cumossadúra , nf Definitzione
su impastare
Sinònimos e contràrios
impastadura
Frases
sa cumossadura si fait in sa scivedha
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
pétrissage
Ingresu
kneading (of dough)
Ispagnolu
amasadura
Italianu
impastatura
Tedescu
Kneten.
cumossài cumassài
cumóssu cumàssa
cumòu cumò
cumpadèssere, cumpadèssi , vrb: cumpadèssiri,
cumparessi,
cumpodèssiri Definitzione
tènnere passiéntzia cun is àteros, cricare de no si ofèndhere o de dhos padire candho istrobbant o pregontant cosa, lassare fàere
Sinònimos e contràrios
cumpatire,
iscugiare,
lastimai,
paedhare
Frases
ma ita cumparessi e cumparessi: no mi depu lassai arrovinai! ◊ funt piciochedhus de cumpadessi! ◊ custa cosa est bogandumí de conca: mi depit cumpadessi! ◊ Deus at a cumpadessi is mancàntzias nostas ◊ cumpadessat, ma no est acomenti narat fustei! ◊ lassais currillai is fillus e cumpadesseis chi istrobbint puru!
Ètimu
spn.
compadecer
Tradutziones
Frantzesu
avoir de l'indulgence
Ingresu
to pity
Ispagnolu
aguantar
Italianu
compatire
Tedescu
nachsichtig sein mit.
cumpadessiméntu , nm Definitzione
su cumpadèssere
Sinònimos e contràrios
cumpatea,
cumpatimentu
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
compassion
Ingresu
pity
Ispagnolu
compasión
Italianu
compatiménto
Tedescu
Mitleid.
cumpadèssiri cumpadèssere
cumpagnía , nf: cumpangia,
cumpannia,
cumpanzia Definitzione
su istare impare, chie (cumpàngios, amigos) istat impare a un'àteru o cun àteros; unu tanti de personas, mescamente sordaos
Sinònimos e contràrios
cumpagnu
/
camarada
| ctr.
soledade
Frases
abarra ca mi fais cumpangia! ◊ cicidi e papa, toca, ca si faes cumpangia! ◊ candho si capitabat in cumpannia fit peri brulleri e befajolu
2.
sos de sa cumpannia su prus fint bachianos bedustos ◊ sa nosta fiat una cumpangia manna de amigus
Ètimu
itl.
Tradutziones
Frantzesu
compagnie
Ingresu
company
Ispagnolu
compañía
Italianu
compagnìa
Tedescu
Gesellschaft.
cumpagnívile , agt Definitzione
nau de ccn., chi est de cumpangia, chi dhi praghet sa e praghet in cumpangia
Sinònimos e contràrios
ammedhósicu,
bodhianu
| ctr.
agrestosu,
sirbonassu
Tradutziones
Frantzesu
sociable
Ingresu
sociable
Ispagnolu
sociable
Italianu
sociévole
Tedescu
gesellig,
soziabel.
cumpàgnu , nm, agt: cumpàngiu,
cumpantzu,
cumpanzu Definitzione
chie o fintzes cosa chi istat o andhat impare cun calecunu àteru (o àtera cosa) po calecunu motivu, o chi si podet pònnere impare; fintzes chi est oguale o chi assimbígiat a un'àteru
Maneras de nàrrere
csn:
avb. èssere a cumpanzos = zenia de sótziu, tènnere bestiàmine o triballu a cumone; èssere o istare a cumpanzinu (nadu de ómine e de fémina) = amigados, paris che maridu e muzere ma chentza cojados; mermos cumpanzos = mermu chi dhoi est a una parti e a s'àtera de su corpus (itl. antímero); zogare a cumpanzos = in su giogu de is cartas, giogai a duus a duus, duus contras a duus àterus (ma sempri, giogai assumancus in duus)
Frases
chie no ischit est cumpanzu de su tzegu ◊ custu mermu est cumpagnu de s'àteru ◊ aiat cumbidau a bènnere totu sos cumpanzos de su fizu ◊ tra cumpagnos fora de iscola faedhaiamus su sardu
2.
cun tegus semus cumpanzos de triballu, de iscola ◊ non telèfonas a unu cumpantzu de pitzinnia solu ca as de travagliare?! ◊ custas sabbatas no sunt cumpàngias ◊ custa cartzita est sa cumpanza de cussa
3.
Fulana nachi si ch’est fuida a cumpanzinu cun Bodale ◊ si tratenet in s'oru de sa ziminera pessendhe a s’incràs, cun su fogu a cumpanzinu ◊ candu is crabaxus furiant a cumpàngius depiant mesurai su lati chi mulliant
Sambenados e Provèrbios
prb:
chini tenit cumpàngiu tenit meri
Ètimu
itl.
Tradutziones
Frantzesu
autre (d'une paire),
copain,
collègue
Ingresu
the same,
fellow
Ispagnolu
compañero,
colega
Italianu
compagno,
collèga
Tedescu
Gefährte,
gleich.
cumpaltiméntu , nm Definitzione
su cumpartire, su ispartzire is cosas in partes
Sinònimos e contràrios
cumpartidura,
partidura,
spartzidura
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
répartition
Ingresu
division
Ispagnolu
reparto
Italianu
ripartizióne
Tedescu
Teilung.
cumpaltíre , vrb: cumpartire,
cumpartiri,
cumpartziri Definitzione
ispartzire in partes oguales, giare o pònnere is cosas cantu a una parte a s'àtera
Sinònimos e contràrios
addesumare,
ispartzire,
paltire
Frases
sos bàrrios cherent bene cumpartidos ca sinono ispendhentant
Tradutziones
Frantzesu
subdiviser
Ingresu
to subdivide,
to distribute
Ispagnolu
repartir
Italianu
suddivìdere,
distribuire
Tedescu
teilen,
verteilen.
cumpangía cumpagnía
cumpàngia , nf: cumpanza Definitzione
fémina chi faet cumpangia, fintzes pobidha (mescamente chentza cojada)
Frases
no bi andhes cun cussa cumpanza, sinono giughent in buca a tie! ◊ sa pipia est andada a iscola cun is cumpàngias
2.
custa cumpanza si narat donna Fantasia…
Ètimu
itl.
Tradutziones
Frantzesu
compagne
Ingresu
mate
Ispagnolu
compañera
Italianu
compagna
Tedescu
Gefährtin.
cumpàngiu cumpàgnu
cumpanigàre , vrb Definitzione papare pane aungiale, chentza de, o cun pagu, incaúngiu.
cumpanighíulu , agt Definitzione nau de cosa de papare, chi arrechedet de dhu papare cun pane, andhat bene papau cun pane, coment'e cumpànigu.
cumpànigu , nm Definitzione cosa chi si papat impare cun su pane, po acumpangiare su pane Sinònimos e contràrios agonzu, armíngiu, incaúngiu Ètimu crsn. cumpánicu.
cumpannàre , vrb Definitzione carragiare, pònnere o bestire cosa, pannamenta, po su fritu o àteru Sinònimos e contràrios acarragiai, acuguzare, ammantai | ctr. iscucuzare, iscumpannare, isfianzare, scavannai Frases si carrarzaiat su madredhu cun farina e si cumpannaiat cun fressadas de lana (G.Addis)◊ cumpànnadi, Frantzí, chi est fritu meda!
cumpannía cumpagnía