rullòni , nm: arrulloni* Definition sa birilla (frutu) de su tziníbiri burdu Synonyms e antonyms baga, bobbolledha, bòdhero Sentences fiat sétziu in d-una bòcia manna tunda chi parriat unu rulloni de mari.
rullòni 1 , nm Definition pedra manna a bisura de rullu Etymon itl. rullone.
rúllu , nm Definition màchina e mescamente una genia de cilindru grae chi a solu o impare cun àteros s'impreat po alladiare, aparigiare, o incracare passandho a orrumbuladura, o fintzes girandho acanta unu cun s'àteru e faendho passare sa cosa in mesu Synonyms e antonyms arrúmbulu.
rúlta , nf: rusta Definition
rusta maseda, genia de bobboitedhu piticu chi suspit su sàmbene de is animales; nau in cobertantza, dónnia animale dannosu, ma mescamente su margiane; nau de gente puru, chi o chie est malafatore
Synonyms e antonyms
chímighe,
chínniche,
corosta*,
pinni
/
animabi,
apesta,
grodhe,
magliane
2.
si los mànicat sa rusta ◊ cussa rusta no ti lassat anzones, si no bi daes tentu ◊ cussa rusta catzadila: est zente chi si imbitzat a inoghe no ti coizat nudha
Surnames and Proverbs
prb:
Rusta
Scientific Terminology
crp
Translations
French
punaise,
épidémie,
fléau
English
bug,
plague
Spanish
chinche,
plaga
Italian
cìmice,
pestilènza,
flagèllo
German
Wanze,
Ekel,
Geißel.
rultàglia, rultàgliu , nf, nm: rustàgliu,
rustaza,
rustràgliu,
rutàgliu Definition
aina segante a punta acancarronada e a màniga longa po segare iscudendho a cropu e a tiradura
Synonyms e antonyms
assidadorza,
cana,
cirradroxa,
faltzone,
fústina,
ischimadògia,
luatorja,
ruvadorja,
urvajola
/
ttrs. rustàgia
Sentences
si no ti as arrodadu su rustàgliu inoghe no che faghes fàscia 'e linna! (Còntene)◊ cussa màniga de rustaza cheret apredigada pro l'adderetare ca est torta
Surnames and Proverbs
smb:
Rustaggia, Rustagia
Scientific Terminology
ans
Etymon
itl.t
rostagia
Translations
French
serpe
English
billhook
Spanish
podadera
Italian
róncola
German
Hippe.
rum , nm Definition genia de licore chi si faet de sa canna de tzúcuru Scientific Terminology bfg.
rúmba , nf Definition
genia de essidura coment'e a nodu, tretu supesau, fora de unu paris
Synonyms e antonyms
giumbu,
gobba,
tzumba,
tzurumba
Sentences
tzipressu eo so, tres séculos passesint ch'isto in pè, no apo fatu rumba ancora, no ◊ su muru zughet una rumba
Etymon
srd.
Translations
French
bosse
English
hump
Spanish
bulto
Italian
gòbba
German
Buckel,
Höcker.
rumbedhósu , agt Definition chi portat giúmburos, chi est totu rumbas Synonyms e antonyms giumburudu, rumbosu, tzumbosu Etymon srd.
rumbicàre , vrb Definition
arrespòndhere, in su chistionu, a su chi narat unu, ma mescamente refatzare calecuna cosa, arregodare a unu coment'e a briga, a impróveru (ca no ndhe at fatu contu), su bene chi dhi ant fatu
Synonyms e antonyms
afrontai,
agiostrare,
atzuridare,
cadojare,
iscamurriare
Sentences
s'àteru in lestresa rumbichesit a totu su chi s'ómine li nesit
Etymon
itl.
rimbeccare
Translations
French
jeter à la figure (fam.)
English
to fling in s.o. face
Spanish
reprochar,
echar en cara
Italian
rinfacciare
German
vorhalten.
rumbícu rimbícu
rumbósu , agt Definition
chi est totu giúmburos, totu rumbas: nau de muru, chi est cedendho, orruendhondhe
Synonyms e antonyms
abbajonadu,
aggobbedhau,
bàdulu,
burrugnone,
corcobau,
giumburudu,
tzumbosu
Surnames and Proverbs
smb:
Rumbosu
Etymon
srd.
Translations
French
bossu
English
humpbacked
Spanish
giboso,
jorobado
Italian
gòbbo
German
bucklig,
höckerig.
rúmbula rómbulu
rumbulài, rumbulàre romulàre
rumbulàtu , agt Definition chi est tundhatzu, chi orrúmbulat Synonyms e antonyms arrumbulúciu, lodhuraditu, lodhuranu Etymon srd.
rumbullòni, rumbulòni , nm: arrumbuloni* Definition
cosa imbodhigada tundha, cosa fata a lómboru
Synonyms e antonyms
gromeredhu,
grómeru,
lómberu,
lombiscedhu,
lórimu
Idioms
csn:
fai, faisí a r. = a ballina, a lórumu; r. de bremis, de abis = murútulu, muntone de bermes, de sorde, de abe
Sentences
is abis foras de su casidhu si funt fatas a rumbulloni
Translations
French
balle,
masse arrondie
English
ball,
roundish mass
Spanish
bola
Italian
palla,
ammasso rotondeggiante
German
kugelförmiger Haufen.
rúmbulu , nm: arrúmbulu Definition
orrugu de linna po fàere orrumbulare bigas o pedras mannas; su orrumbulare, fintzes su cucurimelli
Synonyms e antonyms
bórtule,
lúdhuru,
tróulu
/
cucuriscàrgiu concurumbedhu
Idioms
csn:
portai una cosa a r. = a cadhinadura; arriri a r. = èssere a tróulu de risu, ríere gai meda de si rúere
Sentences
custu est carramatzímini de isciusciai a rúmbulus de innòi a bàsciu
Etymon
srd.
Translations
French
galet,
roulette
English
roller
Spanish
rodillo,
rollo
Italian
rullo
German
Rolle.
rúmbulu 1 rómbulu
rumèlla , nf Definition sa fràmmula arta chi faet su fogu meda Synonyms e antonyms cadharida, fiamarida, fracarida, pampada Sentences chi sa mama de sa difesa ti sarvet de su tenteadu e ti che bochet de sas rumellas de sas framas de su focu! ◊ no apo fatu nudha pro ti sarbare dae cussas rumellas, fiza mea! ◊ cadhos de focu ndh'escint a utos allughendhe chin códules e rumellas e brujandhe totu su ch'intopant (G.Delogu).
rumellàda , nf Definition sa fràmmula arta chi faet su fogu abbruxandho cosa meda Synonyms e antonyms fiamarida, rumella Sentences rumelladas de focu si pesant in sas campuras, e totus a fughire chene tinu! Etymon srd.
rumenderòca , nm: lumenderoca* Synonyms e antonyms menduarroca.