acabarraméntu , nm Synonyms e antonyms
acabarrada,
acabarradura
Etymon
srd.
Translations
French
provision
English
cornering
Spanish
acaparamiento
Italian
incètta
German
Aufkauf.
acabarràre , vrb: acaparrai,
acaparrare Definition
giare cabarras, un'antibitzu in dinare o àteru po si assegurare sa cosa chi si còmporat; pinnigaresiche cantu prus cosa si podet, fintzes po ndhe aprofitare bendhendhodha apustis prus cara
Synonyms e antonyms
aforai,
aparrochianai,
collire,
impobidhai
Etymon
itl.
Translations
French
accaparer
English
to hoard
Spanish
acaparar
Italian
accaparrare
German
aufkaufen.
acabbàda , nf: acabbara,
agabbada,
agabbata Definition
su acabbare, s'acabbu de una cosa, finitia de unu tempus, de sa vida / a. de coja = sa prima presentada, candho su babbu e sa mama de s'ómine andhant sa prima borta a domo de sa fémina
Synonyms e antonyms
acabbamentu,
acabbu,
fine,
finida,
finitia,
últimu
| ctr.
comintzu
Sentences
sa gana de trabballai chi tenint no est meda, tanti a s'acabbara de su mesi su dinai currit su própiu! ◊ a s'acabbada de sa messa su meri fait festa
Etymon
srd.
Translations
French
fin,
euthanasie
English
end,
euthanasia
Spanish
fin,
eutanasia
Italian
fine,
eutanasía
German
Ende,
leichter Tod.
acabbadòre , agt, nm Definition
chi o chie che agabbat su malàidu
Synonyms e antonyms
bochidore
Sentences
a su nàrrere, s'acabbadora fit una fémina chi atogaiat sos moribbundhos, che los agabbaiat
Etymon
srd.
Translations
French
celui qui provoque la mort par euthanasie
English
who practises euthanasia
Spanish
quien practica la eutanasia
Italian
chi pratica l'eutanasia
German
Sterbehelfer.
acabbadúra , nf: agabbadura Definition
su acabbai; totu su chi agabbat calecuna cosa, s'agabbada
Synonyms e antonyms
rigusígliu
Sentences
bi at sonetes de bona agabbadura
Etymon
srd.
Translations
French
finissage
English
final touch
Spanish
acabado,
remate
Italian
rifinitura
German
Beendigung.
acabbàe, acabbài , vrb: acabbare,
agabbare,
aggabbare Definition
fàere is úrtimas cosas de una faina, de un’òpera, passare is úrtimas oras o dies de unu tempus, cessare de unu totu; fàere peus male a unu o a una cosa e fintzes bochíere; imbàtere a o istare in calecunu logu
Synonyms e antonyms
cumiai,
finire,
sensai,
tzelare
| ctr.
comentzari
Sentences
acàbbala de bochinare, chi assustras su bichinau! ◊ che ant agabbadu su triballu chi fint faghindhe ◊ comintzade a tucare, za sighimus, tantu semus agabbendhe! ◊ candu Deus iat acabbau de formai su mundu…◊ cudhu sighit a fae su ci dhi paret: at a esse peri tempus de dh'acabbae!
2.
cuss'animale, tantu no campat, che l'agabbo ◊ cussu traste andhadu male che l'agabbas puru si no lu leas cun delicadesa ◊ custu fritu, cun su refriu chi zughes, oe ti che agabbat ◊ totu cussas meighinas no de ti fagher bene ti che agabbant ◊ unu boe iscorradu che l'agabbaiant ca no faghiat prus a lu zúnghere
3.
unu caboniscu, de calisisiat manera mortu, nc'iat a èssi acabbau in sa pingiada
Etymon
spn.
acabar
Translations
French
terminer
English
to finish
Spanish
acabar
Italian
finire,
terminare,
ultimare,
completare
German
beenden.
acabbalài , vrb: aggabbalare Definition
pònnere a parte cosa, siendha, fàere unu fundhu, unu capitale, errichire (ma si narat fintzes in su sensu de finire, agiustare, pònnere a postu, aparigiare); su ndhe bogare calecuna cosa de bonu de una faina
Synonyms e antonyms
acaudalai,
lucurare 1
| ctr.
scabbalai
Sentences
sas furas li ant dau prus malumores de cantu l’ant aggabbalau ◊ sa tzimusa est bene aggabbalà ◊ su dinai chi nd'iat acabbalau bendendi sa domu dh'iat ingastau po fai sa crésia noa
2.
su piciochedhu portat sa pinna in manu, fait a biri ca est pentzendu ma no acabbalat nudha
Etymon
srd.
Translations
French
capitaliser
English
to capitalize
Spanish
capitalizar
Italian
capitalizzare
German
kapitalisieren.
acabbaméntu , nm Definition su acabbare, fintzes acórdiu, nau mescamente de sa cójua / a. de coja = sa prima presentada, fidantzamentu, candho su babbu e sa mama de s'ómine andhant sa prima borta a domo de sa fémina, su chi balet pro assegurare sa coja Synonyms e antonyms acabbada, acabbu, acapamentu / acraridorzu, fidantzamentu | ctr. comintzu, inghitzu Sentences coment'e saludu de acabbamentu de festa incumentzàt su ballu Scientific Terminology sntz Etymon spn. acabamiento.
acabbanài, acabbanàre , vrb rfl: aggabbanare Definition
pònnere o bestire su cabbanu
Synonyms e antonyms
acaparronare,
acavanai,
acucullai,
incaparonare,
incapotai
Etymon
srd.
Translations
French
envelopper dans un manteau
English
to wrap up in a coat (s.o.)
Spanish
poner el abrigo
Italian
incappottare
German
einen Mantel anziehen.
acabbàra acabbàda
acabbàre acabbàe
acabbatórju , nm Definition su tretu inue acabbat unu logu o una cosa Synonyms e antonyms acabbada, acabbu, fine, finitia | ctr. comintzu, inghitzu Etymon srd.
acabbónu! , iscl: acabonu,
acobbonu,
cabbonu Definition
e de a bonu!: foedhu chi si narat coment'e dispràxios e disigiandho una cosa chi no est comente si iat a bòllere, o disigiandho una cosa chi iat a pòdere èssere comente si bolet / acabbonu mannu miu, tou, nostru!
Synonyms e antonyms
aggàlia,
deabbonu,
tambene
Sentences
acabbonu mannu, dh'apu a isciri meda aundi est sa sorti mia!…◊ acabbonu mannu, mi est tocau a mandai atra genti! ◊ acabbonu mannu: chi dha podemu preni de amigus sintzillus custa domu pitica!
2.
acabbonu mannu si aiat istudiadu! ◊ acabbonu de las torrare a bídere!
Etymon
srd.
Translations
French
si seulement!
English
and how!
Spanish
¡ojalá!
Italian
magari!
German
und ob,
und wie!
acàbbu , nm: agabbu,
aggabbu Definition
s'úrtima parte de unu tempus, de una faina
Synonyms e antonyms
acabbada,
acabbatorju,
cúmiu,
fine,
finitia,
últimu
| ctr.
comintzu,
inghitzu
Sentences
sa carri donat e pedit callenti, carignus e cunfortu fintzas a s'acabbu ◊ sa poesia sua a s'agabbu naraiat goi ◊ ge at a fai un'acabbu cussu pritzosu arreulau!…
Etymon
spn.
acabo
Translations
French
fin
English
finish
Spanish
fin
Italian
tèrmine
German
Ende.
acabbúlli , vrb Synonyms e antonyms
ibbrodhiai,
spodhai
Translations
French
débrouiller
English
to disentangle
Spanish
desenmarañarse
Italian
sbrogliarsi
German
sich herausziehen.
acabidadítu , agt Definition
nau de cosa de pagu contu, fata a su chisti chisti, arregorta a pagu a pagu
Etymon
srd.
Translations
French
glané
English
collected at random
Spanish
aproximado,
chapucero
Italian
raccoglitìccio
German
eilig zusammengestellt.
acabidadòre , agt, nm: acapidadore Definition chi o chie acàbidat cosa, gente o àteru Synonyms e antonyms acabideri, collidore Etymon srd.
acabidadúra , nf: acapidadura, capidadura Synonyms e antonyms acabidamentu Etymon srd.
acabidàe, acabidài , vrb: acabidare,
acapidare,
acapitare,
acavidare,
cabidare Definition
pigare e pònnere cosa in istrégiu, arregòllere sa cosa in sensu de no ndhe perdimentare, de ndhe dh’arregòllere totu; cricare, aunire o fàere gente po un’apretu; si narat fintzes in su sensu de contivigiare
Synonyms e antonyms
acoglire,
acollocare,
arragolli,
arremonire,
assantai,
assetiai,
bòdhere,
bodhire,
preulire,
tòdhere,
umprire
| ctr.
frundhire
Idioms
csn:
acabidai coràgiu = crobare ànimu; acapidare sa zorronada = faghere sa zoronada; acabidare s'ora = collire s'ora, impreare su tempus chentza ndhe perdimentare nudha
Sentences
lu at bidu in mesu de s'arga e ndhe l'at acabidadu ◊ babbu tuu no iscít anche acabidai su dinai! ◊ no mi mascant sos vucones acapidaos in sa grassa! ◊ cussas fint informasciones acabidadas fatu de sos cuiles ◊ bi aiat unu acabidendhe nie ◊ apu ingortu una marra e duus sacus po nci acabidai sa cosa ◊ sa vida fut gherrada e totu voliat acavidau ◊ ajó a ndhe acabidare sa castanza!
2.
su chi ghiras tue est bene acapidau: no mi nche apo bentulau nudha! ◊ cussu pacu chi amos tentu l'amos totu vene acavidau ◊ mi piaghet a acapitare su tempus su prus chi poto candho torro a domo (A.M.Carta)
3.
s'istadu italianu si ammentat de sos Sardos candho nos devet acabidare pro sa leva! ◊ custos massones che sunt acapidandhe sos àteros! ◊ pessae de acapidare zente meda!
4.
onzi cuzone de terrinu fit bene acabidadu, in oros de piantas e de rocas ◊ su càrrigu depit èssi bèni acabidau, assinuncas s'isciàsciat totu ◊ adderetas sa binza e la preparas, la pulis in sas pinnas, tandho l'aras acapidàndhela chin s'illeononzu
Etymon
ad *capitare
Translations
French
cueillir,
ramasser
English
to pick
Spanish
recojer,
reclutar
Italian
cògliere,
raccògliere,
reclutare
German
pflücken,
auflesen,
sammeln.
acabidaméntu , nm Synonyms e antonyms
acabidadura,
acabidinzu,
assodhimentu
Etymon
srd.
Translations
French
rècolte,
recrutement
English
harvest,
crop,
recruitment,
enlistment
Spanish
recogida,
reclutamiento
Italian
raccòlta,
reclutaménto
German
Ernte,
Sammlung.