istrabatzósu , agt Sinònimos e contràrios matanosu, peleosu, trabagiosu Ètimu srd.
istrabàtzu , nm: istrapàciu, istrapatzu, strapatzu Definitzione pelea meda, isfortzu a sa sighia Sinònimos e contràrios antua, cadha, cària, cumbata, inzotu, matana, pista, pistapone, podha, rebbatu, sballamentu Frases za l'at leadu s'istrapatzu a ndhe ghirare a bidha a pè, de logu gai atesu!…◊ cudhu sonete fut immarriu de tant'annos de istrapàciu ◊ faenno custu no seo suerau po s'istrapàciu Ètimu itl. strapazzo.
istrabiàre istarviàre
istrabiàre 1 , vrb: istraviai 1, istraviare, straviai 1 Definitzione essire o trantzire de su camminu, cambiare camminu, ma fintzes cambiare bestimentu, arrisparmiare calecuna cosa; passare ora a istentu, divertindho, chentza tènnere de pentzare a su dovere, a su trebballu o a is impícios Sinònimos e contràrios desogai, disaviare, spreviai / cambiare 2. custa fardeta mi l'istràvio, ca in su telarju a s'iscuta falat su pilu e mi abbutinat ◊ in tantas cosas no mi azis istraviadu e onzi tantu mi azis dadu unu corpu: su babbu bonu no istràviat sa tzota! 3. "Dàssalu irbasolare, su carrà!", aiat rispostu Bustianu pro l'istrabiare su pessamentu ◊ su cantare in poesia li faghet bene ca l'istràviat ◊ sa pisedhina s'istràviat gioghendhe, fatendhe búglias ◊ cheret chi s'istràviet, ca sinono a istare sèmpere pessendhe a su male li faghet peus.
istrabiàu , pps, agt Definitzione de istrabiare; fintzes chi est chentza fàere, chentza trebballare (e podet èssere po mandronia puru).
istràbiu , nm: stràviu* Definitzione su istrabiare / a i. = cun torracontu.
istrabúnta , nf, nm: istrapuntu, strapunta Definitzione modhita, una genia de sacone prenu de cosa modhe (lana, crinu, àteru) de pònnere asuta po corcare Sinònimos e contràrios bainta, ballita, mantabafu, sabanita, tramata 1 Ètimu itl. strapunta.
istràca , nf Sinònimos e contràrios ifadu, ifadamentu, impéltinu, istrobbu Frases no cherzo àtera istraca (G.F.Sedda) Ètimu srd.
istracàda , nf Definitzione su istracare Sinònimos e contràrios istragamentu Ètimu srd.
istracàda 1 , nf: istragada Definitzione sonu, tzàcurru de cosa meda chi che calat, orruendho totu impare Sinònimos e contràrios istragatzu, istràghida, scioscionu Frases si est intesa s'istracada de sas predas de muru ruindhe ◊ apo intesu s'istragada: che depet àere faladu carchi foga de muru! Ètimu srd.
istracadòre , agt Definitzione chi istracat, chi faet istracare Frases fit unu caminu longu e istracadore chi tocabat a fàchere Ètimu srd.
istracafúdhu , nm Definitzione immarritzone, cosa o faina peleosa.
istracalàsciu, istracalàtzu , nm Definitzione istrepu andhau male, cosa totu malegontza, iscosciada Sinònimos e contràrios baldulete, istracassu, istrèpete Frases cust'istracalàsciu de màchina est tropu vetzu, no abbarrat mancu ritzu! Ètimu srd.
istracapuntéri , nm Definitzione genia de pigione chi essit iscurigandho e faet unu càntigu pibiosu Sinònimos e contràrios palitorta, passalidolta, sughelate Terminologia iscientìfica pzn, caprimulgus europaeus.
istracàre , vrb: istragai, istragare, stracai Definitzione fàere a immarritzone, fàere trebballare o fàere isfortzu fintzes a sentire sa pelea de si pàrrere de no pòdere sighire a fàere cosa o de àere gana de pàusu; fintzes orròschere, passare sa gana de fàere cosa Sinònimos e contràrios afadiai, cansai, fadiae, iddobbare, strachedhai / arrebbentare, istajire / arròsciri | ctr. pasai Frases su istare frimmos istracat prus de calesisiat travallu ◊ istracat su tzaponzu, ma fintzas s'istúdiu, balla! ◊ cussu ballu mi at totu istragau! 2. istracadu ti ndhe ses de cramare chentza chi ti rispondhat neune? 3. issu est un'ómini istragau de su trabbàlgiu! Ètimu itl. straccare Tradutziones Frantzesu fatiguer Ingresu to tire Ispagnolu cansar Italianu stancare, logorare Tedescu ermüden.
istracasciài istracassàre
istracassàre , vrb: istracasciai, istracosciai 1, stracosciai 1 Definitzione bogare de pare, orrúere a irdoadura, nau de gente, immarrire a fortza de andhare, de fàere Sinònimos e contràrios dissantarare, ildeossare, iscadreare, isconsiminzare / fadiae, strachedhai Frases fillus nostus in guerra depint èssi totu istracosciaus, poberitus! (T.Addari)◊ s'arroca me in miniera pariat de ndi depi istracasciai de unu momentu a s'àteru ◊ sa mesa a fòrcia de dha trisinai s’est istrecosciara 2. cussu viazu mi che at totu istracassadu ◊ chi dh'ia iscípiu, no mi iap'a èssiri istracosciau andendi a circai ispiridadas! Tradutziones Frantzesu dégonder Ingresu to unhinge Ispagnolu romper, destrozar Italianu sgangherare Tedescu zerschlagen.
istracassàu , pps, agt: stracasciau Definitzione de istracassare; fintzes immarriu meda, fadiau fracu Sinònimos e contràrios iscossiminzadu, scancarau, scarrabeciau, scarrugau / cdh. scataratu / fadiau 2. che seo totu istracassau, totu sa die manna maroglianne (Z.Porcu) Tradutziones Frantzesu dégondé Ingresu unhinged Ispagnolu roto, destrozado, extenuado Italianu sgangherato Tedescu zerschlagen.
istracàssu , nm: stracàsciu* Definitzione istúgiu de pedhe po chistire is launedhas; dhu narant in su sensu de cosa bècia puru, de trastu o istrepu béciu; fintzes fragassu, degollu, moida manna Sinònimos e contràrios carcassu, giarcassu / baldulete, istracalàsciu, istrèpete / chimentu 2. sa dommo sua fit un'apusentu solu, chin su fuchile in mesu, unu letu, e a fúrriu istracassos e iscannedhos ◊ su rolozu de S. Maria si est ammutricau, ca depet èssere un'istracassu betzu Ètimu itl. turcascio.
istracatzàdu , agt Sinònimos e contràrios cansau, fadiau, istracu | ctr. pasadu Frases mentras chi su babbu, istracatzadu, si ndh'est faladu dae sa calarina, su fizu si ch'est sétidu isse ◊ poi de tantu gherrare, istracatzadu, su pitzinnu si est drommidu ◊ unu póveru betzu istracatzadu est andhandhe a batire linna a pala Ètimu srd.