acraedhàre , vrb Definitzione serrare cun s'acraedhu; intrare apare is pódhighes de is duas manos, coment'e candho si pregat Sinònimos e contràrios incraedhae 2. sos mortos unu tempus dhos poniant a manos istiradas, ma commo dhos ponent acraedhados (L.Pisano)◊ sos benes los tenet acraedhados in càssiavorte Ètimu srd.
acraédhu , nm: craedhu Sinònimos e contràrios crica, giótula, giredha, lótura, zócula Frases postu dh’as s’acraedhu a sa porta?
acràere , vrb: cràere Definitzione serrare a crae Sinònimos e contràrios afisciare, afriscare, clare, creari, imbarcionai, increai | ctr. iscràere Ètimu srd.
acragàdu , pps, agt Definitzione de acragare; nau de late, chi dhi ant betau su càgiu, nau de casu, chi a su late dhi ant betau tropu càgiu 2. naras chi tenzo arressu su masone e fato sempre su casu acragadu! Terminologia iscientìfica csu.
acragadúra , nf Definitzione su acragare, su pònnere su càgiu Sinònimos e contràrios ammadricadura Terminologia iscientìfica csu. Ètimu srd.
acragallài , vrb: acrogallae,
acrogogliai,
acrogolliare Definitzione
fàere a cragallu, a bisura de cragallu, acancarronau; betare apare animales, fàere a chedha
Sinònimos e contràrios
acrocoedhare,
atuturae,
igragalare
/
assortí
Maneras de nàrrere
csn:
folla acragallada = atuturada de maladia, cun is orus acostaus a sa cora mesana; unga acragallada = inconchedhada in sa punta, russa e tosta, de abbatigare sa conca de su pódhighe; manu acragallada = retesa, serrada, cun sos pódhighes chi no bi istirant
2.
seu abarrau tropu tempus crocau in ciú letu: che folla arruta seu acragallau (S.Diana)◊ ma càstia ita cosa: cussu cerpiu comenti passat asuta de su pilloncu acragallat sa folla de s'aràngiu!
3.
is picinnedhos si funt acrogolliaos a su ciu ci est bennenno sa figamorisca
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
rouler en cornet
Ingresu
to crumple up
Ispagnolu
estrujar
Italianu
accartocciare
Tedescu
zusammenrollen.
acragàllu , nm: acrogógliu Definitzione su acragallai Sinònimos e contràrios atuturamentu Ètimu srd.
acragàre , vrb: cracare* Definitzione
pònnere su càgiu in su late, cagiare; nau de su late, cagiare po efetu de su càgiu
Sinònimos e contràrios
arruspiare,
cagiare,
giagare,
incracare 1,
pazare
Terminologia iscientìfica
pst
Tradutziones
Frantzesu
cailler
Ingresu
to curdle
Ispagnolu
cuajar
Italianu
quagliare
Tedescu
gerinnen.
acragogliài acragallài
acraitàre , vrb Sinònimos e contràrios acràere, acraitare, afriscare, creari Frases tanca ma chene acraitare! Ètimu srd.
acramàda , nf Definitzione
su tzérriare a ccn. po cuntentesa, bàntidu o àteru deasi
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
acclamation
Ingresu
acclamation
Ispagnolu
aclamación
Italianu
acclamazióne
Tedescu
Zuruf.
acramadúra , nf Sinònimos e contràrios acramada Ètimu srd.
acramàre aclamài
acraméntzia , nf Definitzione dónnia arratza de mabiori, de male, de dannu Sinònimos e contràrios increméntzia, mabi, malesa Frases tropu genti, o Sardigna, ti at fatu dogna mala acraméntzia (D.Maccioni).
acramiài , vrb Definitzione laminare, bogare de pare sa lana túndhia e samunada Sinònimos e contràrios balminare, carminai, irgardare, isgraminare, isparpedhare 2. is féminas acònciant camisas, trabballant cun is busas, si ponint lana acramiada po fai badhai su fusu ◊ cudha fémina portàt sa cannuga cun d-una pubada de lana bèni acramiada, fibendi Ètimu srd.
acrampàda , nf Definitzione
intostada de unu músculu, chi faet a dolore forte
Sinònimos e contràrios
càncara,
cancaratzone,
grancu,
ranchine
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
crampe
Ingresu
cramp
Ispagnolu
calambre,
espasmo
Italianu
crampo,
spasmo
Tedescu
Krampf.
acrampàre , vrb Definitzione fàere a ranchine, bènnere sa càncara Ètimu srd.
acrancognolàre , vrb: acrocongiolai,
acroncognolare Definitzione
fàere búngios, pistaduras, pistare, coment'e acracangiai, fàere a crocongiolu
Sinònimos e contràrios
abbugnai,
abburrutonare,
aggatare,
atzumbarare,
catulare,
tofedhare
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
bosseler
Ingresu
to work ashlar
Ispagnolu
abollar
Italianu
bugnare
Tedescu
bossieren.
acrànta acànta
acrapistadòre , agt, nm Definitzione chi o chie acrapistat, ponet su crabistu (nau fintzes in cobertantza) Ètimu srd.