innocènte, innocènti , agt, nm: innoscente,
innossente,
innotzente,
innotzenti Definitzione
chi o chie no ndhe tenet curpa peruna (foedhandho de unu fatu)
Sinònimos e contràrios
nossente
/
cdh. innutzenti
| ctr.
crupau,
faltosu,
reu 1
Maneras de nàrrere
csn:
i. che sa Maria (Nostra Segnora), che a Cristus = chentza curpa nudha; innotzente che pè de craba (nau in cobertantza)= chi tenit própiu curpa
Frases
una pischedha de recotu nuscosu de armidha t'imbio, pitzinnu innoscente, famidu ◊ totu su mundhu mi at a cundennare ca abbandhonadu apo un'innotzente!
Tradutziones
Frantzesu
innocent
Ingresu
innocent
Ispagnolu
inocente
Italianu
innocènte
Tedescu
unschuldig.
innocéntzia , nf: innosséntzia,
innotzéntzia Definitzione
su èssere innocentes, chentza curpa, chentza neghe
Sinònimos e contràrios
cdh. innutzéntzia
Frases
cundennadu innotzente a tanta pena, como ti ant connotu s'innosséntzia
Tradutziones
Frantzesu
innocence
Ingresu
innocence
Ispagnolu
inocencia
Italianu
innocènza
Tedescu
Unschuld.
innòche innòce
innóchidu , agt, nm Definitzione
tontu, chi o chie no faet atentzione, bambu, chi no si acatat chi is àteros funt cullonandhodhu
Sinònimos e contràrios
ballalloe,
galabboi,
nocoronzu,
scimpri,
scioncu,
tontarrone
/
ttrs. santunnoce
| ctr.
abbistu
Frases
su maghiarzu trateit sos duos innóchidos in làgrimas de ternura, subratotu candho l'intregheint una bertuledha de cosas bonas ◊ bois sezis innóchidas e istenoradas!
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
stupide
Ingresu
daft,
fool
Ispagnolu
estúpido
Italianu
fésso,
stùpido
Tedescu
dumm.
innodidàre, innoditàre , vrb Definitzione
distínghere de is àteros, su si pònnere a notu, fàere a bíere
Sinònimos e contràrios
annoditare
Frases
su colore de s'istula s'innoditaiat in mesu de sas àrbures
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
se distinguer
Ingresu
to stand out
Ispagnolu
sobresalir
Italianu
distìnguersi,
spiccare
Tedescu
sich unterscheiden,
hervorragen.
innodricadórju , nm: innudricadorzu Definitzione in sa carena, incàsciu, tretu inue duos arremos faent giogu Sinònimos e contràrios aciuntura, annaghidura, annantura, annodricadorju, annuadórgiu, arte 1, innoigadórgiu, nigradroxu Frases su tziu nche fit betzu, totu culembru chin sos innodricadorjos a botzos Terminologia iscientìfica crn Ètimu srd.
innòe, innòga, innòge, innòghe, innòi innòce
innói , avb: inue,
innua,
innui Definitzione
avb. de logu chi s'impreat in is dimandhas de css. betu fatas (po logu chi si bolet ischire)
Sinònimos e contràrios
aba 2,
inuba,
uba
Frases
de inue ses?, a inue andhas?, inue che fis? ◊ de innoi mi at a èssi beniu a conca a nai una cosa aici?! ◊ e a innoi andas? ◊ mi at pregontau innoi bivias tui ◊ e is sannoricus innoi dhus teneis? ◊ innui dh'as postu s'arrochetu de fiu chi fiat innòi? ◊ e innui ses? ◊ no iscít prus de innui benit e a innui andat ◊ cussu tianni de piciochedhu de innoi ndi est essiu?! ◊ de innoi at nau ca est? ◊ apu tirau sa bòcia ma no isciu a innui!◊ seus abarraus comment'e dus imbriagus chentza de cumprendi innua fuaus
Tradutziones
Frantzesu
où?
Ingresu
where
Ispagnolu
¿dónde?
Italianu
dóve?
Tedescu
wo?,
wohin?
innoigadórgiu , nm: innojadorzu,
innojadozu,
innujadolzu,
innuxadolzu,
irnuadórgiu Definitzione
in sa carena, aciuntura, incàsciu, tretu inue duos arremos faent giogu (sos i. de su cambutzu, de su brutzu, de su cuidu e gai)
Sinònimos e contràrios
aciuntura,
annaghidura,
annantura,
annodricadorju,
annuadórgiu,
arte 1,
innodricadorju,
nigradroxu
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
articulation
Ingresu
articulation
Ispagnolu
articulación
Italianu
articolazióne
Tedescu
Gelenk.
innoigadúra , nf Definitzione trochidura, tróchia, móvia a fortza de un’arremu de s’incàsciu suo Sinònimos e contràrios bocadura, irbissiadura, tutzidura.
innoigài, innoigàre, innoigràre , vrb: innojare,
isnojare Definitzione
bogare de pare duos arremos, duos ossos in s'annoigadórgiu
Sinònimos e contràrios
bocare,
ilgiogare,
illogare,
irbesciai,
irbièscere,
irdroghillae,
isconzare,
isgioghedhare,
scadrogai,
sciadhie
Frases
zughiat sos ossos isnojados
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
se déboîter,
se luxer
Ingresu
to dislocate
Ispagnolu
dislocar
Italianu
snodare,
slogare le òssa
Tedescu
gelenkig machen,
verrenken.
innoischedhàre , vrb Definitzione isculare su nodu, bogare de pare is annoigadòrgios Sinònimos e contràrios innoigai Ètimu srd.
innojadórzu, innojadózu innoigadórgiu
innojàre innoigàre
innòngi , avb: inongi, nongi Definitzione in custu logu, inue semus Sinònimos e contràrios indhenongi, innoce* Frases beni a inongi! ◊ ite nce at inongi?
innorabbòna , iscl, nf: innorobbona, inoraona, inorobbona Definitzione genia de augúriu: in ora bona (chi andhet!), po su prus nau a ispantu o cun dispraxere e arrennegu po ccn. cosa chi no andhat bene / pro i. = pro bonu, pro augúriu Sinònimos e contràrios indorobbona, orobbona! | ctr. innoramala! Frases andhet innorobbona! ◊ lassa su murru: alligra, innorobbona! ◊ bae innorobbona, bae: continu mintzidiendhe a s'unu e a s'àteru! (G.Ruju)◊ innorobbona, za bi l'at àpidu s'apretu a iscúdere cudha criadura!…◊ bae innorobbona, bae: no mezoras mai! 2. est pro innorabbona sa vénnida tua? ◊ cadaunu tenet s’obbrigascione de li porrire sas innorobbonas a sa famíllia (N.Rubanu) Ètimu ctl. enhorabona.
innoramàla , iscl, nm: innoromala, innorommala Definitzione genia de frastimu: in ora mala (chi andhet!), ma a bortas dhu narant fintzes deasi po calesiògiat cosa chi no praghet Sinònimos e contràrios indoromala!, malajana!, malapat! | ctr. innorabbona Frases addurudduru e a su piga e fala, altzade s'anca o bazi innoromala! ◊ e bae innoramala: si falat, falat calchi atoloria, o calchi tilibriu, dae su chelu! ◊ sa filòssera at mandhadu su binu innoromala 2. e ite innoromala li est sutzessu a cussu conchi macu?! (A.Mura Ena)◊ sa tzente fit morinne de su risu a sos innoromalas de cudhos duos Ètimu ctl. enhoramala.
innorànsia ignorànscia
innorànte ignorànti
innoràntzia ignorànscia