refriàdu refreàdu
refriàre refreàre
refrigàda , nf: arrefrigada Definitzione iscórriu, briga Sinònimos e contràrios refrega. Maneras de nàrrere csn: r. de àcua, de bentu = corpu de abba, nue de bentu; pròiri a refrigadas = bènnere s'abba a nues; r. de bastoni = banzu, surra; avb. a refrigadas = a corpos, a iscutuladas
refrighinzósu , agt: rifrighinzosu Sinònimos e contràrios arraspinosu, arraspiosu, faratzosu, rafiganzosu, raspitzu | ctr. lísiu Frases gighiat su nare russu e refrighinzosu che unu cugúrumu ◊ giughiat sos pódhighes rifrighinzosos e russos che pudhérigos de sartitza Ètimu srd.
refriscàda , nf Definitzione su ifriscare, su fàere friscura Sinònimos e contràrios ifriscada | ctr. caentada.
refriscài, refriscàre , vrb: arrefriscai*, errenfriscare Definitzione fàere friscura, prus friscu Sinònimos e contràrios afriscai, afriscorai, arrefrigerai, ifriscare | ctr. caentare, imbudhighinare.
refríscu , nm: arrefriscu,
rinfriscu Definitzione
su refriscare; brindhu de cosas a bufare
Sinònimos e contràrios
refriscada
Ètimu
ctl., spn.
refresc
Tradutziones
Frantzesu
rafraîchissements
Ingresu
party
Ispagnolu
refresco
Italianu
rinfrésco
Tedescu
Abkühlung,
Empfang.
refríu refréu
refudài, refudàre, refudàri , vrb: arrafudai,
refussai,
reudare,
revudare Definitzione
no bòllere o no bòllere prus una cosa o a unu, negare una cosa a chie dha pedit; rfl. nau de bestiàmene, illangiare
Sinònimos e contràrios
deudare,
necare,
rebusare 1,
rivuzare
| ctr.
bòlliri,
chèrrere
Frases
sos puzones revudant su nidu candho bident chi bi lis ant tocadu ◊ sigo poderendhe gràscias e anneos chi cumpanzia mi ant fatu ma no revudo prite mi balent de memórias birdes ◊ si lu mutiant a fàghere a nonnu, ca fit comunista su retore lu reudàt ◊ ti ndhe ses volada reudandhe su nidu chi aias
2.
sos boes si sunt revudados
Ètimu
ltn.
refutare
Tradutziones
Frantzesu
refuser,
abjurer
Ingresu
to refuse,
to abjure
Ispagnolu
rehusar,
rechazar,
abjurar
Italianu
rifiutare,
abiurare
Tedescu
ablehnen,
abschwören.
refudàu , pps, agt: revudadu Definitzione
de refudare; chi est romasu cadidu, làngiu meda
2.
custu est nidu revudadu, su èssere goi a os guastos
3.
sos boes sunt revudados
Tradutziones
Frantzesu
refusé
Ingresu
refused
Ispagnolu
rehusado,
rechazado
Italianu
rifiutato
Tedescu
abgelehnt.
refúdu , nm: arrefudu,
refussu,
revudu,
révudu,
rivudu Definitzione
su refudare, su no bòllere o no bòllere fàere o nàrrere calecuna cosa; cosa chi no si bolet prus, chi est avantzada, coígiu, ca nemos ndhe at bófiu prus o chi est de fuliare
Sinònimos e contràrios
arrecusa,
arreusa,
dennega
/
rudha
Maneras de nàrrere
csn:
cosa, trastus de refudu = itl. di secónda mano, cosa impreada chi unu at lassadu e chi un'àteru at torradu a impreare; avb. a révudu = a arrefudu (nau de cosa de papai aici meda de si ndi satzai e de ndi depi lassai puru)
Frases
che fit finidu in d-unu muntonarzu in mesu a dogni calidade de revudos ◊ so forsis su revudu de s'umanidade? ◊ ohi sonnos betados che revudos! (T.Rubattu)◊ vivendhe de refudos e frighinas andhamos catighendhe sas ispinas (A.Casula)
2.
sas berbeghes sunt a révudu de landhe, ca sas àrbures ocannu sunt barriadas
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
refus
Ingresu
refusal,
rubbish
Ispagnolu
rechazo
Italianu
rifiuto,
ripùdio
Tedescu
Ablehnung.
refussài refudài
refússu refúdu
règa , nf: arrega,
era 2,
règia,
rege,
regra,
reja Definitzione
su pane de chera totu buidedhos paríviles ue s'abe ponet su mele; sa fita de su casu segau in su cadhàrgiu po ndhe dhu piscare faendhodhu a pischedha / una rega de cazau = una fita de callau, de preta
Sinònimos e contràrios
avere,
bresca,
legra,
melarègia,
tipa 1
/
fita
Frases
tirabat sas regras, las secabat e dogabat sa parte bianca ◊ una regra de mele t'imbio, pitzinnu innoscente! ◊ nche at sutzau su mele e fulliau sas regras ◊ leu, cheripighe, mele e chera pones in rejas bene modelladas
Terminologia iscientìfica
sbs
Ètimu
ltn.
reg(u)la
Tradutziones
Frantzesu
favus,
rayon de miel
Ingresu
honeycomb
Ispagnolu
panal
Italianu
favo
Tedescu
Wabe.
règa 1 , nf Definitzione manera de fàere, de istare Sinònimos e contràrios conduta, cumpoltamentu Ètimu srd.
regàbidu , nm: arregàbidu Definitzione cosa bècia arrangiada e torrada a pònnere, cosa metzana, coigiada Frases est totu cosa de regàbidu.
regadíu redadíu
regàglia ragàglia
regagliàre , vrb Definitzione istare a ragalla, a boghes brigandho Sinònimos e contràrios certai 2. sas undhas regagliaiant isfidiadas una fatu de s’àtera (P.Mura) Ètimu ctl., spn. reganyar, regañar.
regagliósu , agt Definitzione
nau de ccn., chi acostumat a artzare sa boghe, a brigare
Sinònimos e contràrios
brigajolu,
brigantinu,
brigàntzulu,
pretadori
Terminologia iscientìfica
ntl
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
chicaneur
Ingresu
troublemaker
Ispagnolu
reñidor
Italianu
litighino
Tedescu
zänkisch.