abbruncàda , nf Definizione
atumbada o cropu a murros, cun is murros; cosa chi si narat coment’e avertimentu, briga; atumbada de malascigura a calecuna cosa
Sinonimi e contrari
irmurrada,
irruncada,
sbruncada
/
avertimentu
/
atumbada
3.
dogni abbruncada est a su pódhighe malu… (Z.Zazzu)
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
claque,
heurt
Inglese
slap in the face,
bump
Spagnolo
tortazo,
morrada,
choque
Italiano
mostaccióne,
urto
Tedesco
Hieb auf die Schnauze,
Aufprall.
atumbàe, atumbài, atumbàre , vrb: atummai,
atummare,
atzumbare,
tumbai Definizione
acropare sa conca apare comente faent is mascos brebeghinos gherrandho (chi s’istésiant e current po s’iscúdere cun sa conca); tocare a cropu o iscúdere a calecuna cosa, fintzes de malesaura, tocare a calecunu logu e fintzes fàere giúmburos
Sinonimi e contrari
abbruncai,
addumare,
atricuai,
becare,
intumbare
/
fèrrere
Modi di dire
csn:
atumbai cun su muru = perricare in debbadas cun chie no iscurtat nudha o cun chie podet de prus; no atumbat peis a terra = si creit meda, mancai tropu!
Frasi
est camminendi atumba atumba che brabei istasida ◊ malapat e mascu: a totus atumbat, a totus incorrat! ◊ is brebès si atumbant, singiale chi est acanta de pròere!
2.
fortzados sunt continu de istare a s'atzumba atzumba ◊ sas undhas a s'andha e torra mórigant sas abbas, si pessighint, si atopant e si atzumbant ◊ si che at atzumbadu sa conca a su muru
3.
no ti l'atzumbes, cussa segada, ca ti l'agghejas! ◊ su gallegianti atumbat e no tupat s'àcua me in su depósitu
4.
su labiolu est totu atzumbadu
Cognomi e Proverbi
prb:
totu atumbat a su didu segau
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
heurter
Inglese
to bump
Spagnolo
cornear,
chocar
Italiano
cozzare,
urtare
Tedesco
stoßen.
atzupàre , vrb Definizione
atumbare a calecuna cosa, andhandho, su si firmare foedhandho
Sinonimi e contrari
abbruncai,
imbronconai,
intuviae,
trabbucai 1
Frasi
truvat a un'ala e atzupat a su carrone de una craca bullitada ◊ sos túncios de s'albore si atzupant cun sos sónnios mios ◊ zughia su piatu in manos, mi ant atzupadu e apo ispramminadu sa minestra in terra!
Traduzioni
Francese
trébucher
Inglese
to bump,
to trip up
Spagnolo
tropezar
Italiano
urtare,
inciampare
Tedesco
stoßen,
stolpern.
cucubàju , nm: cucuvaju Definizione
pistadura chi si ufrat, in tretu de ossu; mància in conca, unu tretu iscucau; unu pigione puru (s'istria)
Sinonimi e contrari
biaconcu,
cucuàgiu,
cucuatzu,
cucuau,
giumbu,
tzulumbone,
tzumburisone
Terminologia scientifica
mld
Traduzioni
Francese
bosse,
loupe
Inglese
bump
Spagnolo
chichón
Italiano
bernòccolo,
bitórzolo
Tedesco
Beule.
giúmbu, giúmburu , nm: tzumbu*,
zumbu Definizione
tretu de cosa chi essit, supesau (es. de rupida), o fintzes incracau, intrau; sa carre comente si ndhe supesat ufrada candho at tentu pistadura, mescamente in conca
Sinonimi e contrari
abbugnadura,
biaconcu,
chirroi,
borrutone,
buglione,
bumburusone,
ciumbone,
cocoroi 1,
cucubaju,
culcuvedhu,
tzulumbone,
tzumba,
tzumburisone
Frasi
unu giumbu a sa màchina at fatu, comenti at atumbau
Traduzioni
Francese
bosse
Inglese
bump
Spagnolo
chichón
Italiano
bernòccolo
Tedesco
Beule.
istrampída, istràmpida , nf, nm: istrampidu,
istràmpidu Definizione
su istrampare, su pònnere o betare de botu, a cropu, s'isciorrocu chi faet orruendho a cropu una cosa (e sa persona etotu), atzapulandho a terra / a i. = istrampendhe, a faladura a corpu, a frundhinu
Sinonimi e contrari
istrampa,
istrampada
/
istràmpinu
2.
che l'ant postu a istràmpidu e l'ant segadu ◊ rúere a istràmpidu ◊ comente l'ant puntu, ndh'est istupadu su sàmbene a bullone e rutu est a istràmpidu ◊ lassesit annare sas valígias a istràmpidu ◊ comente l'ant dassadu andhare a istràmpidu at iscumeradu che cadhu ◊ in s'iscala no fales a istràmpidu!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
chute,
coup,
bruit sourd
Inglese
bump,
fall
Spagnolo
caída,
ruido producido al caerse
Italiano
caduta,
bòtto,
tónfo
Tedesco
Sturz.
tumbài , vrb: atumbae*,
tumbare,
tzumbai Definizione
iscúdere is concas apare comente faent is mascos brebeghinos gherrandho; fèrrere o iscúdere a calecunu logu, fintzes po pagu atentzione; fintzes cumbínchere a ccn. a calecuna cosa
Sinonimi e contrari
abbruncai,
atricuai,
becare,
intumbare,
tumbulare
/
fèrrere
/
indúere,
indugi
Frasi
tumbant puzones a sos bidros annapados ◊ fit unu becu chi tumbaiat ◊ tumba tumba e feri feri andit!
Traduzioni
Francese
heurter,
cogner
Inglese
to bump
Spagnolo
chocar,
sacudir
Italiano
urtare,
sbàttere
Tedesco
stoßen.
tzoédhu, tzoéllu , nm: tzuedhu,
tzuellu Definizione
genia de essidura o ufradura in sa pedhe
Sinonimi e contrari
biaconcu,
biocu,
bubbusone,
buizola,
chiaedhu,
cravitu,
lanturra,
popoti,
sangiolu,
tzulumbone
Frasi
a peus chi mi dolet su casciale mi at essidu in sa barra unu tzuellu ◊ mannu ti l’ant fatu unu tzuellu a colpos de furcone ◊ ancu in conca unu tzoedhu li essat!
Cognomi e Proverbi
smb:
Zoeddu
Terminologia scientifica
mld
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
bosse,
furoncle
Inglese
bump,
swelling
Spagnolo
chichón,
forúnculo
Italiano
bernòccolo,
forùncolo
Tedesco
Beule,
Furunkel.
tzulumbòne , nm: tzurumbone Definizione
sa carre, sa pedhe, comente si ndhe pesat ufrada candho at pigau cropu, mescamente in conca
Sinonimi e contrari
abbugnadura,
abburrutonada,
ammaciugadura,
biaconcu,
biocu,
buglione,
bumburusone,
burrugnone,
ciumbone,
cocoroi 1,
cucubaju,
culcuvedhu,
giumbu,
lidigore,
praga,
tzumburisone
Modi di dire
csn:
torràreche unu tz. a un'isterzu = iscúdiri apitzus de su giumbu fintzas a dhu torrai a paris; àerendhe sa ruta e su tz. = su dannu e su zúdigu, su dannu e sa befe, unu male subra de s'àteru
Frasi
comente est rutu at fertu a conca e si at fatu unu tzurumbone ◊ si no fio istadu cun custu tzurumbone de gobba che fio essidu a mi chilcare faina
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
bosse
Inglese
bump
Spagnolo
hematoma,
chichón
Italiano
ematòma,
bernòccolo,
ammaccaménto
Tedesco
Hämatom,
Beule.