annéulu , nm Definizione
su èssere o istare unu pagu tristos, oféndhios o àteru deasi
Sinonimi e contrari
anneu,
annicu,
triltura
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
peine,
ennui,
tristesse
Inglese
sorrow,
sadness,
bother
Spagnolo
molestia,
tristeza
Italiano
péna,
fastìdio,
tristézza
Tedesco
Leid,
Sorge,
Traurigkeit.
annógiu , nm: annoju,
annozu,
annúgiu,
annúngiu,
annuzu Definizione
genia de sufrimentu chi faet coment'e dispràxios, tristos / èssere a annuzu cun ccn. = a murrunzu, a primma
Sinonimi e contrari
anneu,
triltura
/
abbródhiu,
annugiori,
atrafudhu,
bischiza,
bústica,
cogonu,
imbromu,
istrugnu,
labbrione,
primma,
pussàgiu
Frasi
pigaimindi cust'annúgiu, custu disisperu! (B.Lobina)◊ pòvera Maria, cantu mi càusas annógiu: dae candho ses cogiuada no ti mancat làgrimas! ◊ si no giompo a sos primos onores no mi pigo annuzu e ne amargura! ◊ cun ràbbia e cun annoju bi lis depo cantare a fica in s'oju! (P.Pisurzi)◊ est unu burlanu chi no nde dhu papat s'annúngiu ◊ a tui no ti bocit s'annúgiu!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
mélancolie
Inglese
melancholy,
pain
Spagnolo
melancolía
Italiano
malinconìa,
péna
Tedesco
Melancholie,
Leid.
atzànu , nm Sinonimi e contrari
cària,
matana,
múngia,
pista
Frasi
malu atzanu si ndh'est leanne!
Traduzioni
Francese
peine
Inglese
pain
Spagnolo
ansiedad,
pena
Italiano
affanno,
péna
Tedesco
Sorge.
dolentía , nf: dolintia Definizione
genia de dispraxere chi si sentit po un'àteru / àere dolentia = tènnere dolu
Sinonimi e contrari
dabori,
dispiachere,
dolénsia,
dolu,
làstima
Frasi
dendhe ti sunt sa morte sentza ispada, mancu sos tuos ndhe ant dolentia ◊ pro peus disastru e dolentia a mama no bidesi ◊ mísera e pòvera in pannos chi ndhe càusat dolentia ◊ a su mancare tuo, Elena mia, mi est mancada sa lughe e prus no miro che umbra acant'a mimmi e dolentia
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
chagrin
Inglese
grief
Spagnolo
pena,
pesar
Italiano
dispiacére,
dolóre,
péna
Tedesco
Leid.
pèna , nf Definizione
css. sufrimentu chi no siat pigau a bonugoro, po male chi ndhe benit chentza dhu bòllere, fintzes pentzamentu, dispraxere; su pl., is dolores de s'illieróngiu e fintzes dolores a bentre po maladia; su chi si betat a pagare o iscontare a cundenna po dannu o male chi unu at fatu
Sinonimi e contrari
dolorias,
pispinidura
/
cundenna
| ctr.
conciolu,
cuntentesa,
gosa,
prégiu
Modi di dire
csn:
bènnere sas penas = comintzare sos dolores de s'illieronzu; èssiri in penas de fogu = sufrindhe meda, de no ndhe pòdere istare; pònnere sa p. = betare su de pagare, a cundenna; pagare, smarigai sa p. = iscontare sa cundenna, dare su chi ant betadu a pagare pro su dannu fatu; addulchire sas penas = allebiai su sunfrimentu, su disprexeri
Frasi
no ti lees pena pensendhe a mie! ◊ candho ti lasso, su coro intendho in pena ◊ bois chi bidides sos males nostros, abbrandhade sa pena! ◊ dia chèrrere su consolu chi apàsigat sa pena ◊ mi picant a dischíssiu sas penas de s'amore ◊ fui in penas de fogu: mairu miu s'intendiat mali e guidendi circhendi su dotori!
3.
cun pena de sa vida, custu lu depes fàghere! ◊ pensa a sos innotzentes chi sufrint penas! ◊ santa Nostasia a manu sua s'at giau sa pena ◊ li at postu pena de sa vida si no ndhe batiat sa prus bella
Etimo
ltn.
poena
Traduzioni
Francese
peine,
chagrin
Inglese
pain,
punishment
Spagnolo
pena
Italiano
péna
Tedesco
Leid,
Sorge,
Strafe.
pesàri , nm: pesàriu Sinonimi e contrari
abbatimentu,
acoradura,
afrigimentu,
pena,
scoramentu,
triltura
Etimo
spn.
Traduzioni
Francese
peine
Inglese
sorrow
Spagnolo
pesar
Italiano
péna
Tedesco
Leid.