tennidúra , nf Definitzione su tènnere, su aciapare o pigare ccn. cosa: est fintzes una genia de tessíngiu (tèssere a t.), manera de fàere figuras in su tessíngiu istagiandho is filos cun s'agu de linna.
tenníperu , nm: tinnéperu, tinníperu Sinònimos e contràrios chiníberu, gheníperu*, trubénneru, tziníbiri Frases nuscos de tenníperu e de chessa ◊ in cussu pizu bi at elichedhas e un'àrvore de tinníperu.
tènniri tènnere
ténnis , nm Definitzione genia de isporto.
ténniu ténnidu
tenòre, tenòri , nm Definitzione
càntigu a proa, cuncordu, cussertu, si faet in bàtoro ómines: su chi tumbat e cantat est sa boche, is chi dh'acumpàngiant formant su coro (bassu, contra, mesu boche); genia de boghe de ómine, sa prus arta cantandho
Sinònimos e contràrios
cuncordu,
cuntzertu
Terminologia iscientìfica
sntz
Ètimu
itl.
Tradutziones
Frantzesu
chant choral typique de la Sardaigne,
ténor
Ingresu
typical sardinian choral singing,
tenor
Ispagnolu
canto coral sardo
Italianu
caratterìstico canto corale sardo,
tenóre
Tedescu
typisch sardischer Choralgesang,
Tenor.
tenòri 1 tanòri
tenoríle , agt Sinònimos e contràrios tenorosu Frases pesare cheria pro sas zobanedhas galanas una boche tenorile de amore.
tenorósu , agt Definitzione
nau de boghe, de tenore, arta, forte
Frases
de su chi at nau, totu in italianu, no ndhe li apo cumpresu nudha: peroe, arratza de boche tenorosa e arratza de bellu discursu chi at fatu!
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
de ténor
Ingresu
tenor
Ispagnolu
de tenor
Italianu
tenorile
Tedescu
tenoral.
tensiòne , nf Definitzione una de is duas calidades de s'elétricu, medida in volts: si podet paragonare, po giare un'idea, a sa pressione de s'abba intubbada (chi prus de in artu calat e prus fortza faet), mentres chi s'àtera est s'intensidade (si podet paragonare a sa largària de su tubbu de s'abba) e s'una moltiplicada cun s'àtera giaent sa fortza de s'elétricu in vatas, sa cantidade Frases sa tensione de sa currente in sas domos est a dughentos vinti.
tent , bvrb: dent Definitzione ant a…, ant a dèpere… + vrb.: bvrb. de 3ˆ pers. pl. chi s'impreat sèmpere po giare s'idea de unu tempus benidore o de una possibbilidade, cosa chi est dàbbile (che a su benidore etotu) Frases sas corrieras interplanetares tent visitare sos astros bighinos (S.Casu)◊ no tent èssere sos oriolos a ti fàghere incanire! ◊ no tent èssere emigrados ma sempreghessempre fora de domo che sunt.
tènta , nf Definitzione
tanti de terrenu, de largària parívile, chi si pigat trebballandho (es. marrandho o arandho, arregollendho olia, messandho e àteru): a logos, fintzes possessu, orrugu de terrenu a bisura longa (corria de terra)
Sinònimos e contràrios
ràglia,
teneca,
tula
Maneras de nàrrere
csn:
leare sa t. = comintzare unu tretu largu cantu podet bastare pro unu o cantos sunt triballendhe a fiancu de pare; truncare sa t. = andhàreche a sa tenta de s'àteru a costazu; segadore de t. = messadore a manu de intro, a s'ala de su laore chentza messadu, su chi sestat sa tenta; fàghere una cosa a t. = totu pínniga, a pínnigu, chentza ndhe lassare nudha; bogai sa t. = fàghereche totu su tretu comintzadu; andai a tenta dereta = deretos, chentza fàghere a biraorba, ne a s'andhetorra; pigai, messai totu a una t. = leandho totu sa largúria de su trebballu; t. de orbaci = pannu, telu de o. comente essit de su telàrgiu a bisura de tenta
Frases
no les sa tenta tropu larga, tzapendhe, ca petzi càtigas su chi faghes! ◊ apenas cumentzàt a orbesci seminàt sa tenta e atacàt a marrai ◊ is ispigadrixis depiant bodhiri s'ispiga e passai s'àcua a is messadoris in sa tenta ◊ si funt in medas sa tenta dha pigant prus larga
2.
nci seu artziau a monti a tenta dereta ◊ cussa narat una fàula infatu de s'àtera, nosu faeus biri ca dha creeus e issa sighit a tenta dereta ◊ s'abe si leat s'idatone a tenta chirchendhe sas àrbures
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
bande de terrain qu’on peut travailler
Ingresu
rope walk
Ispagnolu
porción de terreno que se trabaja
Italianu
andana
Tedescu
Schwaden.
tènta 1 , nf Definitzione
su tènnere, su abbruxare / èssere de bona, de mala t. = èssere linna bona, mala a tènnere
Sinònimos e contràrios
alluta
Frases
s'ispíridu suu totu a una tenta mi abbruxat e mi fait morri de amori ◊ fit unu trunchedhu de mala tenta
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
combustion
Ingresu
burning
Ispagnolu
quema
Italianu
combustióne
Tedescu
Verbrennung.
tènta 2 , nf Definitzione su tènnere (aciapare)/ fiadu de prima t. = animali chi benit aciapau e acapiau sa primu borta; dhu'est sa cosa a tenta (cosa de pòdere aciapare, tènnere)= a meda, aira Frases si at fatu calchi bua currendhe in pendhente e a sa nuda cun sa pudhedra a prima tenta ◊ cudheni dhu'est sa musca a tenta! Ètimu srd.
tènta 3 , nf, nm: tentu 2 Definitzione
su tentare, su abbarrare a càstiu, badrandho calecuna cosa o logu; in sa carrada, dónnia àteru istampu fatu apitzu de su tingiosu
Sinònimos e contràrios
aggordu,
castiamentu,
càstiu,
miramentu,
tentonzu
Maneras de nàrrere
csn:
pònnere su tentu a unu = fàghere sa posta, tentare fintzas chi essit pro lu tènnere o pro li lòmpere; dare tenta a ccn. = miramentare, tentare, atèndhere
Frases
sa note faghimis sa tenta pagu perómine pro sos grodhes ◊ su mantenimentu de cust'ègua mi costat caru, sentza de contai su tentu ◊ sa fura fit meda e bi cheriat su tentu die e note ◊ bi fit su tentu, ma sos furones si che ant furatu sa cosa su matessi!◊ Lalliedha cheriat sa sorre a dare tenta a su fizu
2.
li ant postu su tentu e lu ant tentatu a morte! ◊ li azis a dare tenta a sorrastra bostra, ca est minore!
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
garde
Ingresu
custody
Ispagnolu
custodia
Italianu
custòdia
Tedescu
Bewachung.
tentàbbis , nm Definitzione su dimóniu Sinònimos e contràrios tantadori, tentacione Ètimu ltne tentabis.
tentaciòne, tentaciòni , nf: tentascione,
tentassione,
tentassioni,
tentatzione,
tentatzioni,
tentetzioni Definitzione
su tentare, su cricare de cumbínchere a unu a fàere male: si narat fintzes de su dimóniu ca faet custa faina
Sinònimos e contràrios
demóniu,
tentabbis
/
cdh. tintatzioni
Frases
sa visione de is momentos prus durces mi ni benit che tentacione a cummidare sa mente mia ◊ in su Babbunostru si narat de no nos lassare rúere in tentascione ◊ sa tentascione est prus manna de su mare ◊ vàrdalos dae sa mala tentajone! ◊ benimus tenteados totu e medas bortas rughimus in sa tentascione
2.
est torrau allestru a domu sua, pariat ca portàt is tentatzionis infatu ◊ su sennori donat un'ispampillonada de fogu e isparessit: fiat sa tentatzioni! ◊ dhu bis, filla mia: tui ti ses isposada cun sa tentatzioni!
Ètimu
itl.
Tradutziones
Frantzesu
tentation
Ingresu
temptation
Ispagnolu
tentación
Italianu
tentazióne
Tedescu
Versuchung
tentadènta , avb Maneras de nàrrere
csn:
andai t. = a s'apàrpidu, proendhe a bídere, tochendhe; fai su t. = tantare, chircare de conchinare, èssere a su tanta tanta, coment'e in chirca de fàghere carchi cosa
Tradutziones
Frantzesu
à tâtons
Ingresu
gropingly
Ispagnolu
a tientas
Italianu
tentóni
Tedescu
tastend.
tentadòre , nm, agt Definitzione
chie istat tentendhe, a càstiu, giaendho atentzione a calecuna cosa chi no che dha furent, chi no tèngiat dannu
Sinònimos e contràrios
castiadore,
miradore
Frases
su tentadore fit in binza cun s'archibbusu ◊ si times a ti furare ponebbei tentadore!
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
gardien
Ingresu
guard
Ispagnolu
guardián,
guarda
Italianu
guardiano
Tedescu
Wächter.
tentadòre 1, tentadòri tantadòri