A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z
Legenda Incurtzaduras | Legenda Sìmbulos

coagàsu , nm: colagasu Definitzione genia de bobboi cun is alas bellas totu pintas Sinònimos e contràrios abadegasu, bellacasu, carravarina, lepilepi, maniposa, marialena, pabedha, papagasu, seisei Terminologia iscientìfica crp Ètimu srd.

coaghèdha , nf Definitzione genia de pigione, un'arratza de cau Terminologia iscientìfica pzn Ètimu srd.

coàina , nf: coana, cuàina Definitzione s'úrtimu frutuàriu o cosa chi si ndhe arregollet de campu, de s'ortu: su frutu de agoa; sa parte de asegus, sa coa Sinònimos e contràrios coinàrgia / cerfa, coa, coale 2. in coana de carru si bidiat unu pè cartadu chin d-unu bote a tapadinu Ètimu srd.

coàinu , agt, avb: coanu, coinu, cuàinu, cuainu Definitzione chi istat a coa, chi benit a úrtimu, a trigadiu, chi istentat / gàrrigu coanu = postu tropu apalas (in mezu chi portat arrodas in mesu) Sinònimos e contràrios coaxu, redadiu, sagotzianu, tricadibu, taldiu / immajonadu, cojanesu | ctr. cabidraxu, premediu Frases andat a missa resada a ora coàina ◊ cussu est pillonedhu cuàinu ◊ su cíxiri e sa gentilla dhus séminant prus coàinus 2. s'àxina ocannu coit a cuainu Sambenados e Provèrbios smb: Coinu, Coino, Cuinu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu lent, tardif Ingresu slow Ispagnolu atrasado Italianu tardo, lènto, tardivo Tedescu langsam, spät.

coàle , nm: coule, cuale Definitzione su chi abbarrat a úrtimu de su laore, sa parte metzana, su chi si che sèberat de su bonu Sinònimos e contràrios alzenina, cerfa, coamaderzu, coana, coilla, culischedhu, genina, ischivozu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu reste, résidu Ingresu residue Ispagnolu sobras Italianu rimasùglio Tedescu Rest.

coalína , nf Definitzione su chi abbarrat a úrtimu de su laore in s'argiola, coígios, scoadulla Sinònimos e contràrios alzenina, coamaderzu, genina Ètimu srd.

coallútu , agt Definitzione (coi allutu) chi portat sa coa alluta, a pinnone; in cobertantza, chi est apedhiau a féminas o, nau de fémina, a ómines Sinònimos e contràrios brodhanu, budheri, culeri, incosciadori, pissineri Terminologia iscientìfica ntl Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu libidineux Ingresu libidinous Ispagnolu libidinoso Italianu libidinóso Tedescu lüstern.

coamadérzu, coamadórzu , nf Definitzione coa de madrelzu, de su postorzu, de s'argiola, su chi dhue abbarrat in s'argiola apustis incungiau su laore Sinònimos e contràrios coale, coalina, culischedhu, ischivozu, padriedu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu grenaille, criblure Ingresu riddling Ispagnolu monda, criba Italianu mondìglia, vagliatura Tedescu Spreu.

coàna coàina

coànu coàinu

coaratzína , nf Definitzione avantzos, coígios de papare, siat de su pràngiu e siat de sa chena Sinònimos e contràrios arremusulla, arrogalla, chirchiza, cífrinu, coilla, fafaruza, fratamuza, frataza, pispisa, romasiza, tzimuca, vèglia Tradutziones Frantzesu restes d'un repas Ingresu leftovers Ispagnolu sobras Italianu rimasùglio di pasto, avanzo Tedescu Rest.

coarbèdha , nf: cuarbedha Definitzione a logos, tzuga (tzíntzula) pitica, muschitu chi ispítzulat Sinònimos e contràrios tíntula Frases sa coarbedha mi at fatu is cambas a maràndulas Terminologia iscientìfica crp.

coarbédhu , nm: croabedhu, crobedhu, cruabedhu Definitzione ispítzula e fui, muschitu ispitzuladore, inciaspiau, bobboedhu pitichedhedhu chi candho punghet dolet meda Sinònimos e contràrios scaparrosu Frases is sordaus biviant in is coras, poboritus, dí e noti in cumpangia de su síntzulu, de sa bariesa e de su croabedhu (A.Boi) Terminologia iscientìfica crp Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu pappataci Ingresu sandfly Ispagnolu mosquito Italianu pappataci Tedescu Pappataci-Mücke.

coàrbu , agt Definitzione chi portat sa coa bianca, nau de cuadhu, de boe Ètimu srd.

coarítzu , agt Definitzione chi movet sa coa, nau de su cuadhu candho dhu punghent a isprone Ètimu srd.

coarrúbia , nm Definitzione pigionedhu chi in Sardigna si podet agatare in passera (su mascu est in colore de aràngiu in palas, in su petus, in sa coa, e niedhu in su gúturu) Sinònimos e contràrios cosera, frabbainzu Terminologia iscientìfica pzn, phoenicurus phoenicurus Ètimu srd.

coàrviu , nm: coàvigu, colàrvigu, colàvigu, coràrbiu, corarbu, coràvigu, coràviu, cuàrvigu Definitzione genia de linna, mata ispinosa (faet a tupa) chi bogat frutu a bisura de birilla tundha tundha (orruàlixi), de sa mannària de sa prunischedha, ma in colore de aràngiu, bona fintzes a papare Sinònimos e contràrios calàbriche*, calàbriu / cdh. cacaedhu Frases sa costera s'inflorit de colàvigu e méndhula Terminologia iscientìfica mt, Crataegus monogyna Tradutziones Frantzesu aubépine Ingresu hawthorn Ispagnolu marjoleto, espinablo Italianu biancospino Tedescu Weißdorn.

coastéri , nm: cuarteri Definitzione parte de su carru: donniunu de is orrugos de linna atundhaos a arcu chi cumponent s'orroda, ue intrant (a sa parte de aintru) is ràgios e a sa parte de fora portant su lamone o cricu; cuarteri est fintzes su batorunu de una css. cosa Sinònimos e contràrios cuartu Ètimu itl. quartiere.

coatagoàta , avb Definitzione andhare c. = a su cua cua, abbellu chentza si fàere sapire Frases cudhos duos fuindhe che fint falados coatagoata a si cuare a palas de sa domo (Q.Falchi) Ètimu srd.

coàtu , agt: cuatu Definitzione chi andhat deasi abbellu de no si giare a intèndhere Frases sempre iltat a coatu cua cua fatendhe s'alte sua matzonina ◊ a s'irmurinada, cuatos cuatos si apostant in mesu de sas matas in s'isetu de sos bandhidos.