ammalliàre , vrb Definitzione
seberare una cosa male, chentza crabbu, chentza gustu
Frases
m'abbàida ite arratza de bestimenta chi si at amalliadu, putzidha! ◊ za ti l'as ammalliada sa cosa, balla!…◊ za si l'at ammalliada, sa fémina, a si leare un'isenta a muzere!…◊ za ti l'as ammalliada s'ora de chircare zente, a mesanote!
Tradutziones
Frantzesu
choisir sans goût
Ingresu
to choose without taste
Ispagnolu
elegir sin gusto
Italianu
scégliere sènza gusto
Tedescu
ohne Geschmack wählen.
ammallorài, ammalloràri , vrb: ammalorai Definitzione
nau de su sàmbene, fàere a preta, a lea, cagiare, fàere a marcu druchesau
Sinònimos e contràrios
abbeladinare,
aggromare,
apiatare
/
afidigare,
illibrinire
Tradutziones
Frantzesu
se grumeler,
coaguler
Ingresu
to coagulate
Ispagnolu
cuajar
Italianu
aggrumarsi,
coagulare
Tedescu
gerinnen.
ammalmiàdu , pps, agt Definitzione
de ammalmiare; chi est sufrendho po farta de abba (nau de erbas e matas)
Sinònimos e contràrios
acaramau,
allacanadu,
allaunitu,
allizadu
| ctr.
friscu
2.
dia cherrer fàghere su corigori a sos coros ammalmiados dae sa tristura ◊ giughia sa carena ammalmiada dae bíndhighi annos de sufrimentu
Tradutziones
Frantzesu
flétri
Ingresu
withered
Ispagnolu
marchito
Italianu
avvizzito
Tedescu
verwelkt.
ammalmiàre , vrb Definitzione nau de erbas e matas cedendho, patire po farta de abba Sinònimos e contràrios acalamai, allacanae, allebigiare, allizare, calighinare, illizare, pansiri Ètimu srd.
ammalmiàre 1 , vrb: ammarmiare Definitzione aferrare cosa cun fortza e iscúdere a calecunu logu de dhue abbarrare apicigada Sinònimos e contràrios abbrancai, aferrai, aggafai, aggarrai, aggripiai / arbiare Frases ti ammàrmio a su muru!
ammalorài ammallorài
ammaloràu , agt Definitzione
de ammalorai; nau de colore, mescamente de pistadura chi si faet coment'e in colore de castàngia, niedhuda de su sàmbene pistau
Sinònimos e contràrios
allirorau,
atanau,
biaitu,
lidu
Frases
is peis suus aundi podiant lompi lassànt sanguni ammalorau ◊ celus ammaloraus de tristura ◊ portat is liagas ammaloradas
Terminologia iscientìfica
clr
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
blême,
livide
Ingresu
pale
Ispagnolu
lívido,
amoratado
Italianu
lìvido
Tedescu
fahl.
ammalostiàe , vrb: mallustiare* Sinònimos e contràrios fastidiai, genai, malatratai.
ammaltariàre , vrb Definitzione nau de ccn., fàere o essire maltariosu, malu, totu maltarias Sinònimos e contràrios ammalisciare Ètimu srd.
ammaltitzàre , vrb rfl: ammaltutzare,
ammartitzare Definitzione
fàere a unu martitzu, a papinu, tropu modhe, nau de pane, biscotos e cosas deasi candho suspint abba, late o binu a tropu; fàere essire in matéria una fruschedha ponendhodhi impacos / a. una bua, una fruschedha = pònnere impacu a manera chi essat martzida bene, si crebet de ndh'essire sa malesa
Sinònimos e contràrios
abbambagare,
abbungiare,
aciupae,
imbibbiri,
irmedhecae,
spuentai,
suspiri
Frases
su pane si est ammartitzadu ca l'as ifustu a tropu ◊ sa minestra si la sighis a lassare si che ammartitzat ◊ sos iscarpones si ammaltutzeint, no tratenzeint s'abba e mi fateint ilfúndhere sos peuncos
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
ramollir,
tremper avec excès
Ingresu
to soften,
to soak excessively
Ispagnolu
empapar,
remojar
Italianu
rammollire,
inzuppare eccessivaménte,
macerare
Tedescu
aufweichen.
ammaltusinàdu , agt Definitzione chi est coment'e mortu, immadoinau Sinònimos e contràrios ammatroxau, ammortiginau, ammortosinau Frases sos dutores fint pixados subra de sa carena mia ammoltosinada istérrida in d-unu letinu (A.Marroni).
ammaltutzàre ammaltitzàre
ammaltúxu , nm Definitzione pena forte, genia de afinu, apenadura chi si provat po cosa chi si timet meda Sinònimos e contràrios angultia, congòscia, iscancagori Frases ndhe lasso essire s'ammaltuxu, sa timoria, su chi timo (M.Marroni).
ammalucàdu , agt Definitzione chi est coment'e atontau, chentza cumprèndhere bene, ispantau Sinònimos e contràrios abbabballocadu, ammammalucadu, arrellocau, imbabballucadu Frases sos bighinos fint ammalucados dae su contu de tia Maria Ètimu srd.
ammalughinadúra , nf Sinònimos e contràrios ammalughinamentu Ètimu srd.
ammalughinaméntu , nm Sinònimos e contràrios abbabballucamentu, atontamentu, aturdimentu, scilibrimentu, stronamentu Ètimu srd.
ammalumoràtu ammalimoràu
ammamàda , nf Definitzione su ammamare Ètimu srd.
ammamadínu , nm Definitzione acorru e aprigu po is crabitos candho si mantenent a dibbandha de is mamas Sinònimos e contràrios ammamadorju, seperadorju.
ammamadòre , agt, nm Definitzione chi o chie ammamat Ètimu srd.