A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z
Legenda Incurtzaduras | Legenda Sìmbulos

acabarraméntu , nm Sinònimos e contràrios acabarrada, acabarradura Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu provision Ingresu cornering Ispagnolu acaparamiento Italianu incètta Tedescu Aufkauf.

acabarràre , vrb: acaparrai, acaparrare Definitzione giare cabarras, un'antibitzu in dinare o àteru po si assegurare sa cosa chi si còmporat; pinnigaresiche cantu prus cosa si podet, fintzes po ndhe aprofitare bendhendhodha apustis prus cara Sinònimos e contràrios aforai, aparrochianai, collire, impobidhai Ètimu itl. Tradutziones Frantzesu accaparer Ingresu to hoard Ispagnolu acaparar Italianu accaparrare Tedescu aufkaufen.

acabbàda , nf: acabbara, agabbada, agabbata Definitzione su acabbare, s'acabbu de una cosa, finitia de unu tempus, de sa vida / a. de coja = sa prima presentada, candho su babbu e sa mama de s'ómine andhant sa prima borta a domo de sa fémina Sinònimos e contràrios acabbamentu, acabbu, fine, finida, finitia, últimu | ctr. comintzu Frases sa gana de trabballai chi tenint no est meda, tanti a s'acabbara de su mesi su dinai currit su própiu! ◊ a s'acabbada de sa messa su meri fait festa Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu fin, euthanasie Ingresu end, euthanasia Ispagnolu fin, eutanasia Italianu fine, eutanasía Tedescu Ende, leichter Tod.

acabbadòre , agt, nm Definitzione chi o chie che agabbat su malàidu Sinònimos e contràrios bochidore Frases a su nàrrere, s'acabbadora fit una fémina chi atogaiat sos moribbundhos, che los agabbaiat Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu celui qui provoque la mort par euthanasie Ingresu who practises euthanasia Ispagnolu quien practica la eutanasia Italianu chi pratica l'eutanasia Tedescu Sterbehelfer.

acabbadúra , nf: agabbadura Definitzione su acabbai; totu su chi agabbat calecuna cosa, s'agabbada Sinònimos e contràrios rigusígliu Frases bi at sonetes de bona agabbadura Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu finissage Ingresu final touch Ispagnolu acabado, remate Italianu rifinitura Tedescu Beendigung.

acabbàe, acabbài , vrb: acabbare, agabbare, aggabbare Definitzione fàere is úrtimas cosas de una faina, de un’òpera, passare is úrtimas oras o dies de unu tempus, cessare de unu totu; fàere peus male a unu o a una cosa e fintzes bochíere; imbàtere a o istare in calecunu logu Sinònimos e contràrios cumiai, finire, sensai, tzelare | ctr. comentzari Frases acàbbala de bochinare, chi assustras su bichinau! ◊ che ant agabbadu su triballu chi fint faghindhe ◊ comintzade a tucare, za sighimus, tantu semus agabbendhe! ◊ candu Deus iat acabbau de formai su mundu…◊ cudhu sighit a fae su ci dhi paret: at a esse peri tempus de dh'acabbae! 2. cuss'animale, tantu no campat, che l'agabbo ◊ cussu traste andhadu male che l'agabbas puru si no lu leas cun delicadesa ◊ custu fritu, cun su refriu chi zughes, oe ti che agabbat ◊ totu cussas meighinas no de ti fagher bene ti che agabbant ◊ unu boe iscorradu che l'agabbaiant ca no faghiat prus a lu zúnghere 3. unu caboniscu, de calisisiat manera mortu, nc'iat a èssi acabbau in sa pingiada Ètimu spn. acabar Tradutziones Frantzesu terminer Ingresu to finish Ispagnolu acabar Italianu finire, terminare, ultimare, completare Tedescu beenden.

acabbalài , vrb: aggabbalare Definitzione pònnere a parte cosa, siendha, fàere unu fundhu, unu capitale, errichire (ma si narat fintzes in su sensu de finire, agiustare, pònnere a postu, aparigiare); su ndhe bogare calecuna cosa de bonu de una faina Sinònimos e contràrios acaudalai, lucurare 1 | ctr. scabbalai Frases sas furas li ant dau prus malumores de cantu l’ant aggabbalau ◊ sa tzimusa est bene aggabbalà ◊ su dinai chi nd'iat acabbalau bendendi sa domu dh'iat ingastau po fai sa crésia noa 2. su piciochedhu portat sa pinna in manu, fait a biri ca est pentzendu ma no acabbalat nudha Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu capitaliser Ingresu to capitalize Ispagnolu capitalizar Italianu capitalizzare Tedescu kapitalisieren.

acabbaméntu , nm Definitzione su acabbare, fintzes acórdiu, nau mescamente de sa cójua / a. de coja = sa prima presentada, fidantzamentu, candho su babbu e sa mama de s'ómine andhant sa prima borta a domo de sa fémina, su chi balet pro assegurare sa coja Sinònimos e contràrios acabbada, acabbu, acapamentu / acraridorzu, fidantzamentu | ctr. comintzu, inghitzu Frases coment'e saludu de acabbamentu de festa incumentzàt su ballu Terminologia iscientìfica sntz Ètimu spn. acabamiento.

acabbanài, acabbanàre , vrb rfl: aggabbanare Definitzione pònnere o bestire su cabbanu Sinònimos e contràrios acaparronare, acavanai, acucullai, incaparonare, incapotai Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu envelopper dans un manteau Ingresu to wrap up in a coat (s.o.) Ispagnolu poner el abrigo Italianu incappottare Tedescu einen Mantel anziehen.

acabbàra acabbàda

acabbàre acabbàe

acabbatórju , nm Definitzione su tretu inue acabbat unu logu o una cosa Sinònimos e contràrios acabbada, acabbu, fine, finitia | ctr. comintzu, inghitzu Ètimu srd.

acabbónu! , iscl: acabonu, acobbonu, cabbonu Definitzione e de a bonu!: foedhu chi si narat coment'e dispràxios e disigiandho una cosa chi no est comente si iat a bòllere, o disigiandho una cosa chi iat a pòdere èssere comente si bolet / acabbonu mannu miu, tou, nostru! Sinònimos e contràrios aggàlia, deabbonu, tambene Frases acabbonu mannu, dh'apu a isciri meda aundi est sa sorti mia!…◊ acabbonu mannu, mi est tocau a mandai atra genti! ◊ acabbonu mannu: chi dha podemu preni de amigus sintzillus custa domu pitica! 2. acabbonu mannu si aiat istudiadu! ◊ acabbonu de las torrare a bídere! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu si seulement! Ingresu and how! Ispagnolu ¡ojalá! Italianu magari! Tedescu und ob, und wie!

acàbbu , nm: agabbu, aggabbu Definitzione s'úrtima parte de unu tempus, de una faina Sinònimos e contràrios acabbada, acabbatorju, cúmiu, fine, finitia, últimu | ctr. comintzu, inghitzu Frases sa carri donat e pedit callenti, carignus e cunfortu fintzas a s'acabbu ◊ sa poesia sua a s'agabbu naraiat goi ◊ ge at a fai un'acabbu cussu pritzosu arreulau!… Ètimu spn. acabo Tradutziones Frantzesu fin Ingresu finish Ispagnolu fin Italianu tèrmine Tedescu Ende.

acabbúlli , vrb Sinònimos e contràrios ibbrodhiai, spodhai Tradutziones Frantzesu débrouiller Ingresu to disentangle Ispagnolu desenmarañarse Italianu sbrogliarsi Tedescu sich herausziehen.

acabidadítu , agt Definitzione nau de cosa de pagu contu, fata a su chisti chisti, arregorta a pagu a pagu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu glané Ingresu collected at random Ispagnolu aproximado, chapucero Italianu raccoglitìccio Tedescu eilig zusammengestellt.

acabidadòre , agt, nm: acapidadore Definitzione chi o chie acàbidat cosa, gente o àteru Sinònimos e contràrios acabideri, collidore Ètimu srd.

acabidadúra , nf: acapidadura, capidadura Sinònimos e contràrios acabidamentu Ètimu srd.

acabidàe, acabidài , vrb: acabidare, acapidare, acapitare, acavidare, cabidare Definitzione pigare e pònnere cosa in istrégiu, arregòllere sa cosa in sensu de no ndhe perdimentare, de ndhe dh’arregòllere totu; cricare, aunire o fàere gente po un’apretu; si narat fintzes in su sensu de contivigiare Sinònimos e contràrios acoglire, acollocare, arragolli, arremonire, assantai, assetiai, bòdhere, bodhire, preulire, tòdhere, umprire | ctr. frundhire Maneras de nàrrere csn: acabidai coràgiu = crobare ànimu; acapidare sa zorronada = faghere sa zoronada; acabidare s'ora = collire s'ora, impreare su tempus chentza ndhe perdimentare nudha Frases lu at bidu in mesu de s'arga e ndhe l'at acabidadu ◊ babbu tuu no iscít anche acabidai su dinai! ◊ no mi mascant sos vucones acapidaos in sa grassa! ◊ cussas fint informasciones acabidadas fatu de sos cuiles ◊ bi aiat unu acabidendhe nie ◊ apu ingortu una marra e duus sacus po nci acabidai sa cosa ◊ sa vida fut gherrada e totu voliat acavidau ◊ ajó a ndhe acabidare sa castanza! 2. su chi ghiras tue est bene acapidau: no mi nche apo bentulau nudha! ◊ cussu pacu chi amos tentu l'amos totu vene acavidau ◊ mi piaghet a acapitare su tempus su prus chi poto candho torro a domo (A.M.Carta) 3. s'istadu italianu si ammentat de sos Sardos candho nos devet acabidare pro sa leva! ◊ custos massones che sunt acapidandhe sos àteros! ◊ pessae de acapidare zente meda! 4. onzi cuzone de terrinu fit bene acabidadu, in oros de piantas e de rocas ◊ su càrrigu depit èssi bèni acabidau, assinuncas s'isciàsciat totu ◊ adderetas sa binza e la preparas, la pulis in sas pinnas, tandho l'aras acapidàndhela chin s'illeononzu Ètimu ad *capitare Tradutziones Frantzesu cueillir, ramasser Ingresu to pick Ispagnolu recojer, reclutar Italianu cògliere, raccògliere, reclutare Tedescu pflücken, auflesen, sammeln.

acabidaméntu , nm Sinònimos e contràrios acabidadura, acabidinzu, assodhimentu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu rècolte, recrutement Ingresu harvest, crop, recruitment, enlistment Ispagnolu recogida, reclutamiento Italianu raccòlta, reclutaménto Tedescu Ernte, Sammlung.