A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z
Abbreviations Legenda | Symbols Legend

tídu , nm: tiru 1, tzidu Definition columbu areste Synonyms e antonyms dudone, palumba, tidone Sentences sos tidos sunt a bolu ispaltu totu in sos buscos ◊ si bidiant tidos mannos solamente saludendhe sas terras dae s'altu ◊ so che tidu alimutzadu innotzente Surnames and Proverbs smb: Tidu Scientific Terminology pzn, columba palumbus Etymon ltn. titus.

tíe tíbe

tiédhu , nm Definition giriedhu, su primu giru, própriu su cuménciu de su fundhu de un'istrégiu de fenu.

tiellà , nm Definition ti e la = custu e cudh'àteru, innoghe e in cue (nau po istare cricandho contos e arreghèscias) Sentences su sou est unu tiellà chen'e cabu.

tiérnu , agt Definition nau de sentidu, chi est carosu cun delicadesa Synonyms e antonyms afàbbile, afetuosu, amistantziosu, fatitarzu, mineri, ternurosu Sentences est una cantada imbentada intra dotori e malàdiu, oferta cun tiernu amori a sa sintzilla genti mia Etymon spn. Translations French tendre English soft Spanish tierno Italian tènero German zärtlich.

tièta , nf: dieta Synonyms e antonyms mammai, tia*.

tifàne , nm: tivani Definition genia de pigione mannu totu a pinnias niedhas, nau fintzes in su sensu de calecunu pigione chi no si agatat; nau de unu chi iat a bòllere totu po issu, pasteratzu Synonyms e antonyms colvu, prinedhu / abbramidu Sentences - E chine ti dh'at narau? - Tifane mi dh'at narau! ◊ ancu ti ndhe let tivani! Scientific Terminology pzn Translations French corbeau English crow, black bird Spanish cuervo, pájaro negro Italian còrvo, uccèllo néro German Rabe.

tifinàre , vrb: cibinare, tziviai* Definition pròere, fàere abbighedha fine Synonyms e antonyms arrosinai, istedhiare, modhinare, paspiare, proighinai.

tifitànu , nm Definition faghevaghe, fragassu, moida, genia de sonu a meda, a carraxu Synonyms e antonyms abbatúliu, abbolotu, atabazu, atutina, mamudinu, pilissu, sciumbullu, stragambullu, trambullu, tremutu Sentences a tantu tifitanu e abbolotu su mortu abberit s'oju, dat su túnciu ◊ est gustu meu bídere sos pitzinnos cúrrermi fatu a giogu e a pelea, a tifitanu dai chea in chea, pro sa bellesa mia cantendhe innos (P.Casu)◊ iscuadríglias de aeroplanos sunt a s'andhalitorra a tifitanu postu Etymon cdh. tifitanu Translations French vacarme English uproar Spanish estrépito, jaleo Italian strèpito, tumulto German Lärm.

tifósu , agt, nm Definition chie, a bortas cun esageratzione e no po calecunu motivu craru e sériu, faet s'ala a ccn. (mescamente a giogadores, iscuadras o àteru).

tífu , nm Definition genia de infetu grave chi pigat a istentinas (a sa fine) e ponet callentura arta Scientific Terminology mld Etymon itl. tifo.

tíghi , prn. Definition prn. de 2ˆ pers. sing. impreau a cmpl. cun sa prep. a Synonyms e antonyms tene, tia 2, tibe*, tui Sentences cussos, siscuros, comente sunt tzurpos e istrupiaos non podent triballare comente a tighi! ◊ issu est acanta a tighi ◊ candho fui unu pitzinnu cant’e a tighi aia imparau a múrghere ◊ salude a tighi e a totu sos tuos!

tighinísa , nf Definition orrughedhu de cosa alluta chi brínchidat de su fogu, mescamente segundhu sa linna, o de su ferru abbrigau a meda e pistau a martedhu o fintzes de duos filos nuos cun sa currente candho si benint apare Synonyms e antonyms chinchidha, cinciriga, cispa, flaria, fraidha, ichinchidha, ischinchiridha, istenchidha, pispidha, schinchidha, tzighimisa Translations French étincelle English spark Spanish chiribita Italian favilla German Funke.

tígia , nf: tixa Definition pígiu de cosa chi si ponet in mesu de su runcale; sa parte de ananti de un'iscarpa, sa chi ammontat su pei; genia de iscarpa arta, de fémina o de ómine Synonyms e antonyms atògia, bruncale, fruncale, impena, mascarina, runcale 2. is crapitas mias fiant papadas in sa tígia Etymon itl.p. tigia.

tígia 1 , nf Definition calidade de àghina bianca a pibiones mannos.

tígnere , vrb: tínghere, tingi, tíngiri Definition pònnere o frigare tinta, fàere de àteru colore; nau de unos cantu frutuàrios, cumenciare a cambiare colore, coendho / pps. tintu Synonyms e antonyms imbarjare, intínghere | ctr. iscolorire Sentences sa robba cheret tinta torra ca s'est irbiarida ◊ de lughe si est tinghendhe sa costera e un'istella chi paret de rúere che coa de fogu traessat s'aera ◊ cant'est niedha sa mura: tinghet finas su pannu! 2. in austu sa ua est comintzendhe a tínghere ◊ est comintzendhe a bi tínghere carchi figu Etymon ltn. tingere Translations French teindre, teinter English to paint, to dye Spanish teñir Italian tìngere, colorare German färben.

tígre, tígri , nf: trighe Definition animale mannu de s'Àfrica e de s'Àsia, papadore de petza / èssere a coro de trighe = de coro malu, disapiadau, bàlbaru, isferitzadu Synonyms e antonyms cdh. tígara Scientific Terminology anar.

tigulíta taculída

tiíngiu tichínzu

tíja , nf Synonyms e antonyms tílliu Scientific Terminology mtm, Tilia platyphillos Etymon ltn. tilia Translations French tilleul English linden Spanish tilo Italian tìglio German Linde.