reflèscia , nf Definitzione genia de trassa, unu fàere de trassosu Sinònimos e contràrios transa Ètimu ctl., spn. reflexa, refleja.
reflessài , vrb Definitzione fàere su reflessu, prus che àteru fàere is pinturas a manera chi sa figura si potzat bíere a reflessu.
reflessívu , agt Definitzione nau de verbu, chi arrechedit su prn. cumplementu de sa persona chi faet s'atzione, giustu ca custa orruet o torrat a chie dha faet (es. deo mi sàmuno, tue t'ispizas, issu si bistit, noso si ciceus, boso bosi furriais, issos si ponent).
refléssu , nm, agt Definitzione
su chi si podet bíere de una figura in isprigu o in àteru logu lisu e lúghidu; rebbatimentu de sa lughe candho torrat incuadas, agoa; foedhandho de un'arremu de sa carena, movimentu chi faet chentza chi dhu cumandhet sa volontade candho si tocat o si punghet o s'iscudet po bíere si arrespondhet o si sapit
Sinònimos e contràrios
rebbàtida
/
cdh. rifrésciu,
ttrs. rifressu
Tradutziones
Frantzesu
reflet
Ingresu
reflection,
reflex
Ispagnolu
reflejo
Italianu
riflèsso
Tedescu
Spiegelung,
Widerschein,
Reflex.
refòrma , nf: riforma Definitzione prus che àteru foedhandho de leis, de òperas de guvernu, cambiamentu mannu fatu apostadamente Sinònimos e contràrios cdh. rifolma Frases tocat chi siemus a ferru cajente pro fàchere decollare sas riformas de agricoltura e pastoriu! ◊ est giusta s’ora de fai in Sardigna ogna riforma sentza de bolli cuntzillus de Roma!(G.Zedda)
reformài, reformàre , vrb: riformare Definitzione
fàere una reforma, currègere is difetos de unu fàere; pruschetotu arrefudare a ccn. po fàere su sordau o àteru servítziu po calecunu difetu o farta de sa carena
2.
candho semus andhatos a tirare a leva, a mie ca nanchi fipo tropu sicu e bassedhu mi ant riformatu
Tradutziones
Frantzesu
réformer
Ingresu
re-form,
to reject
Ispagnolu
reformar,
dar de baja
Italianu
riformare
Tedescu
reformieren,
ausmustern.
refortzài , vrb: arrefortzai*, rinfortzai, rinfortzare Definitzione fàere o essire prus forte, giare fortilesa Sinònimos e contràrios afoltigare, afortiai, afortire, afortzare, fortalèssiri | ctr. irdebbilitare.
refortzaméntu , nm Definitzione su refortzare, cosa chi si ponet po giare prus fortza Sinònimos e contràrios afortiadura, refortzu Ètimu srd.
refortzàre refortzài
refórtzu , nm: arrefortzu,
rifortzu,
rinfoltzu Definitzione
cosa chi si ponet o chi si faet po giare prus fortza
Sinònimos e contràrios
afortiadura,
afortiamentu,
refortzamentu
Frases
cussos puntedhos cherent giuntos apare chin carchi refortzu ◊ pro rifortzu cheret postu a dópiu su pabilu pro imboligare cosa grae
Ètimu
ctl.
refors
Tradutziones
Frantzesu
renfort
Ingresu
reinforcement
Ispagnolu
refuerzo
Italianu
rinfòrzo
Tedescu
Verstärkung.
refratàriu , agt Definitzione nau de unos cantu materiales, chi no dhos iscàgiat su fogu, chi agguantant fogu meda; nau de gente, chi no si lassat cumbínchere a su chi bolet s'àteru, chi no ndhe dh'importat nudha de sa chistione Sinònimos e contràrios rebbellu, rebelde, redossu.
refreàdu , pps, agt: arrasfriau,
refriadu Definitzione
de refreare; chi at ingortu arremadiu, chi est pigau a refriu o arremadiu
Sinònimos e contràrios
acatarradu,
annastuladu,
arremadiau,
arrumatu,
remadu
/
cdh. risfriatu
2.
faedhaiat cun su nasu che un’ómine sempre refriadu
Tradutziones
Frantzesu
enrhumé
Ingresu
cold,
cooled
Ispagnolu
resfriado
Italianu
raffreddato
Tedescu
erkältet.
refreadúra , nf: resfriadura Definitzione su èssere a refriu Sinònimos e contràrios arramatia, arrefreu, arrema, arresfriori Terminologia iscientìfica mld Ètimu spn. resfriadura.
refreàre , vrb: arrasfriai,
erresfriare,
refriare,
resfriai,
rifriare Definitzione
pigare, ingòllere o fintzes fàere ingòllere refriu, fàere a arremadiu
Sinònimos e contràrios
acatarrare,
arremadiai,
arremare,
arrumai
Frases
zughia pagu cuguzura in su letu e mi so refriadu ◊ titia, custu fritu oe mi refriat!◊ pizu ti che as bogadu, chi ti ses refriendhe?!
Ètimu
ctl., spn.
refredar
Tradutziones
Frantzesu
s'enrhumer
Ingresu
to catch a cold
Ispagnolu
resfriarse
Italianu
infreddarsi
Tedescu
sich erkälten.
refrèga , nf Definitzione genia de pelea, de impodha o múngia, ma fintzes briga Sinònimos e contràrios refrigada / ttrs. rifrega Frases pro cust'àtera refrega ruet in peus mare de afannu (P.Casu)◊ lis addulchit penas e refregas Ètimu ctl., spn. refrega, refriega.
refrenài, refrenàre , vrb rfl Definitzione
istaresindhe de calecuna cosa, lassare istare, fàere a mancu
Sinònimos e contràrios
arrecatai 1,
ostènnere
Frases
si no ti refrenas in gioventude, fracassas sa vida tua e ti abbassas a perígulos dannosos ◊ refrena sas gherras!
Tradutziones
Frantzesu
se retenir,
contenir
Ingresu
to control oneself
Ispagnolu
refrenar
Italianu
contenérsi,
trattenérsi
Tedescu
sich enthalten,
sich zurückhalten.
refrénu , nm: arrefrenu Definitzione
su si refrenare, genia de bregúngia, duritu o cunsideru chi po arrespetu o àteru consígiat a unu de no fàere una cosa
Sinònimos e contràrios
recatamentu,
regrésciu
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
retenue
Ingresu
restraint
Ispagnolu
discreción,
moderación
Italianu
ritégno
Tedescu
Rückhalt.
refressàre , vrb Sinònimos e contràrios arrampedhai, arrebbellai, calchedhare, screnciai.
refréu , nm: arrefreu,
refriu,
resfriu,
rifriu Definitzione
genia de maladia chi faet mescamente a innisire, pigat a su nasu, a su gúturu, e chi benit po àere ingortu fritu meda, o po cambiamentu a cropu de temperadura
Sinònimos e contràrios
arramatia,
arrema,
arresfriori,
refreadura
/
cdh. risfriu
Frases
mi est passau su resfriu e mi est passau s’arrennegu ◊ mi nche so dormiu inoche e mi nche so ischidau totu afritoriu: za mi apo a picare carchi rifriu, za!
Terminologia iscientìfica
mld
Ètimu
spn.
resfrio
Tradutziones
Frantzesu
rhume,
rhinite
Ingresu
cold,
rinithis
Ispagnolu
resfriado
Italianu
raffreddóre,
rinite,
infreddatura
Tedescu
Erkältung.