coagàsu , nm: colagasu Definizione genia de bobboi cun is alas bellas totu pintas Sinonimi e contrari abadegasu, bellacasu, carravarina, lepilepi, maniposa, marialena, pabedha, papagasu, seisei Terminologia scientifica crp Etimo srd.
coaghèdha , nf Definizione genia de pigione, un'arratza de cau Terminologia scientifica pzn Etimo srd.
coàina , nf: coana, cuàina Definizione s'úrtimu frutuàriu o cosa chi si ndhe arregollet de campu, de s'ortu: su frutu de agoa; sa parte de asegus, sa coa Sinonimi e contrari coinàrgia / cerfa, coa, coale 2. in coana de carru si bidiat unu pè cartadu chin d-unu bote a tapadinu Etimo srd.
coàinu , agt, avb: coanu,
coinu,
cuàinu,
cuainu Definizione
chi istat a coa, chi benit a úrtimu, a trigadiu, chi istentat / gàrrigu coanu = postu tropu apalas (in mezu chi portat arrodas in mesu)
Sinonimi e contrari
coaxu,
redadiu,
sagotzianu,
tricadibu,
taldiu
/
immajonadu,
cojanesu
| ctr.
cabidraxu,
premediu
Frasi
andat a missa resada a ora coàina ◊ cussu est pillonedhu cuàinu ◊ su cíxiri e sa gentilla dhus séminant prus coàinus
2.
s'àxina ocannu coit a cuainu
Cognomi e Proverbi
smb:
Coinu, Coino, Cuinu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
lent,
tardif
Inglese
slow
Spagnolo
atrasado
Italiano
tardo,
lènto,
tardivo
Tedesco
langsam,
spät.
coàle , nm: coule,
cuale Definizione
su chi abbarrat a úrtimu de su laore, sa parte metzana, su chi si che sèberat de su bonu
Sinonimi e contrari
alzenina,
cerfa,
coamaderzu,
coana,
coilla,
culischedhu,
genina,
ischivozu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
reste,
résidu
Inglese
residue
Spagnolo
sobras
Italiano
rimasùglio
Tedesco
Rest.
coalína , nf Definizione su chi abbarrat a úrtimu de su laore in s'argiola, coígios, scoadulla Sinonimi e contrari alzenina, coamaderzu, genina Etimo srd.
coallútu , agt Definizione
(coi allutu) chi portat sa coa alluta, a pinnone; in cobertantza, chi est apedhiau a féminas o, nau de fémina, a ómines
Sinonimi e contrari
brodhanu,
budheri,
culeri,
incosciadori,
pissineri
Terminologia scientifica
ntl
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
libidineux
Inglese
libidinous
Spagnolo
libidinoso
Italiano
libidinóso
Tedesco
lüstern.
coamadérzu, coamadórzu , nf Definizione
coa de madrelzu, de su postorzu, de s'argiola, su chi dhue abbarrat in s'argiola apustis incungiau su laore
Sinonimi e contrari
coale,
coalina,
culischedhu,
ischivozu,
padriedu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
grenaille,
criblure
Inglese
riddling
Spagnolo
monda,
criba
Italiano
mondìglia,
vagliatura
Tedesco
Spreu.
coàna coàina
coànu coàinu
coaratzína , nf Definizione
avantzos, coígios de papare, siat de su pràngiu e siat de sa chena
Sinonimi e contrari
arremusulla,
arrogalla,
chirchiza,
cífrinu,
coilla,
fafaruza,
fratamuza,
frataza,
pispisa,
romasiza,
tzimuca,
vèglia
Traduzioni
Francese
restes d'un repas
Inglese
leftovers
Spagnolo
sobras
Italiano
rimasùglio di pasto,
avanzo
Tedesco
Rest.
coarbèdha , nf: cuarbedha Definizione a logos, tzuga (tzíntzula) pitica, muschitu chi ispítzulat Sinonimi e contrari tíntula Frasi sa coarbedha mi at fatu is cambas a maràndulas Terminologia scientifica crp.
coarbédhu , nm: croabedhu,
crobedhu,
cruabedhu Definizione
ispítzula e fui, muschitu ispitzuladore, inciaspiau, bobboedhu pitichedhedhu chi candho punghet dolet meda
Sinonimi e contrari
scaparrosu
Frasi
is sordaus biviant in is coras, poboritus, dí e noti in cumpangia de su síntzulu, de sa bariesa e de su croabedhu (A.Boi)
Terminologia scientifica
crp
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
pappataci
Inglese
sandfly
Spagnolo
mosquito
Italiano
pappataci
Tedesco
Pappataci-Mücke.
coàrbu , agt Definizione chi portat sa coa bianca, nau de cuadhu, de boe Etimo srd.
coarítzu , agt Definizione chi movet sa coa, nau de su cuadhu candho dhu punghent a isprone Etimo srd.
coarrúbia , nm Definizione pigionedhu chi in Sardigna si podet agatare in passera (su mascu est in colore de aràngiu in palas, in su petus, in sa coa, e niedhu in su gúturu) Sinonimi e contrari cosera, frabbainzu Terminologia scientifica pzn, phoenicurus phoenicurus Etimo srd.
coàrviu , nm: coàvigu,
colàrvigu,
colàvigu,
coràrbiu,
corarbu,
coràvigu,
coràviu,
cuàrvigu Definizione
genia de linna, mata ispinosa (faet a tupa) chi bogat frutu a bisura de birilla tundha tundha (orruàlixi), de sa mannària de sa prunischedha, ma in colore de aràngiu, bona fintzes a papare
Sinonimi e contrari
calàbriche*,
calàbriu
/
cdh. cacaedhu
Frasi
sa costera s'inflorit de colàvigu e méndhula
Terminologia scientifica
mt, Crataegus monogyna
Traduzioni
Francese
aubépine
Inglese
hawthorn
Spagnolo
marjoleto,
espinablo
Italiano
biancospino
Tedesco
Weißdorn.
coastéri , nm: cuarteri Definizione parte de su carru: donniunu de is orrugos de linna atundhaos a arcu chi cumponent s'orroda, ue intrant (a sa parte de aintru) is ràgios e a sa parte de fora portant su lamone o cricu; cuarteri est fintzes su batorunu de una css. cosa Sinonimi e contrari cuartu Etimo itl. quartiere.
coatagoàta , avb Definizione andhare c. = a su cua cua, abbellu chentza si fàere sapire Frasi cudhos duos fuindhe che fint falados coatagoata a si cuare a palas de sa domo (Q.Falchi) Etimo srd.
coàtu , agt: cuatu Definizione chi andhat deasi abbellu de no si giare a intèndhere Frasi sempre iltat a coatu cua cua fatendhe s'alte sua matzonina ◊ a s'irmurinada, cuatos cuatos si apostant in mesu de sas matas in s'isetu de sos bandhidos.