A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z

afavaméntu , nm Definitzione genia de neghe ereditària de un'organísimu, in su sàmbene mescamente de medas Sardos (dhi fartat in parte o deunudotu s'enzima nau G6PDH); su male de sa fae, disturbu de su àere papau fae chi podet bènnere a is chi tenent custa farta: si distruent is gróbbulos orrúbios de su sàmbene Sinònimos e contràrios afavadura, afavonzu / cdh. afaamentu Terminologia iscientìfica mld Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu favisme Ingresu favism Ispagnolu favismo Italianu favismo Tedescu Fabismus.

afavàre : afaàre

afavàu afavàdu

afavónzu , nm Sinònimos e contràrios afaamentu, afavadura Terminologia iscientìfica mld Ètimu srd.

afaxàre , vrb Definitzione àere afaxu, pentzare, immaginare coment'e incantaos Frases su pesu de totu custu l'intendhiat che crastu mannu subr'a isse e afaxaiat tantu pro andhare, coment'e a fuire (E.Giordano).

afàxu , nf Definitzione genia de pentzada, su istare pentzandho a is cosas, una genia de ammaju, incantu, ispantu Sinònimos e contràrios atraéntzia Frases sa mannària de s'iscuru, sa mannària de su mare… e isse minoredhu chi fit isfidendhe totu, ite afaxu!…

afeadòre , agt Definitzione chi faet légiu, feu, chi istrópiat Ètimu srd.

afeadúra , nf Sinònimos e contràrios afeamentu Ètimu srd.

afeài , vrb: afeare Definitzione fàere a feu, fàere feu fintzes in su sensu de fàere disonore a calecuna cosa, tocare a brutesa; nàrrere cosa a briga, a disprétziu Sinònimos e contràrios abbaunzare, abborresci, ghelestiare, grisai 1 / imbratare / briare, certai, disalabai, infeire, irzenzare, menispresiare Frases est preíderu isse puru, ma acumbessat e afeat sa lege chi l'at fatu a preíderu! 2. totu mi ant afeadu su cantare daghi mi ant bidu chi póveru so Ètimu spn. Tradutziones Frantzesu barbouiller, salir, blâmer Ingresu to soil, to blame Ispagnolu afear, ensuciar Italianu imbrattare, biasimare Tedescu beschmutzen, tadeln.

afeaméntu , nm Definitzione su afeare Sinònimos e contràrios afeadura Ètimu srd.

afeàre afeài

afebbràre , vrb: afrebbare Definitzione pònnere sa callentura, fàere bènnere o pònnere sa callentura Sinònimos e contràrios incallenturire, infrebbare Ètimu srd.

afebbràu , pps, agt: afrebbadu, afrebbau Definitzione de afebbrare, afrebbare; chi est tempus meda a callenturas; chi est de animale chi portat callentura Sinònimos e contràrios acaenturau, frebbosu, infrebbadu | ctr. irfrebbau 2. custu late no est bonu ca est afrebbadu Tradutziones Frantzesu fébricitant Ingresu feverish Ispagnolu calenturiento Italianu febbricitante Tedescu fiebernd.

afecàu , agt: afexau Definitzione nau de ccn., afexiau, chi est pudésciu de feghe, chi at bufau, chi s'imbriagat fatuvatu Sinònimos e contràrios afegonadu, fegone, imbreacone 2. mancai siast afexau biu ca de sa funtana passas atesu! Terminologia iscientìfica ntl Ètimu srd.

afedài, afedàre , vrb: fedare* Definitzione fàere fedu, fígios; pesare animales a séberu; foedhandho de animales, fintzes betare su fedu (angiones, crabitos) a súere a is mamas Sinònimos e contràrios afigiare, agnare, fizolare / arratzare / achisciare Frases custa mallora gei afedat: est fintzas acanta de angiai! ◊ si mullint is pegus chi ant afedau 2. semus afedendhe sa robba Terminologia iscientìfica vda Tradutziones Frantzesu mettre bas, faire ses petits (animaux) Ingresu to litter Ispagnolu parir Italianu figliare Tedescu Junge werfen.

afède , nf: fede Definitzione s'anedhu de is isposos Sinònimos e contràrios anedhu, manafidi, maninfiore, matzete Ètimu srd.

afegàre , vrb: afexiai, avexiai Definitzione in cobertantza, fàere a feghe, imbriagare, bufare binu a tropu Sinònimos e contràrios abbinai, afegonare, ammuscai, infegare Frases nci depit bolli mera a coglionai a tui, candu cumèncias a ti afexiai!… 2. est sempri imbriagu, avexiau de su binu Ètimu srd.

afegonàdu , pps, agt Definitzione de afegonare; nau de unu, chi est sèmpere bufau, imbriagu Sinònimos e contràrios afecau, apiriciolau, fegone, imbreacone Tradutziones Frantzesu ivre, aviné Ingresu drunken Ispagnolu borracho Italianu avvinazzato Tedescu betrunken.

afegonàre , vrb Definitzione bufare binu meda (o àteru cun àrculu), èssere giau a su binu, imbriagare fatuvatu Sinònimos e contràrios abbinai, afegare, infegare Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu s'enivrer Ingresu to become gipsy, to get drunk Ispagnolu emborracharse Italianu avvinazzarsi, ubriacarsi Tedescu sich betrinken.

afeidài , vrb Definitzione conciare, únghere cun ógiu de olia su tzafaranu innanti de dhu pònnere a assoliare po dhu turrare a sole Ètimu itl. affaità.