abbillài, abbillàre , vrb: bigiare* 1, vizare Definitzione istare bigiandho, ischidau e atentu, fintzes ischidare Sinònimos e contràrios acastiai, agorrai, tentare / abbídere, abbigiare, acatae, saerare | ctr. drommire Frases notesta is Franciscanus abbillant arresendi… ◊ o Perdu, scida: mancu un'ora as abbillau! ◊ làngius pascidroxus abbillaus de brentuxus 2. mi ndi seu abbillau a is tres de chitzi ◊ comente mi nce at getau mi ndhe soe abbillada e fui in dommu, bisandhomi!
abbilléri , agt, nm Definitzione chi o chie abbarrat a bigiare, istat a s'abbizu, abbaidandho Sinònimos e contràrios bigliadori, billanti Ètimu srd.
abbilliollàre , vrb Definitzione pònnere ideas macas in conca Frases abbilliollannosi seis?!
abbíllu , agt Definitzione
chi est ischidau, atentu, chi cumprendhet deretu / èssiri abbillu = a s'abbizu, a s'avértida
Sinònimos e contràrios
abbistu,
acatadu,
atinadu,
bigiagi,
ischidadu,
ispabillu,
schidu,
speltu
Frases
est abarrau abbillu fintzas a mesunoti ◊ notesta no mi dromu: ses abbilla tui puru?
2.
est acostendu s'ora chi dognunu cun ogu abbillu si mirit aintru de sèi etotu ◊ a mei no mi dha fais, ca seu abbillu! ◊ no ia a tenni de mi chesciai chi fiat prus abbillu po no si fàiri imbovai
3.
mancu is fillus de Salomoni, po cantu abbillus, dhus ant bistius aici
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
éveillé,
adroit,
habile
Ingresu
wide-awake
Ispagnolu
despabilado
Italianu
svéglio,
avveduto
Tedescu
aufgeweckt,
umsichtig.
abbilòne , nm Definitzione
genia de giogu de paperi istirau cun orrugos de canna o àteru fatu po dhu fàere bolare aguantau cun d-una codriola longa
Terminologia iscientìfica
ggs
Tradutziones
Frantzesu
cerf-volant
Ingresu
kite
Ispagnolu
cometa
Italianu
aquilóne
Tedescu
Drachen.
abbilonédhu , nm Definitzione àchili de pisci, genia de pigione mannu papadore de petza Sinònimos e contràrios abbilaltru, abbiloni, achilonedhu Terminologia iscientìfica pzn, hieraëtus fasciatus Ètimu srd.
abbilòni , nm Sinònimos e contràrios abbilonedhu, achilonedhu, achiloni Terminologia iscientìfica pzn Ètimu srd.
abbilòto, abbilòtu , agt Definitzione chi est àbbile, chi tenet abbilidade, fintzes si no meda meda; fintzes chi est barrosu, nau a disprétziu Frases fipo abbilotu, mi difendhio, ma compare mi giocavat comente cheriat.
abbimisonàdu , pps, agt Definitzione
de abbimisonare
Sinònimos e contràrios
agghimisonau,
abburvudhadu,
ufradu
Terminologia iscientìfica
mld
Tradutziones
Frantzesu
enflé
Ingresu
swollen,
tumid
Ispagnolu
túmido
Italianu
tùmido
Tedescu
geschwollen.
abbimisonàre , vrb Definitzione ufrare, atrufudhai acoment'e unu bimisone, fàere che bimisone Sinònimos e contràrios abbrofodhare, abbruvudhare, abbuscinare, agghimisonare, ufiare Ètimu srd.
abbinadòre , nm Definitzione fuste po abbinare su mústiu, po dhu murigare in su cubone Sinònimos e contràrios abbinadorzu Ètimu srd.
abbinadórzu , nm Definitzione su fuste a brunchiones in punta po murigare su mustu in su cubone; s'istanga de sa prentza po prentzare sa binatza Sinònimos e contràrios abbinadore Terminologia iscientìfica ans Ètimu srd.
abbinàdu , pps, agt: abbinau Definitzione
de abbinare, abbinai; chi at bufau binu meda / àxina abbinada = guasta candho est cota, coment'e fata a mústiu in su fundhu (mescamente si l'at próidu), cun su fodhe azummai bóidu
Sinònimos e contràrios
apiriciolau,
imbreacu
Tradutziones
Frantzesu
ivre,
ivrogne
Ingresu
drunken
Ispagnolu
borracho
Italianu
avvinazzato
Tedescu
betrunken.
abbinadúra , nf Definitzione su abbinai Sinònimos e contràrios abbinamentu Ètimu srd.
abbinài , vrb: abbinare Definitzione
isciúndhere in o cun binu, betare binu a calecuna cosa (fintzes giare a bufare a un'animale po cura); bufare binu meda, su si giare a su binu, a bufare; nau de frutuàriu, guastare coment'e faendhosi a binu, aghedu; abbinare est fintzes a murigare su mustu in is cubones po no si aghedare su pígiu de pitzu de sa binatza
Sinònimos e contràrios
afegare,
afegonare,
imbreacare,
infegare
Frases
in s’atóngiu, su crabaxu chi teniat binu, abbinàt is crabas, mesu litru a totus
3.
custa figu niedha, si no est collida apenas tinghindhe, si prúdigat in su culatzu e si abbinat totu
Tradutziones
Frantzesu
tremper dans le vin,
s’enivrer
Ingresu
to rinse with vine
Ispagnolu
mojar con vino,
emborracharse
Italianu
avvinare
Tedescu
Wein tränken.
abbinaméntu , nm Sinònimos e contràrios abbinadura.
abbinàre abbinài
abbinatàda , nf Definitzione su abbinatare Sinònimos e contràrios abbinatamentu 2. l'at aggarrau che frochedhu e furriau a s'imbesse e l'at dau una bella abbinatada Ètimu srd.
abbinatadúra , nf Sinònimos e contràrios abbinatamentu.
abbinataméntu , nm Definitzione su abbinatare Sinònimos e contràrios abbinatada, abbinatadura.