tesídhu , nm: tisidhu Definitzione
orrugu de linna fine chi si ponet po poderare istirada una pedhe fintzes a sicare; fustigu chi si ponet a grughe cun àteru aintru de su casidhu de ortigu; crau de linna po firmare sos ultedhos a sas cannelas in is costanas de su carru; intacu (o tassidhu) chi si faet a sa síndria provandhodha si est cota
Maneras de nàrrere
csn:
che at a istupare che t.! = che essit cràdiu!; èssere a unu tisidhu = ufradu meda, ufradu a casidhu
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
tendeur
Ingresu
tightner
Ispagnolu
estaca,
tensor
Italianu
tenditóre
Tedescu
Spanner.
tesólzu , nm: tesorju,
tesorzu Definitzione
logu inue s'isterrent is trastos samunaos, s'orrobba, po asciutare
Sinònimos e contràrios
istendhidorzu,
spraxidroxu
Frases
est andhendhe a tèndhere sa robba in su tesorzu ◊ ndh'at regortu sos pannos dae su tesolzu
Ètimu
ltn.
tensoriu(m)
Tradutziones
Frantzesu
étendoir
Ingresu
drying rack
Ispagnolu
tendedero,
tendalero
Italianu
stenditóio
Tedescu
Trockengestell.
tesòne, tesòni , nf, nm Definitzione sa largaria de su tessíngiu e tessíngiu etotu; tesoni est fintzes s'arretza chi is pillonadores parant po cassare pigiones Sinònimos e contràrios istesa / tasona Frases tessiat in su telarzu sa tesone ◊ sa tesone de su pannu si segàt po ndhe fàere tiàgias po su pane e po sa mesa ◊ at fatu unu tesone mannu Ètimu ltn. tensione(m).
tesoréri , nm Definitzione
chie custódiat, càstiat o tenet siendha (fintzes donos e benes de genia ispirituale, culturale)
Sinònimos e contràrios
cdh. tisureri
Frases
tesorera celestiale, divina dispensadora, alcantzàdennos, Signora, remédiu pro donzi male!
Tradutziones
Frantzesu
trésorier
Ingresu
treasurer
Ispagnolu
tesorero
Italianu
tesorière
Tedescu
Kassierer.
tesorería , nf Definitzione parte de un'amministratzione chi manígiat su dinare.
tesórju tesólzu
tesòro, tesòru , nm Definitzione cosa de valore meda, bene mannu, oraria puru Sinònimos e contràrios pósidu, prendha, siendha / cdh. trisoru Frases chie in limba sua s'ispiegat a sos chi sunt benzendhe a mundhu ancora unu immensu tesoro lis intregat (S.Bertulu).
tesórzu tesólzu
tèssera , nf Definitzione
orrugu de linna o de tauledha po dhue fàere intacos a marcare cosa (candho funt duas, po iscumbatare comente torrant duos contos, si narant t. cojadas); genia de documentu chi atrogat de comente unu si est iscritu o marcau a calecuna organizatzione, o tenet diritu a calecuna cosa
Sinònimos e contràrios
cuncodrai,
cumpònnere
2.
sa tèssera de su partidu la zughet semper in busaca ◊ chini bisat trabballadoris a istracu baratu e masedus, chini trabballadoris cun sa tèssera de su sindacau o de su partidu
3.
in tempus de gherra su túcaru, che a su recatu, fit a reséstiches, totu a tèssera
Ètimu
ltn.
texera
Tradutziones
Frantzesu
tesselle,
carte
Ingresu
pass
Ispagnolu
carné,
tarjeta
Italianu
tèssera
Tedescu
Stein,
Karte.
tesserài , vrb: tesserare Definitzione iscríere o marcare a calecuna cosa o organizatzione pagandho sa tèssera.
tesseraméntu , nm Definitzione su tesserare.
tesseràre tesserài
tèssere , vrb: tèssiri Definitzione
intrare apare sa trama cun s'ordiu, comente si faet mescamente in is telàrgios, fintzes a manera de arresurtare s'orrobba a figuras; istèrrere unu contu, cuncordare cosas, fainas, chistiones; nau de unas cantu linnas (es. follaera), su si agguantare a is àteras linnas / maneras de tèssere: a litzus, a briali, a ramu de ogu, a punta de agu, a bagas (o a lauru), a tauledha, a un'in dente, a pibiones
Sinònimos e contràrios
tessire
Frases
tèssere sa lana a telinu, a limone ◊ tessiat fàunas, fressadas e mantas a mustra de rosas ◊ su sonu de su telarzu fuit divressu segunnu su chi tessiat ◊ passendu in is bias de tretu in tretu s'intendiant is trelaxus tessendu
2.
la tesset bene: como vidimus uve parat, comente lu cumponet, su contu, e comente lu ghirat! (B.Bandinu)◊ una faghevarina atesu atesu tesset bolos de sole in sas aeras ◊ tesse sa tela de sa libbertade dae Cabesusu a Campidanu! ◊ pessones e fatos intrant apare pro tèssere s'istória de sa tzente
Sambenados e Provèrbios
prb:
s'ómini ordit e sa fortuna tessit
Ètimu
ltn.
texere
Tradutziones
Frantzesu
tisser
Ingresu
to weave
Ispagnolu
tejer
Italianu
tèssere
Tedescu
weben.
tesséu , nm Definitzione s'orrobba téssia Sinònimos e contràrios tessíngiu.
tessidòra , nf Definitzione
fémina chi tesset
Sinònimos e contràrios
tessignana
/
cdh.,
ttrs. tissidora
Frases
nonna mia, de Iscroca, fut tessidora de cussas solenas ◊ fustis maistra in su ricamai e brava tessidora ◊ mamma, sa cortza, fit afainada che bona tessidora ◊ benindho tradu e bessindho a bonora tue as inténdhiu sa tessidora chi tessiat sa tela
Terminologia iscientìfica
prf
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
tisseuse
Ingresu
weaver
Ispagnolu
tejedora
Italianu
tessitrìce
Tedescu
Weberin.
tessidòra 1 , nf Definitzione genia de erba, a campanedhas asulas Terminologia iscientìfica rba, Ipomoea purpurea.
tessidòre, tessidòri , nm Definitzione
ómine chi tesset
Sinònimos e contràrios
tessingianu
/
cdh.,
ttrs. tissidori
Tradutziones
Frantzesu
tisseur
Ingresu
weaver
Ispagnolu
tejedor
Italianu
tessitóre
Tedescu
Weber.
téssidu , pps, agt, nm: téssiu Definitzione
de tèssere; chi est fatu a tessidura; cosa téssia
Frases
iat téssiu un'abbrodu a filicitus de oru e de prata, donendidhi sétiu de ispantu
2.
s'ammontighedhu antigu de su pipiu fut téssiu in telàrgiu a pibiones o a iscacu
3.
ahi de cantos filos est cumpostu su téssidu de s'amore pro custa terra mia! (G.Fiori)
Tradutziones
Frantzesu
tissu
Ingresu
fabric
Ispagnolu
tejido
Italianu
tessuto
Tedescu
Gewebe.
tessidúra , nf Definitzione
su tèssere
Sinònimos e contràrios
tessimentu
/
cdh. tissitura,
ttrs. tissidura
Tradutziones
Frantzesu
tissage
Ingresu
weaving
Ispagnolu
tejedura
Italianu
tessitura
Tedescu
Weberei.
tessignàna , nf: tessingiana Definitzione fémina chi tesset Sinònimos e contràrios tessingiaja, tessidora Frases sa tessignana est tessendho fressadas Ètimu srd.