nèmus nèmmos
nen ne
nen 1 , bvrb Definitzione de su vrb. nàrrere, 3ˆ p. pl. cong., impr.: nerint!, niant!, nerzant!
nèncere , nm Definitzione
unu de tropu pagu contu, de tropu pagu importu
Sinònimos e contràrios
nennaria
Frases
sa títula est unu nèncere ◊ cudhu nenceredhu pro dispetu li faghet nessi chentu e una taca (P.Canu)
Tradutziones
Frantzesu
nullité
Ingresu
nullity
Ispagnolu
nulidad
Italianu
nullità
Tedescu
Nichtigkeit.
nenciàdu neciàdu
nenciadúra , nf Definitzione
su èssere guastu, su portare male, guastu / n. de dentes, de ossos
Sinònimos e contràrios
frazigamentu,
manciadura
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
carie
Ingresu
caries,
rot
Ispagnolu
caries
Italianu
càrie
Tedescu
Karies.
nenciàre neciàre
nenciòla naciòla
nènfra , nf Sinònimos e contràrios arràbbiu, arrennegu, nechidonzu.
nénfriches , iscl Definitzione unu no! nau cun afuta, o arrennegu, istropiadura de su foedhu cun s'aciunta de s'arraighina de ufrare.
nèngat!, nèngiat! , bvrb Definitzione 3ˆ p. sing. impr. de neai: leade!, pighit! Frases nèngiat is atrus tres arriabis! ◊ nengat sa tassa: aspetit chi dhi ghetu àcua frisca!
nènna , nf Definitzione
pipiedha fémina
Sinònimos e contràrios
ninna,
pipia
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
fillette
Ingresu
baby (she)
Ispagnolu
niña
Italianu
bimba
Tedescu
kleines Mädchen.
nènnari , nm, agt: nènnere, nénneru, nènniri, nínniri Definitzione (upm; pl. = istrègios de n.) laboredhos, prus che àteru trigu meda, cracu, postu in pratu o àteru istregighedhu aintru de domo (e a s'iscuru o cun paga lughe) fatu tzeurrare po sa chida santa: a su nènnere, totu filivili, grogànciu e ténneru, deretu, candho est de calecunu prammu dhi acàpiant unu frocu a inghíriu e dh'ingollent a crésia a dhu pònnere ananti de su Cristos incravau e ananti de su sepurcru (inue est su Santíssimu): candho est deosi, a logos dhi narant làmpana; su pl., pratos de nènnere cun su frocu prontos po èssere postos; si narat de css. cosa prantada (ma prus che àteru laore) chi est tropu cracu e filivili e po cussu metzanu; si narat a su pipiu o a persona delicada de carena, ma fintzes de unu preitzosu, chi faet sa cosa tropu abbellu, chentza gana Sinònimos e contràrios erma / nennu Maneras de nàrrere csn: sa festa de Santu Nènnere (cussa chi mai est bénnida e ne mai at a bènnere!); pesai a ccn. che su nènniri = cun tropu delicadesa; èssere, esserebbei sa cosa a nènnere, semenare a nínniri = a meda, tropu carcu (corpare a sèmene); brundu che su nènneri = grogu meru, in cara mala Frases su sepulcru est disaogu ricu de milli lumeras e in subra sas pasteras riet su nènnere grogu (Pinna)◊ ge ndi ses torrau trempedhudu, fillu miu: ses liudu che su nènniri! ◊ su nènnere lu faghent in sas pasteras ◊ po Pasca Manna usant a portari a crésia su nènnere ◊ che sunt totu lendhe sos nènneres a crésia 2. cust'arzola est corpada a sèmene, paret nènnere: che ndhe cheret tiradu! ◊ sa prantaza tropu carca abbarrat a nènnere ◊ cussa picioca est pesara che unu nènniri, che una filla de marchesa 3. a pagu a pagu, dida, chi su nènniri est dormendi! 4. no li aggradat su tribàgliu ca est unu giòvanu nénneru Sambenados e Provèrbios smb: Ninniri
nennaría , nf: gnagneria,
nenneria,
nigneria,
ninneria Definitzione
cositedha de pagu contu, de nudha, de no pònnere in contu / pèrderesi in nennarias = pònniri su tempus po cosas de perunu contu
Sinònimos e contràrios
fiolera,
ignagnaria,
nèncere,
minudàntzia,
pimpirimpalla
Frases
babbu e fizu no sunt pro nennarias! ◊ non ti perdas in nennarias! ◊ est una ninneria, ma funt gelosas de ammostai s'arti insoru
Ètimu
spn.
Tradutziones
Frantzesu
vétille
Ingresu
meanness
Ispagnolu
niñería
Italianu
cosùccia,
meschinità
Tedescu
Kleinigkeit.
nennédhu , nm Definitzione pipiu piticu Sinònimos e contràrios creadura, pipiu Frases no apu acurtu mancu a dha basai, sa nennedha!
nennèi , nm Definitzione cosa bella, bona meda Sinònimos e contràrios bobboe Frases custa bella gat'e mari po sa burrira est unu nennei! (G.Carta) Ètimu srd.
nènnere nènnari
nennería nennaría
nénneru, nènniri nènnari
nennixèdha , nf Definitzione nenna, pipia pitica, bellixedha Sinònimos e contràrios pipia.