acabarraméntu , nm Sinonimi e contrari
acabarrada,
acabarradura
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
provision
Inglese
cornering
Spagnolo
acaparamiento
Italiano
incètta
Tedesco
Aufkauf.
acabarràre , vrb: acaparrai,
acaparrare Definizione
giare cabarras, un'antibitzu in dinare o àteru po si assegurare sa cosa chi si còmporat; pinnigaresiche cantu prus cosa si podet, fintzes po ndhe aprofitare bendhendhodha apustis prus cara
Sinonimi e contrari
aforai,
aparrochianai,
collire,
impobidhai
Etimo
itl.
Traduzioni
Francese
accaparer
Inglese
to hoard
Spagnolo
acaparar
Italiano
accaparrare
Tedesco
aufkaufen.
acabbàda , nf: acabbara,
agabbada,
agabbata Definizione
su acabbare, s'acabbu de una cosa, finitia de unu tempus, de sa vida / a. de coja = sa prima presentada, candho su babbu e sa mama de s'ómine andhant sa prima borta a domo de sa fémina
Sinonimi e contrari
acabbamentu,
acabbu,
fine,
finida,
finitia,
últimu
| ctr.
comintzu
Frasi
sa gana de trabballai chi tenint no est meda, tanti a s'acabbara de su mesi su dinai currit su própiu! ◊ a s'acabbada de sa messa su meri fait festa
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
fin,
euthanasie
Inglese
end,
euthanasia
Spagnolo
fin,
eutanasia
Italiano
fine,
eutanasía
Tedesco
Ende,
leichter Tod.
acabbadòre , agt, nm Definizione
chi o chie che agabbat su malàidu
Sinonimi e contrari
bochidore
Frasi
a su nàrrere, s'acabbadora fit una fémina chi atogaiat sos moribbundhos, che los agabbaiat
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
celui qui provoque la mort par euthanasie
Inglese
who practises euthanasia
Spagnolo
quien practica la eutanasia
Italiano
chi pratica l'eutanasia
Tedesco
Sterbehelfer.
acabbadúra , nf: agabbadura Definizione
su acabbai; totu su chi agabbat calecuna cosa, s'agabbada
Sinonimi e contrari
rigusígliu
Frasi
bi at sonetes de bona agabbadura
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
finissage
Inglese
final touch
Spagnolo
acabado,
remate
Italiano
rifinitura
Tedesco
Beendigung.
acabbàe, acabbài , vrb: acabbare,
agabbare,
aggabbare Definizione
fàere is úrtimas cosas de una faina, de un’òpera, passare is úrtimas oras o dies de unu tempus, cessare de unu totu; fàere peus male a unu o a una cosa e fintzes bochíere; imbàtere a o istare in calecunu logu
Sinonimi e contrari
cumiai,
finire,
sensai,
tzelare
| ctr.
comentzari
Frasi
acàbbala de bochinare, chi assustras su bichinau! ◊ che ant agabbadu su triballu chi fint faghindhe ◊ comintzade a tucare, za sighimus, tantu semus agabbendhe! ◊ candu Deus iat acabbau de formai su mundu…◊ cudhu sighit a fae su ci dhi paret: at a esse peri tempus de dh'acabbae!
2.
cuss'animale, tantu no campat, che l'agabbo ◊ cussu traste andhadu male che l'agabbas puru si no lu leas cun delicadesa ◊ custu fritu, cun su refriu chi zughes, oe ti che agabbat ◊ totu cussas meighinas no de ti fagher bene ti che agabbant ◊ unu boe iscorradu che l'agabbaiant ca no faghiat prus a lu zúnghere
3.
unu caboniscu, de calisisiat manera mortu, nc'iat a èssi acabbau in sa pingiada
Etimo
spn.
acabar
Traduzioni
Francese
terminer
Inglese
to finish
Spagnolo
acabar
Italiano
finire,
terminare,
ultimare,
completare
Tedesco
beenden.
acabbalài , vrb: aggabbalare Definizione
pònnere a parte cosa, siendha, fàere unu fundhu, unu capitale, errichire (ma si narat fintzes in su sensu de finire, agiustare, pònnere a postu, aparigiare); su ndhe bogare calecuna cosa de bonu de una faina
Sinonimi e contrari
acaudalai,
lucurare 1
| ctr.
scabbalai
Frasi
sas furas li ant dau prus malumores de cantu l’ant aggabbalau ◊ sa tzimusa est bene aggabbalà ◊ su dinai chi nd'iat acabbalau bendendi sa domu dh'iat ingastau po fai sa crésia noa
2.
su piciochedhu portat sa pinna in manu, fait a biri ca est pentzendu ma no acabbalat nudha
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
capitaliser
Inglese
to capitalize
Spagnolo
capitalizar
Italiano
capitalizzare
Tedesco
kapitalisieren.
acabbaméntu , nm Definizione su acabbare, fintzes acórdiu, nau mescamente de sa cójua / a. de coja = sa prima presentada, fidantzamentu, candho su babbu e sa mama de s'ómine andhant sa prima borta a domo de sa fémina, su chi balet pro assegurare sa coja Sinonimi e contrari acabbada, acabbu, acapamentu / acraridorzu, fidantzamentu | ctr. comintzu, inghitzu Frasi coment'e saludu de acabbamentu de festa incumentzàt su ballu Terminologia scientifica sntz Etimo spn. acabamiento.
acabbanài, acabbanàre , vrb rfl: aggabbanare Definizione
pònnere o bestire su cabbanu
Sinonimi e contrari
acaparronare,
acavanai,
acucullai,
incaparonare,
incapotai
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
envelopper dans un manteau
Inglese
to wrap up in a coat (s.o.)
Spagnolo
poner el abrigo
Italiano
incappottare
Tedesco
einen Mantel anziehen.
acabbàra acabbàda
acabbàre acabbàe
acabbatórju , nm Definizione su tretu inue acabbat unu logu o una cosa Sinonimi e contrari acabbada, acabbu, fine, finitia | ctr. comintzu, inghitzu Etimo srd.
acabbónu! , iscl: acabonu,
acobbonu,
cabbonu Definizione
e de a bonu!: foedhu chi si narat coment'e dispràxios e disigiandho una cosa chi no est comente si iat a bòllere, o disigiandho una cosa chi iat a pòdere èssere comente si bolet / acabbonu mannu miu, tou, nostru!
Sinonimi e contrari
aggàlia,
deabbonu,
tambene
Frasi
acabbonu mannu, dh'apu a isciri meda aundi est sa sorti mia!…◊ acabbonu mannu, mi est tocau a mandai atra genti! ◊ acabbonu mannu: chi dha podemu preni de amigus sintzillus custa domu pitica!
2.
acabbonu mannu si aiat istudiadu! ◊ acabbonu de las torrare a bídere!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
si seulement!
Inglese
and how!
Spagnolo
¡ojalá!
Italiano
magari!
Tedesco
und ob,
und wie!
acàbbu , nm: agabbu,
aggabbu Definizione
s'úrtima parte de unu tempus, de una faina
Sinonimi e contrari
acabbada,
acabbatorju,
cúmiu,
fine,
finitia,
últimu
| ctr.
comintzu,
inghitzu
Frasi
sa carri donat e pedit callenti, carignus e cunfortu fintzas a s'acabbu ◊ sa poesia sua a s'agabbu naraiat goi ◊ ge at a fai un'acabbu cussu pritzosu arreulau!…
Etimo
spn.
acabo
Traduzioni
Francese
fin
Inglese
finish
Spagnolo
fin
Italiano
tèrmine
Tedesco
Ende.
acabbúlli , vrb Sinonimi e contrari
ibbrodhiai,
spodhai
Traduzioni
Francese
débrouiller
Inglese
to disentangle
Spagnolo
desenmarañarse
Italiano
sbrogliarsi
Tedesco
sich herausziehen.
acabidadítu , agt Definizione
nau de cosa de pagu contu, fata a su chisti chisti, arregorta a pagu a pagu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
glané
Inglese
collected at random
Spagnolo
aproximado,
chapucero
Italiano
raccoglitìccio
Tedesco
eilig zusammengestellt.
acabidadòre , agt, nm: acapidadore Definizione chi o chie acàbidat cosa, gente o àteru Sinonimi e contrari acabideri, collidore Etimo srd.
acabidadúra , nf: acapidadura, capidadura Sinonimi e contrari acabidamentu Etimo srd.
acabidàe, acabidài , vrb: acabidare,
acapidare,
acapitare,
acavidare,
cabidare Definizione
pigare e pònnere cosa in istrégiu, arregòllere sa cosa in sensu de no ndhe perdimentare, de ndhe dh’arregòllere totu; cricare, aunire o fàere gente po un’apretu; si narat fintzes in su sensu de contivigiare
Sinonimi e contrari
acoglire,
acollocare,
arragolli,
arremonire,
assantai,
assetiai,
bòdhere,
bodhire,
preulire,
tòdhere,
umprire
| ctr.
frundhire
Modi di dire
csn:
acabidai coràgiu = crobare ànimu; acapidare sa zorronada = faghere sa zoronada; acabidare s'ora = collire s'ora, impreare su tempus chentza ndhe perdimentare nudha
Frasi
lu at bidu in mesu de s'arga e ndhe l'at acabidadu ◊ babbu tuu no iscít anche acabidai su dinai! ◊ no mi mascant sos vucones acapidaos in sa grassa! ◊ cussas fint informasciones acabidadas fatu de sos cuiles ◊ bi aiat unu acabidendhe nie ◊ apu ingortu una marra e duus sacus po nci acabidai sa cosa ◊ sa vida fut gherrada e totu voliat acavidau ◊ ajó a ndhe acabidare sa castanza!
2.
su chi ghiras tue est bene acapidau: no mi nche apo bentulau nudha! ◊ cussu pacu chi amos tentu l'amos totu vene acavidau ◊ mi piaghet a acapitare su tempus su prus chi poto candho torro a domo (A.M.Carta)
3.
s'istadu italianu si ammentat de sos Sardos candho nos devet acabidare pro sa leva! ◊ custos massones che sunt acapidandhe sos àteros! ◊ pessae de acapidare zente meda!
4.
onzi cuzone de terrinu fit bene acabidadu, in oros de piantas e de rocas ◊ su càrrigu depit èssi bèni acabidau, assinuncas s'isciàsciat totu ◊ adderetas sa binza e la preparas, la pulis in sas pinnas, tandho l'aras acapidàndhela chin s'illeononzu
Etimo
ad *capitare
Traduzioni
Francese
cueillir,
ramasser
Inglese
to pick
Spagnolo
recojer,
reclutar
Italiano
cògliere,
raccògliere,
reclutare
Tedesco
pflücken,
auflesen,
sammeln.
acabidaméntu , nm Sinonimi e contrari
acabidadura,
acabidinzu,
assodhimentu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
rècolte,
recrutement
Inglese
harvest,
crop,
recruitment,
enlistment
Spagnolo
recogida,
reclutamiento
Italiano
raccòlta,
reclutaménto
Tedesco
Ernte,
Sammlung.