A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z
Legenda Incurtzaduras | Legenda Sìmbulos

adentiàe, adentiài addenticàre

adereciàre, aderessài, aderetzài, aderetzàri adaretzài

aderétzu , nm: areréciu Definitzione su aderetzare: prus che àteru si narat po cosa o trastu chi serbit a finire o a cuncordare bene unu trebballu, un'òpera (o fintzes sa persona), trastu / aderetzu de domu = traste de domo; aderetzus de cadhu, de cóciu = finimentos de su cadhu, de su carru; aderetzus de fémina = oraria, prendhas; aderetzu de terra = cuncàmbia, terra chi si faghet a cambiapare Sinònimos e contràrios acónciu / finimentu / aina, traste 3. teniaus unu bàsciu po mangasinu e un'àteru po allogae is aderetzos de trabballu (giuale, nariles, travas, aràdulu) Sambenados e Provèrbios prb: acabbu e cumentzu non tenint aderetzu Ètimu spn. aderezo.

adesívu , agt, nm Definitzione chi o cosa chi apicigat, chi portat colla Sinònimos e contràrios apicigosu, apodhosu.

àdha , prn Definitzione àteru, de prus Sinònimos e contràrios barda Frases - Cussu isceti? - Eh, cussu e adha! ◊ mi as fatu arrennegai oi e adha.

adhadhài , avb Definitzione logu atesu de chie est foedhandho Sinònimos e contràrios adhae, cudhane, igudhei, iloi, incudhani, inea, inella, inelo Frases cussa domu adhadhai est sa mia Ètimu srd.

adhadòre , nm Definitzione sa conca de su fusu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu fuseau Ingresu spindle Ispagnolu hueca del huso Italianu còcca del fuso Tedescu Spindel.

adhàe , avb, prep: adhane, adhai Definitzione logu atesu de chie est foedhandho, a s'àtera parte (ctr. ainche) Sinònimos e contràrios adhàeche, adhei, adhia 1, cudhia / atesu Frases tia cherrer bolare adhae adhae! ◊ so campanaju de sa turre e mandho adhae su sonu (F.Sechi)◊ como totu mi timent che a sa runza e si mi bient che ródiant adhane! ◊ sos faros de sas màchinas che lampant sa lughe adhae 2. ch'est adhae de riu ◊ colpat su matzucu a sa tzega adhae de letu ◊ mi so pompiandhe addananti e adha'e segus Ètimu ltn. illac Tradutziones Frantzesu là Ingresu there Ispagnolu allí, allá Italianu là Tedescu dort.

adhàeche , avb Definitzione adhae + che: atesu Sinònimos e contràrios adhae / miche!, millichelu! Frases bido istrampos e montes adhàeche 2. in sa làcana, adhàeche élighes e chessas! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu loin Ingresu far away Ispagnolu lejos Italianu lontano Tedescu weit.

adhaeríu , avb Definitzione a s'àtera parte de s'erriu, a cudh'ala de riu Ètimu srd.

adhài adhàe

adhajólu , nm: adhaolu Definitzione aina po imbodhigare su filu in su cannedhu de pònnere in s'ispola; cannita ue s'imbodhigat su filu de s'ispola de su telàrgiu Sinònimos e contràrios faegannedhos, ispoladore Ètimu srd.

adhàne adhàe

adhaólu adhajólu

àdhara , nf: gàdhara* Sinònimos e contràrios cadhajoni, dhàdhara, ghiritoni, gradhajone, ladhagione, làdhara.

adhéi, adhéni , avb, prep Definitzione atesu, a s'àtera bandha de… Sinònimos e contràrios adhae, atesu Frases sa domu de Luisicu est s'úrtima de sa bia e de sa bidha: prus adhei is ortus e is argiolas ◊ sa die fiat andhandhosiche e adhei si bidiat su igumarras e faiat fritu ◊ tia Nannedha faiat un'ortu adheni e andhaiat a dhu trabballare gasi dónnia die 2. iat lassau su logu suu e fut andau peri is partis de un'atra bidha, adheni de su frúmini ◊ no est meda adhei de innòi ◊ dèu no podia andai ne prus adhei e ne insegus Tradutziones Frantzesu loin Ingresu far away Ispagnolu lejos Italianu lontano Tedescu weit.

adheriósu , agt Definitzione chi tenet o portat sèmpere adhériu, presse meda, est sèmpere impressiu Sinònimos e contràrios franedigosu, furighedhosu, pressosu, schinitzosu | ctr. immajonadu, prodhincu Terminologia iscientìfica ntl.

adhériu , nm Definitzione sa tropu presse Sinònimos e contràrios franédiga, furighedha, furighíngiu, schinitzu Frases Pedru meu, trobéilu s'adhériu, pòneli trava, abbilandra e acamu!

adhià Definitzione its Frases no che aiat passadu mancu una chida chi adhià su marisciallu che giughet una carta de bullu cun sa tzita a sa giustíssia.

adhía 1 , prep, nf Definitzione a s'àtera parte de…, a cudh'ala de…, prus atesu de…; s'àtera parte, apalas de… Sinònimos e contràrios adhae, asegus, avatu Frases s'ortu miu est adhia de s'istrada ◊ mi as agatadu adhia de is làcanas ◊ is ferrus de pudai funt in su tascapani adhia de sa porta ◊ ita fiast ascurtendi adhia de sa porta?! ◊ in sa becesa puru, adhia de aundi s'istrantaxat sa làcana de is bisus, apubu ancora is bellesas chi mi ant donau allirghia 2. bivu s'úrtimu bisu téndiu a s'adhia de sa làcana de is bisus Tradutziones Frantzesu au-delà de…, de l'autre côté de… Ingresu further Ispagnolu más allá, allende Italianu óltre, di là da… Tedescu weit, jenseits.