A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z
Legenda Incurtzaduras | Legenda Sìmbulos

bicúdu , agt Definitzione chi giughet bicu, bicos Ètimu srd.

bicuèssa , nf Definitzione genia de ricamu fatu a egaseogas Sinònimos e contràrios biraorba, ghirigori.

bicugrússu bichigrússu

biculàda , nf Definitzione cropu de bicu Sinònimos e contràrios bicada, isbicada Ètimu srd.

biculàmine , nm Sinònimos e contràrios arrogalla, biculaza Ètimu srd.

biculàre , vrb: piculare Definitzione pigare, papare cun su bicu, a cropos de bicu, comente faent is pigiones, is pudhas (ma si narat fintzes in su sensu de leare a papare a bículos, segandho a manos de orrugu prus mannu) Sinònimos e contràrios bichiare, bicullitare, ispitudhare, ispitulare, ispitzicorvare, papai, picuzare, spurtiri Frases sa pira l'est totu biculendhe s'ae ◊ lass'istare sa figu biculada ◊ cussu bículat in mesa anzena ca no si cheret tribbulare 2. daghi l'ant tantos pudhos biculada, como sa pudha tua perdet s'ou… Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu ébrécher, émietter Ingresu to nibble Ispagnolu picotear Italianu sbocconcellare Tedescu naschen.

biculàza , nf: piculaza Definitzione bículos piticos, de css. cosa Sinònimos e contràrios arrogalla, cantàrgia, chercuzu, chirchiza, cífrinu, fafaruza, fanialla, fratamuza, orrugàgia, piciualla, tzimuca, vèglia Frases sa biculaza puru, comente ant segadu linna, cheret collida a su fogu! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu débris Ingresu fragments Ispagnolu añicos Italianu frantumi Tedescu Bruchstücke (Pl.).

biculéri , nm Definitzione bicu, parte de unu bestimentu Sinònimos e contràrios coedha Frases si fit frobbindhe sas làgrimas chin sos biculeris de sa brusa.

biculitàre, bicullitài, bicullitàre , vrb Definitzione est su chi faent is pudhas e pigiones ingollendho de terra cun su bicu sa cosa de papare, nau fintzes de gente in su sensu de tastare calecuna cosa de papare Sinònimos e contràrios bichitare, biculare Frases torràt a domu, bicullitàt calincuna cositedha (un'arroghedhu de pani e casu, duas ceréxias) e torràt a crésia Ètimu srd.

bículu , nm: bícuru, pículu Definitzione parte, minore, de una css. cosa prus manna: a bortas podet èssere no parte ma totu, pentzau a dónnia modu coment'e parte de calecuna cosa prus manna; a bortas si narat de persona a disprétziu Sinònimos e contràrios acantu 1, arrogu, arróncinu, arruncu, bucone, cànciu, filchinida, friginida, istallada, moróculu, pitzuedhu, strónciu, tancu, túturu | ctr. totu Frases a tàpulu bi at postu unu bículu de robba diferente ◊ zughiat unu bículu de casu e de pane a manigare ◊ amos lígidu unu bículu de lítera ◊ cussu terrinu no est unu bículu, ma una tanca! ◊ triballaiat a sa zoronada, ca teniat petzi carchi bículu in fatore a mesapare 2. bículu de ómine, frade tou, a no nos dare una manu bidíndhennos goi in apretu! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu morceau, bout Ingresu piece Ispagnolu pedazo Italianu pèzzo Tedescu Stück, Teil.

bículu 1 , nm: pículu* 1 Sinònimos e contràrios bicu, pissu 1 Frases sa columba portat una rosa in su bículu.

bículu 2 bícu 2

bicúna becúnna

bícuru bículu

bída , nf: bita, vida* Definitzione su naschire, crèschere e mòrrere de totu is cosas, ma mescamente de is organísimos animales e vegetales, genia de fortza, de capacidade chi custos tenent de si mòvere, de fàere, de cambiare, de si adatare a s'ambiente e, in is organísimos superiores (su cristianu) de pentzare, cumprèndhere e imbentare: in su primu sensu est fintzes su tempus chi si durat bios; su esístere de is umanos / truncare, leare sa bida a unu = bochíere Frases sa bida est una furriada de manu ◊ sa bida, a chie li morit de sos de domo in gherra, si serrat in cue! ◊ sa bida nostra si nche colat coment'e unu piritzoledhu (S.Manconi)◊ Cristos sa bida za l'at gherrada! ◊ cussu locu ndhe torrat a bita fintzas sas pretas! 2. cantas provistas e mannas incunzas suoraas pro nudha, a bida de no morre! Tradutziones Frantzesu vie Ingresu life Ispagnolu vida Italianu vita Tedescu Leben.

bída 1 , nf Sinònimos e contràrios batia, biuda, gatia.

bidàle , nm: vidale Definitzione genia de cugudhedhu de làuna chi si ponet a sa punta de su pódhighe po cosire cun s'agu Sinònimos e contràrios deidale, dighidale* Frases po cosire dhi serbit serros e metro, agu e bidale.

bidalíciu , nm: bidaritzu, bidhiritzu Definitzione orrugu longu de istentina grussa, de porcu, prenu de sàmbene cundhiu e cotu in sa fràmula (bidhiritzu de fraca) o fintzes a budhiu Sinònimos e contràrios edalitzu / beraditos Frases cun su sànguni de procu si fait sangunedhu druci e bidaritzu de fraca (G.Mura) Terminologia iscientìfica mng.

bidàndha, bidànna , nf: biranda, vianda Definitzione pasta po minestrone e fintzes minestrone etotu Sinònimos e contràrios fianda, pasta Frases loris de biranda sunt totu sos laores bonos a còghere pro sa zente: fae, prisuci, basoludundhu, e gai Terminologia iscientìfica mng Ètimu itl. vidanda.

bidarítzu bidalíciu