adentiàe, adentiài addenticàre
adereciàre, aderessài, aderetzài, aderetzàri adaretzài
aderétzu , nm: areréciu Definizione su aderetzare: prus che àteru si narat po cosa o trastu chi serbit a finire o a cuncordare bene unu trebballu, un'òpera (o fintzes sa persona), trastu / aderetzu de domu = traste de domo; aderetzus de cadhu, de cóciu = finimentos de su cadhu, de su carru; aderetzus de fémina = oraria, prendhas; aderetzu de terra = cuncàmbia, terra chi si faghet a cambiapare Sinonimi e contrari acónciu / finimentu / aina, traste 3. teniaus unu bàsciu po mangasinu e un'àteru po allogae is aderetzos de trabballu (giuale, nariles, travas, aràdulu) Cognomi e Proverbi prb: acabbu e cumentzu non tenint aderetzu Etimo spn. aderezo.
adesívu , agt, nm Definizione chi o cosa chi apicigat, chi portat colla Sinonimi e contrari apicigosu, apodhosu.
àdha , prn Definizione àteru, de prus Sinonimi e contrari barda Frasi - Cussu isceti? - Eh, cussu e adha! ◊ mi as fatu arrennegai oi e adha.
adhadhài , avb Definizione logu atesu de chie est foedhandho Sinonimi e contrari adhae, cudhane, igudhei, iloi, incudhani, inea, inella, inelo Frasi cussa domu adhadhai est sa mia Etimo srd.
adhadòre , nm Definizione
sa conca de su fusu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
fuseau
Inglese
spindle
Spagnolo
hueca del huso
Italiano
còcca del fuso
Tedesco
Spindel.
adhàe , avb, prep: adhane,
adhai Definizione
logu atesu de chie est foedhandho, a s'àtera parte (ctr. ainche)
Sinonimi e contrari
adhàeche,
adhei,
adhia 1,
cudhia
/
atesu
Frasi
tia cherrer bolare adhae adhae! ◊ so campanaju de sa turre e mandho adhae su sonu (F.Sechi)◊ como totu mi timent che a sa runza e si mi bient che ródiant adhane! ◊ sos faros de sas màchinas che lampant sa lughe adhae
2.
ch'est adhae de riu ◊ colpat su matzucu a sa tzega adhae de letu ◊ mi so pompiandhe addananti e adha'e segus
Etimo
ltn.
illac
Traduzioni
Francese
là
Inglese
there
Spagnolo
allí,
allá
Italiano
là
Tedesco
dort.
adhàeche , avb Definizione
adhae + che: atesu
Sinonimi e contrari
adhae
/
miche!,
millichelu!
Frasi
bido istrampos e montes adhàeche
2.
in sa làcana, adhàeche élighes e chessas!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
loin
Inglese
far away
Spagnolo
lejos
Italiano
lontano
Tedesco
weit.
adhaeríu , avb Definizione a s'àtera parte de s'erriu, a cudh'ala de riu Etimo srd.
adhài adhàe
adhajólu , nm: adhaolu Definizione aina po imbodhigare su filu in su cannedhu de pònnere in s'ispola; cannita ue s'imbodhigat su filu de s'ispola de su telàrgiu Sinonimi e contrari faegannedhos, ispoladore Etimo srd.
adhàne adhàe
adhaólu adhajólu
àdhara , nf: gàdhara* Sinonimi e contrari cadhajoni, dhàdhara, ghiritoni, gradhajone, ladhagione, làdhara.
adhéi, adhéni , avb, prep Definizione
atesu, a s'àtera bandha de…
Sinonimi e contrari
adhae,
atesu
Frasi
sa domu de Luisicu est s'úrtima de sa bia e de sa bidha: prus adhei is ortus e is argiolas ◊ sa die fiat andhandhosiche e adhei si bidiat su igumarras e faiat fritu ◊ tia Nannedha faiat un'ortu adheni e andhaiat a dhu trabballare gasi dónnia die
2.
iat lassau su logu suu e fut andau peri is partis de un'atra bidha, adheni de su frúmini ◊ no est meda adhei de innòi ◊ dèu no podia andai ne prus adhei e ne insegus
Traduzioni
Francese
loin
Inglese
far away
Spagnolo
lejos
Italiano
lontano
Tedesco
weit.
adheriósu , agt Definizione chi tenet o portat sèmpere adhériu, presse meda, est sèmpere impressiu Sinonimi e contrari franedigosu, furighedhosu, pressosu, schinitzosu | ctr. immajonadu, prodhincu Terminologia scientifica ntl.
adhériu , nm Definizione sa tropu presse Sinonimi e contrari franédiga, furighedha, furighíngiu, schinitzu Frasi Pedru meu, trobéilu s'adhériu, pòneli trava, abbilandra e acamu!
adhià Definizione its Frasi no che aiat passadu mancu una chida chi adhià su marisciallu che giughet una carta de bullu cun sa tzita a sa giustíssia.
adhía 1 , prep, nf Definizione
a s'àtera parte de…, a cudh'ala de…, prus atesu de…; s'àtera parte, apalas de…
Sinonimi e contrari
adhae,
asegus,
avatu
Frasi
s'ortu miu est adhia de s'istrada ◊ mi as agatadu adhia de is làcanas ◊ is ferrus de pudai funt in su tascapani adhia de sa porta ◊ ita fiast ascurtendi adhia de sa porta?! ◊ in sa becesa puru, adhia de aundi s'istrantaxat sa làcana de is bisus, apubu ancora is bellesas chi mi ant donau allirghia
2.
bivu s'úrtimu bisu téndiu a s'adhia de sa làcana de is bisus
Traduzioni
Francese
au-delà de…,
de l'autre côté de…
Inglese
further
Spagnolo
más allá,
allende
Italiano
óltre,
di là da…
Tedesco
weit,
jenseits.