apantaviàre , vrb Definitzione
fàere a tímere meda, pigare assíchidu
Sinònimos e contràrios
apantejare,
apramare,
apupurrare,
asciuconare,
asciustrare,
aterrighinare,
ispramai,
istrementire,
isturdinare
Frases
faghent tzocos e sonos chi apantàviant totu sos de sa leada ◊ bidindhe a Maria Intaulada si sunt apantaviados totu
Tradutziones
Frantzesu
effrayer
Ingresu
to frighten heavily
Ispagnolu
aterrorizar
Italianu
intimorire forteménte
Tedescu
verängstigen.
apantàviu , nm Definitzione
timoria manna, assíchidu
Sinònimos e contràrios
acíchidu,
apantarju,
aporu,
asciuconu,
assàrtiu,
assúmbridu,
assústidu,
atraghentu,
dannu,
ilgiru,
isprama
Frases
sos "ohis" e sos "ahis" pariant essendhe dai s'isprofundhu, orizados de traschias, de assuconos, de apantàvios e de minetas (G.Ruju)
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
terreur,
effroi,
frayeur
Ingresu
terror,
dismay
Ispagnolu
terror,
desconcierto
Italianu
terróre,
sbigottiménto
Tedescu
Schrecken,
Bestürzung.
apantejàre , vrb Definitzione
pigare assíchidu, tímere, fàere a tímere
Sinònimos e contràrios
apramare,
asciuconare,
asciustrare,
aterrighinare,
ilgirare,
ispramai,
istrementire,
stremessiri
Frases
si est apantejatu canno at intesu carabbineris ◊ sos fitzos sont apantejatos videnne su babbu goi male vogliatu ◊ si apantejat a su cantu de s'istria ◊ custu l'ant imbentatu pro apantejare sos pitzinnos chi cherent essire a denote
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
épouvanter
Ingresu
to frighten
Ispagnolu
asustar
Italianu
spaventare
Tedescu
erschrecken.
apantéju , nm Sinònimos e contràrios
acíchidu,
arrore,
asciuconu,
assàrtiu,
assúmbridu,
assústidu,
ilgiru,
ispantu,
ispàsamu,
isprama,
tzurrumbu
Frases
bidia sos chelos minetandhe s'apanteju
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
peur
Ingresu
fear
Ispagnolu
miedo
Italianu
paura
Tedescu
Angst.
apantroxài , vrb Definitzione abbarrare crocaos che una pantòrgia, istare a tropu in su letu po mandronia Sinònimos e contràrios arreulare Frases cantu bortas mi ndi apu a èssi pesada sentza de orbesci, e cussu apantroxau me in su letu! ◊ su nai ca teniu su cuadhu atacau de is cincu e cussa a is otu fiat ancora apantroxada che una madri próssima! Ètimu srd.
apantzighedhàdu , agt Definitzione nau pruschetotu de gente, chi portat bentre manna, bentrudu Sinònimos e contràrios bentrimannu, bentrone, frentudu, porodhosu, sachetone, matimannu Ètimu srd.
apapàre , vrb Definitzione prus che àteru tocare aprapidandho, a s'aprapu, tocare, bènnere apare Sinònimos e contràrios tocai Frases sas ideas no si apapant: in sa vida ti atapas! Ètimu srd.
apapasciàre apabassài
apapassàda , nf Definitzione su apabassare Sinònimos e contràrios apabassadura Ètimu srd.
apapassadúra apabassadura
apapassàre apabassài
apapassàu , pps, agt Definitzione de apapassare; chi est fatu a pabassa.
apapiàre , vrb Definitzione ispergiare o betare abba a istídhigos Sinònimos e contràrios babbiscare, ispergiare.
apapinàre , vrb Definitzione
istare, abbarrare o èssere coment'e ammammalucaos, su si troboire foedhandho; pigare s'àteru a ingannu, in trampa
Sinònimos e contràrios
impampinare
/
coglionai,
colovrinare,
imbovai,
ingannai
2.
pro apapinare sa zente su deputadu est torradu a preigare in piata boghendhe a pizu promissas
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
s'embarbouiller
Ingresu
to get flustered
Ispagnolu
embarullarse,
trabucarse
Italianu
impappinare
Tedescu
sich verhaspeln.
apapíngiu , nm Sinònimos e contràrios apapiu, iscalfíngiu, mandhichintzu, pàpidu, ratinzu Frases tèngiu apapíngiu a is peis Ètimu srd.
apapiràre , vrb Definitzione fàere in paperi s'interessu a unu Frases bidenne su bonu incrinu chi bi poniat su pitzinnu in su travàgliu, l'at apapiratu e canno est mortu li at lassatu totu Ètimu srd.
apapíu , nm Definitzione papíngiu, bisóngiu de s'iscràfere; nau de unu fàere, su istare buscandhosidha, cricandho ocasiones Sinònimos e contràrios iscalfíngiu, mandhichintzu, pàpidu, papiu, ratinzu 2. cussa piciochedha mi parit ca tenit apapiu!… Ètimu srd.
apàpu apàlpu
apapughinàu , agt Sinònimos e contràrios
ammeravizadu,
trassicu
Frases
andhat a si apompiare in s'ispricu ma abbarrat apapughinau biendhe chi sas uricras si li sunt incurtziadas!
Tradutziones
Frantzesu
étonné
Ingresu
astonished
Ispagnolu
asombrado
Italianu
stupito
Tedescu
erstaunt.
àpara , nf, nm: àparu Definitzione
porru de angioni, genia de erba areste chi faet unu pagu che a s’àgiu, ma a cambu meda prus fine, biancu, unu pagu a conca (pagu prus grussa de su cambu) in s'oru de is arraighinas, unu pagu a triàngulu (in setzione), frores biancos a pubusone in punta furriaos conca a bàsciu a bisura de campana, de fragu e sabore forte, bona a papare
Sinònimos e contràrios
antzangioni,
gusaju,
porru
/
cdh. sàmbula
Maneras de nàrrere
csn:
falàresi chei s'àpara in su mese de maju = arrui acomenti fait cust'erba in maju, candu si acaramat e sicat; genia de frastimu: abbasciau chei s'àpara!; vívere a coa de àpara = campare a fàmine, a dilléziu, cun cosighedhas de pagu contu
Frases
sos amministradores ant intituladu carrelas e piatzas a zente chi a bidha no li at dadu mancu un'àpara ◊ che fuint essidos time time, cun sas ancas modhes che àparu in maju (A.Cossu)◊ amus fatu sa falada chei s'àpara de maju!
Terminologia iscientìfica
rba, rbz, Allium triquetrum
Ètimu
ltn.
cappara
Tradutziones
Frantzesu
ail à trois angles,
ail triquètre
Ingresu
wild garlic
Ispagnolu
lágrimas de la virgen
Italianu
àglio angolare
Tedescu
Glöckchen-Lauch.