A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z
Legenda Incurtzaduras | Legenda Sìmbulos

issutzàre isciuciài

issuzída , nf Sinònimos e contràrios istrizida Ètimu srd.

issuzídu , pps, agt Definitzione de issuzire; chi ch'est unu pagu istesiau, trantziu Sinònimos e contràrios atesu, istesiadu, istrizidu | ctr. acurtziau.

issuzidúra , nf Definitzione su issuzire, ispostare istesiandho Ètimu srd.

issuzíre , vrb Definitzione istesiare, trantzire unu paghedhedhu, fàere logu Sinònimos e contràrios astesiai, illalgare, istegiare, istirire, istregire, tòlchere, transiri 1 | ctr. acoltziare, acostai Frases issuzi de s'oru no che ruas in su fossu! ◊ si bos issuzides unu pagu, inoghe che cabimus totu ◊ cussa cosa mi che l'as issuzida e como no bi lompo Tradutziones Frantzesu éloigner, écarter Ingresu to shift Ispagnolu alejar, apartar Italianu scostare Tedescu wegrücken.

ist , bvrb Definitzione a logos, tertza persona sing. de s'indic. pres. de èssere: est Frases ómine tentau ist ómine mortu ◊ su sàmbene no ist abba.

ista- , agt Definitzione custu, custa: prefissu de unos cantu foedhos (es. istanote, istasero).

ísta! , iscl Definitzione foedhu de su vrb. istare: nau a solu podet bòllere nàrrere giaemidhu!, lassamilu!, aporri!, o fintzes franghe!, pàrtadi!, trantzidi!, lassa! Frases ista sa lepa a segare casu! ◊ ístami sa pinna! ◊ ista, curre, ca so colendhe cun custa cosa! ◊ ista, ista, chi bi andho deo!

istabbacài, istabbacàre , vrb Sinònimos e contràrios bocare, caciare, incaminare Frases nci apu istabbacau is serbidoras e no mi ndi seu pentia ◊ no ndi depis istabbacai cosa de stravàciu, po un'interru!◊ custu est su logudoresu chi ne aio istabbacau a pitzoconedhu.

istàbbile, istàbbili , agt Definitzione chi est firmu, chi abbarrat / bènis istàbbilis = itl. beni immobili.

istabbilidàde, istabbilidàdi , nf Definitzione firmesa, su istare o abbarrare bene firmu, nau prus che àteru de cosas, fràigos, e àteru Sinònimos e contràrios firmesa.

istabbiliméntu , nm Definitzione prus che àteru, fràigu, logu inue si trebballat cosa a indústria.

istabbilíre, istabbilíri , vrb: stabbiliri Definitzione decídere o pigare unu determinu, precisare calecuna cosa; arrennèscere a ischire, fintzes misurare cantu leat un'istrégiu (carrada, bastimentu, àteru) Sinònimos e contràrios decídiri / apostivigare, iscumbatare Frases nachi dogni cosa est primu istabbilida cun sos benes e males de sa vida 2. ant istabbilidu chi su velenu de s'abe curat artrosis e mores Ètimu itl. Tradutziones Frantzesu établir Ingresu to establish Ispagnolu fijar, establecer Italianu stabilire Tedescu festlegen.

istàca , nf, nm: istacu Definitzione genia de istrégiu de pedhe, fatu a acapiare in sa buca cun d-una corria e de pòdere apicare in codhos po dha pigare in palas / s'istaca potet èssere de mannària: merennajola, diàglia, chitajola, o de mesata, po pònnere pane a papare una die, una chida, o unu mese Sinònimos e contràrios taschedha Frases sas istacas chitajolas sont de sas prus mannas ◊ at preparatu sas istacas prenas de límpidu, casu e sarditza ◊ fint tzucatos ambos abbia de sos montes de Lúvula chin s'istachedha a pala Terminologia iscientìfica stz Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu musette Ingresu haversack Ispagnolu mochila Italianu tascapane Tedescu Brotbeutel.

istacàre , vrb: stacai Definitzione istesiare de pare duas cosas postas impare acanta o fintzes apicigadas Sinònimos e contràrios ispitzigare, sculiai, spodhai / pesare | ctr. apitzigare, apodhai Ètimu itl. Tradutziones Frantzesu détacher, décoller Ingresu to detach Ispagnolu despegar Italianu distaccare, staccare Tedescu loslösen.

istacàtu , agt Definitzione prenu che un'istaca, tibbiu Sinònimos e contràrios istibbidu Frases aiat acatatu unu portafógliu cantu unu sonete dae su dinari chi bi fit istacatu (A.Pau) Ètimu srd.

istaconàre , vrb Definitzione segare, bogare su tacone, su cracàngiu, a is iscarpas; prnl., pèrdere su tacone Sinònimos e contràrios | ctr. ataconai.

istàcu istàca

istàda , nf Definitzione su istare, su firmare Sinònimos e contràrios frimmada Ètimu srd.

istàde , nm, nf: istadi, stadi Definitzione unu de is bàtoro tempos de s'annu, de su 21 de làmpadas a su 22 de cabudanni, candho faet dies prus mannas (ma menguandho, in s'emisferu nord) e sole prus forte cunforma a sa posidura de sa Terra cun su Sole / in su grofu de s'i. = in su coro de s'istiu, itl. in piena estate Sinònimos e contràrios iltiu, istadiale, istiera | ctr. iberru Frases paret un'eternu istade africanu ◊ s'istadi si fut postu a fai arrassoli ◊ s'istadi nci fiat passau diabressi ◊ su cinixu de un'istadi est imbussendi is sartus de Sardigna ◊ s'istadi est acabbau totinduna ◊ candho alluent is fogorones paret torrada s'istade! Terminologia iscientìfica tpc Ètimu ltn. aestate(m) Tradutziones Frantzesu été Ingresu summer Ispagnolu verano Italianu estate Tedescu Sommer.