A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z
Legenda Incurtzaduras | Legenda Sìmbulos

afenetzàre , vrb Definitzione fàere ammeletzos Sinònimos e contràrios ammabetzai, ammenetzare*, assenetzare, meletare.

afenónzu , nm Definitzione abbrovendhamentu a fenu Sinònimos e contràrios afenamentu Ètimu srd.

afentagliài afantallài

afentzàre , vrb Definitzione pigare e poderare cun is manos Sinònimos e contràrios acafai, aciapai, aferrai, aggafai, aggarrai, agguantai, leai, muntènnere, picare | ctr. lassai Frases afentzandhe cudhos drutzis si dhos papaiat cuntentu ◊ sa pitzochedha dh'at afentzau a sa manu faindhedhu torrare a inue fuit (S.Carta)◊ zughet zai sos pes in mesu de s’abba candho calecunu dh’afentzat a sas palas… (C.Frau)

aferaméntu , nm Definitzione infetu de zera (maladia chi leat a sa fera e ndhe podet cundhire fintzes bestiàmene pesau), candho unu pegus diventat ferosu e podet mòrrere puru Ètimu srd.

aferàre , vrb Definitzione su si fàere a fera, arestare Sinònimos e contràrios abriare, agrestare, arruarzare, eremire, imburdiri Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu devenir sauvage Ingresu to grow wild Ispagnolu volverse salvaje Italianu inselvatichirsi Tedescu verwildern.

aferàu , pps, agt Definitzione de aferare Sinònimos e contràrios arestadu.

aferenài abbelenàre

aferiàdu agt Definitzione nau de unu, chi est coment'e arestau ma po is dispraxeres o sa malasorte Sinònimos e contràrios aferau Ètimu srd.

aferidítu , agt Definitzione nau de ccn., chi est afertu, beniu de àteru logu a una bidha Sinònimos e contràrios afertu, aproviau, istràngiu Frases pro cale farta tua ti at isputzidu tratèndhedi che malu aferiditu? (G.Ruju) Ètimu srd.

afériu , nm Definitzione pentzamentu, oriolu Frases ti lu ses lendhe s'afériu pro nudha!… (G.Chessa)

aferràda , nf Definitzione su aferrare; fintzes afracada, atacu de briga Sinònimos e contràrios cafadura, leada, picada 2 Frases s'aferrada chi li at fatu, l'at imboladu a terra 2. t'apu fatu cuss'aferrada po filla mia: iscusamí, ma fui inchieta ca isciu chi dh'as tragallada! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu prise Ingresu hold Ispagnolu aferramiento Italianu présa Tedescu Fassen.

aferradíssu , agt Definitzione chi si lassat aferrare, pigare cun facilidade, nau fintzes de su fàere de ccn. no tanti dispràxiu de si lassare pigare Frases cussa est picioca aferradissa! Tradutziones Italianu compiacènte

aferradórzu, aferradróxu , nm Definitzione tretu a ue si leat una cosa; aina po aferrare e istrínghere calecuna cosa Sinònimos e contràrios picadorzu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu poignée Ingresu handle Ispagnolu agarradero Italianu impugnatura, struménto per afferrare Tedescu Handgriff.

aferradúra , nf Definitzione su aferrare Sinònimos e contràrios pompiadura Ètimu srd.

aferrài, aferràre , vrb Definitzione pigare e poderare forte cun is manos o fintzes cun calecuna aina (es. tonàgias, pintzas o àteru); cumprèndhere una cosa, un'idea; pigare, ingòllere a unu aifatu, fàere bènnere impare a calecunu logu, a fàere calecuna cosa Sinònimos e contràrios abbrancai, acafai, acherrai, aciapai, afarcai, afarrancae, aggafai, agganciai, aggarrai, aggranfare, agguantai, carrabbusai, leai, muntènnere | ctr. lassai Maneras de nàrrere csn: aferrai a mússius = mossigare; aferrai a gangas = pònnere sas ganghedhas, afíere a bula cun sas manos; aferraisí a una cosa, a unu pàrriri = èssere de acordu cun d-un'idea, unu pàrrere, cussideràrelu su menzus; aferrai portu, terra = lòmpere a su portu, a terra (nendhe de naves) Frases aferra a inoghe e muntene frimmu! ◊ sas tancas sunt fatas a s'aferra aferra 2. una die su pitzinnu l'aferrei a montes ◊ si che sunt mortos aferrèndhesi ifatu su chi ischiant Ètimu itl. afferrare.

aferratóriu afarratóriu

afèrrere , vrb Definitzione assuprire, lòmpere a unu logu unu pagu a intzertu, mescamente atesu o chi no si connoschet e passandho in logu chi no si connoschet / afèrrere a s'origra una cosa = nàrriri o fai a isciri una cosa, o fintzas intèndiri calincuna cosa po cumbinatzioni Sinònimos e contràrios addabbiai, assuprire, imbàtere, infèrrere, revèrtere Frases belleggai che sunt afertos a logu chi bi aiat zente ◊ a su dimandha dimandha che semus afertos a ue aimus su cumandhu 2. unu sonu mi aferit a s'orija ◊ sa nova che li est aferta dae sos giornales Ètimu ltn. afferre Tradutziones Frantzesu arriver, parvenir Ingresu to reach Ispagnolu llegar Italianu giùngere Tedescu ankommen.

aferrighinzàu , agt Definitzione chi at pérdiu su coràgiu, est disanimau Sinònimos e contràrios abbàtidu, aviléssiu, isporadu, scoragiu.

aferrinàre , vrb Definitzione fàere a preta, cagiare, intostare meda (che ferru) Sinònimos e contràrios apedrare.