A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z
Legenda Incurtzaduras | Legenda Sìmbulos

boinarzàre , vrb Definitzione pastorigare boes, fàere su boinàrgiu Sinònimos e contràrios boinai Ètimu srd.

boinàrzu boinàgiu

boinédhu , nm Definitzione min. de boe Sinònimos e contràrios boitu Frases cun ossu de moriscu at fatu sos boinedhos, zoghendhe.

bointàde , nf Definitzione proa de giudu, balentesa Sinònimos e contràrios balentia, falentesa, proesa Frases bae, calavrina, faghe bointade, ca leamus po ispada sas saetas, nen parare nos podent sas menetas! (G.Brocca)◊ si aiat otanta annos fachiat bointade.

bointía , nf Definitzione balentia, balentesa Frases arratz'e bointia, cussu cane, a cassare unu conillu cun d-unu brínchidu!

boínu, bóinu , agt: buinu 1, vóinu Definitzione de is boes, chi pertocat a is boes Sinònimos e contràrios búbulu Maneras de nàrrere csn: isconcadas a b. = corpos dados a conca bassa; bufare, bíere a b. = a boixedhu, a s'imbentrada, dae s'isterzu; pissiare a boinu = a tírulu lenu lenu, comente faghent sos betzos (e sos boes); imbolàresi a b. = fai is cosas sentza de dhoi pentzai meda, sentza de arrexonai; fruschedha ’óina = zenia de fruschedha chi essit a sos boes; ischinzire a b. = obèrriri unu pagu (una porta, una fentana), iscarangiai; ogros boinos (de pessone)= ogros maduros meda Frases teniat a bèndhere sedhalitos boinos (B.Truddaju) 2. in sa gherra chi ant pesadu, Antoni s'imbolaiat a boinu pistendhe purpa e ossu a totugantos (G.Ruju)◊ sa mata beniat a barracochinu pro che intrare sa conca a matagola cudhos chi bufaiant a boinu ◊ in su traballu s'imbolat a boinu: no si casilat a nudha! Ètimu ltn. bovinus Tradutziones Frantzesu bovin Ingresu bovine Ispagnolu bovino Italianu bovino Tedescu Rind.

bòira bòera

boiràtzu , nm, agt: boreatzu Definitzione népide a meda / ari boiratza = aera cun pagas nues artas Sinònimos e contràrios abboeru, bòrona, nébida, néula Terminologia iscientìfica tpm Ètimu ctl. boyrassa Tradutziones Frantzesu brouillard épais Ingresu thick fog Ispagnolu niebla Italianu nebbióne Tedescu dichter Nebel.

bóis , prn: bos, boso, bosu, vois Definitzione prn. de sa de duas personas plurale: si narat fintzes a una persona manna po arrespetu Sinònimos e contràrios bisàtere / fustei, vosséntzia Frases bois in cantos sezis? ◊ sa paghe siat cun boso! 2. a bois, ca sezis ómine mannu, no bos faedho gai! Ètimu ltn. vobis, vos Tradutziones Frantzesu vous Ingresu you Ispagnolu vosotros Italianu voi Tedescu ihr, Sie, Ihr.

boisàteros bisàtere

boitàre , vrb Sinònimos e contràrios abbuidai, ibboidare.

boítu , nm Definitzione min. de boe, boe piticu Sinònimos e contràrios boixedhu.

bóitu bódiu

boivorràinu , nm Definitzione corvu ambidhastru o caboni de canna Sinònimos e contràrios càrgia, cuatolu Terminologia iscientìfica pzn, botaurus stellaris Ètimu srd.

boixédhu , nm Definitzione min. de boe / bufai a boixedhu = a s'imbentrada, ponendho su bruncu in s'abba (che boe) Sinònimos e contràrios boinedhu, boitu.

bòja bòge

bojàca , nf: bujaca Definitzione crachina imbartzada cun abba meda, o fintzes cimentu impastau a broedhu (si passat a frigadura in pitzu de is arregiolas po tupare is imbagas) Sinònimos e contràrios argamassa.

bojàda , nf: abbojada* Definitzione su si agatare impare, su andhare de duas o prus personas a su matessi logu Sinònimos e contràrios abboja, abbojamentu, abboju, addobiada, addóbiu, azóviu.

bojàdu , pps, agt Definitzione de bojare / peràulas bojadas = in rima Sinònimos e contràrios rimadu.

bojadúra , nf Definitzione su bojare; su torrare apare coment'e sonu de duos foedhos a s'acabbu de is versos, in poesia Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu rime Ingresu rhyme Ispagnolu rima f. Italianu rima Tedescu Reim.