A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z
Abbreviations Legenda | Symbols Legend

trabbucài , vrb Definition aconciare o tupare bucos, istampos.

trabbucài 1, trabbucàre , vrb: trambucare Definition fàere passu iscontriau, camminandho, betare su pei in buidu, pruschetotu atumbare sa punta de su pei a calecuna cosa firma, grae, chi faet orrúere o istrobbat s’andhare coment'e faendho orrúere mescamente si unu si movet lestru Synonyms e antonyms abbruncai, atuviae, atzupare, imbronconai, imbruncai 1, intuviae, istambecare, istrambucare, trambellare, truncudhare Sentences in s'andhare trambucant sempre ◊ onzi tantu trambuco, ruo e mi ndhe peso ◊ sa pitzinna fughendhe trambucat e rughet, coment'e illughinada ◊ fintzas in su paris netu a bortas si trambucat, puru dendhe tentu ◊ so antzianu e timo a trambucare 2. no li passat mancu in su carvedhu de pòdere trambucare in calchi errore Etymon ctl. trabucar Translations French trébucher English to stumble Spanish tropezar Italian inciampare German stolpern.

trabbucósu , agt Definition chi faet trambucare, imbruconare o, nau de foedhu, chi est difícile a nàrrere e faet ibballiare, chi est malu a cumprèndhere Sentences is fuedhus de custa cantzoni funt trabbucosus e no fait a dha cantai (S.Ulleri) Etymon srd.

trabbúcu , nm: trambucu Definition su trambucare; logu malu meda inue si podet prus imbruconare Synonyms e antonyms impeta, trambucada / trambuchete Sentences atentu, no che ruas in su trambucu! ◊ isco bene cales sunt sos trambucos chi m'ispetant in sa vida, ma su coràgiu de sighire no mi mancat Etymon srd. Translations French trébuchement English obstacle Spanish tropiezo Italian inciampo German Stolpern.

trabbúcu 1 , nm Definition genia de mesura de dóighi prammos Etymon itl.p trabuch.

trabbúcu 2 , nm Definition fruschedha pitica chi essit in buca a is animales, asuta de sa limba Etymon srd.

tràbe , nf: trabi, trae Definition linnàmene grussu e longu de pònnere a poderare sa teulada, fàere pontes e àteru / t. pitica = traiciola, traicedha, traizolu; fai de dónnia pallisina una trai = fàere is chistiones prus mannas de su chi funt, de una musca unu boe Synonyms e antonyms biga, petzu, traja / cdh. trai Sentences tue che bides sa paza in s'oju anzenu, ma no avertis sa trae in s'oju tou! ◊ muru chi sustenet trae no est fràzigu ne sortu Etymon ltn. trabe(m).

trabécu , agt, nm Synonyms e antonyms achichiadore, limbicheche, limbidentu, limbitróchinu.

trabedhósu , agt: trebedhosu, trobedhosu, trobegliosu Definition chi faet coment'e troboire sa mente, sa limba, chi est pagu craru, difícile, malu a cumprèndhere o a nàrrere Synonyms e antonyms abberrisonadu, imbusticau, introbicau, trobojadu, trobojosu | ctr. fàcile, ladinu, simple Sentences cristionat achichiendu e s'impuntat me is fuedhus trabedhosus ◊ fatzu sonnu trumbullau e bisus trabedhosus ◊ nci pigat gustu a isciolli dogna trama trabedhosa ◊ est una chistioni trobedhosa e impirigada, epuru at cumpréndiu ◊ custu caminu est longu e trabedhosu Etymon srd. Translations French embrouillé English entangled Spanish enredado, enmarañado Italian ingarbugliato, intricato German verwickelt.

trabentadúra , nf Definition su trabentare Etymon srd.

trabentàre , vrb: atrabentare, traventare, treventare Definition betare o cuare o fintzes pigare e pònnere in d-unu trabentu, in d-una péntuma o gruta, in logu chi no dhu potzant o est difícile mannu a dh'agatare; fintzes solu andhare, tzucare a calecunu logu / trabentare fogu = traghedhare fogu, isparare Synonyms e antonyms irborrocare, irrainare, ispantumare, isperrumai, issussiare, trapantare / abbuare, acuae, apatai, aprecolare, cuerrai, impertusare, intuvedhare, intuzare, istugiai, tudai / furai Sentences si ch'est trabentadu in sas badhes ue teniat su bestiàmine ◊ mi mancat su poledhu: cale lampu nche l'at trabentau?! ◊ pro isse fit giómpida s’ora de si traventare e lassare sa bidha ◊ sas fórtighes a ue che las azis traventadas, chi no las agato?! ◊ a su secuestradu si l'ant traventadu aterue ◊ menzus mortu o traventadu, pro li atacare cussos! 2. si fit colau marzane si nche aiat trabentau peri sa gama! ◊ su riu che traventaiat totu candho si leaiat sas campuras 3. pone in motu sa màchina ca traventamus a Orune! 4. sos carabbineris li ant trabentau focu e li ant chimentau su bratzu Etymon srd. Translations French jeter dans un rocher English to throw down Spanish despeñar, precipitar Italian dirupare German abstürzen.

trabéntu , nm: traventu Definition logu artu, perigulosu de che pòdere orrúere / èssere de t. = de su corru de sa furca, de unu logu chi no s'ischit (nau cun afuta) Synonyms e antonyms ispéntimu, ispérruma, scabiossu, sgarropu Sentences in d-una note mala de iscuria ndhe boltat dae s'oru de su trabentu cudhu tristu chi andhendhe a perdimentu andhendhe si pariat in sa bia! (A.Serra)◊ ahi, si tandho abbertu su terrinu mi aiat suta de pes unu trabentu!…◊ andhat ruendhe de trabentu in trabentu 2. za l'ischimus inuve est su banzu, no semus de traventu! Scientific Terminology slg Etymon srd. Translations French précipice English precipice Spanish precipicio Italian precipìzio German Absturz.

trabétu , nm Definition genia de fílighe: creschet in is truncos de is matas, bonu a curare maladias de s'isprene Scientific Terminology rba.

tràbi tràbe

trabiànu , agt: travianu Definition nau de mascu, de ómine, chi tenet pecu a butones: chi ndhe dhi ammancat unu, o ndhe portat unu chentza calau a sa bussa Synonyms e antonyms renicozu Translations French cryptorchide English monorchides, cryptorchides Spanish monórquidos, criptórquidos Italian monòrchide, criptòrchide German einhodig.

trabicàre , vrb: atravigare, traficai, trafigare, trapicai, trapicare, travicare, travigai, travigare, traviscai Definition passare in calecunu logu, essire a o istare in giru; fàere abbitu a unu logu de dhue andhare meda / trapicadi! = fàghedi a bídere, essi a fora! Synonyms e antonyms atraessare / abbitai, afitianae, trassigiai, travinare Sentences su giassu chi si tràvigat in terra cilindradu de perlas lughet che ispiju (A.Spano)◊ in sa cussorja nostra no bi ndhe trabicabat de mustrencheris ◊ acantu de si perdi fut su fillu, travischendi in foresu bixinau! (M.Pani) 2. isse tràvicat in bidha sua a cara arta ◊ isse est trabicandhe chin zente bona ◊ a s'ala de su Campidanu lu connoschiant ca bi travigaiat meda ◊ babbu no boliat a traviscai tropu in monti 3. su logu fiat totu trapicau, cassadoris, canis e crabas iant fatu moris e morixedhus Etymon spn. trafagar Translations French parcourir, fréquenter English to go along, to frequent Spanish recorrer, frecuentar Italian percórrere, frequentare German verkehren.

tràbicu , nm: atràvigu, tràvigu Definition su trabicare; su passare in is logos, su istare andhandho, viagiandho, movimentu de gente e fintzes s'arrastu o ormina chi abbarrat in terra de comente dhue at passau gente o bestiàmene / èssere o istare a t. = andhendhe, fiazendhe Synonyms e antonyms andhetorra, orminamentu, trassígiu / tràficu, trapicu 2. fit a tràbicu in sa carrela ◊ ite bi faghides in cue a tràvigu? a colare in mesu de su trigu no cherzo! Etymon srd. Translations French trafic, circulation English traffic Spanish tráfico Italian tràffico German Verkehr.

tràbila , nf: tràela, tràila, tràira, tràvila, tràvile Definition vitella de duos o tres annos ma chi no at ancora angiau; pértiga de bide chi portat duos o prus gurdones / min. trainedha; leare una cosa a fasches tràilas = betada in su codhu una parte a denanti e una a daesegus, in duas partes acapiadas impare Synonyms e antonyms magiola / tràica Sentences aviat duas tràvilas purpurinas, sa vinza, s'íscia e s'olivarju ◊ sa tràila ispana si l'ant inghiriada e furada! 2. in binza bi at bellas bides cun tràilas una meraviza Etymon ltn. *taurula Translations French génisse English heifer Spanish novilla Italian giovènca German Färse.

trabilótu , nm Definition magiolu piticu, giòvono Etymon srd.

tràbine , nm Definition logu prenu de matas Synonyms e antonyms catza 1, padente Sentences s'ómine luat s'abba e s'aera, brujat sos tràbines, petigat s'erva (G.Addis)◊ lu prendheint peri su tuju a un'àrvure de custu tràbine.