanu, tzaculimanu, tzocamanos, tzóchida Frasi candho faghias sos taculamanos as provocadu tantas cuntierras! (A.Mongili)
taculàre , vrb Definizione fàere tzàcurros / taculamanos = tzacarramanu Frasi bogade a lughe sos telarzos vetzos e faghide sas càscias taculare!
taculèdha , nf Definizione tauledha chi tzàcurrat iscuta apare cun àtera Sinonimi e contrari mastràcula Frasi at pintau a punta de lipedha sa màniga de is taculedhas e fatuvatu dhas faet atripare po intèndhere su sonu.