achidhotzàre acadhotzài
achidíre, achidíri , vrb Definizione pigare, fintzes arregòllere, chistire Sinonimi e contrari barriare, carriai / allogae 2. sa língua sarda est una prenda e tocat a dh'achidiri bèni! (M.Pani) 3. cussa cosa bollit tenta bèni achidia! ◊ sa petza de sa mallora isperrumada dh'achidint a iscioberu e dha ingollint a bidha
achídu , nm: achitu Definizione
agiudu, su chi si ndhe tenet o bogat, de bonu, de calecuna cosa; cosa chi si ponet po ndhe mantènnere un'àtera coment’e puntedhu, arraiga, o fintzes sustentu, alimentu; in cobertantza, dannu mannu
Sinonimi e contrari
agiudu,
balanzu 1,
lucru
/
arradicra,
cerboni
Frasi
si mi dades achidu faghimus custa faina ◊ ne achidu e ne ondra ti istrinant daghi rues!
2.
su sarmentu nou sentza achidu no si rezet ◊ debbilesa sentza achidu no dat cunfortu a sa mente (B.Asili)◊ tue tantu adorada lassas de domo su nidu, tue chi cun dulche achidu sos passos mi sustenias!
3.
za l'at tentu s'achidu, siscuru, a che li mòrrere sa muzere!…
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
profit,
avantage
Inglese
advantage,
profit
Spagnolo
provecho
Italiano
ùtile,
vantàggio
Tedesco
Nutzen.
achídu 1 , agt, nm Definizione chi est asseliau; su pausare 2. debbilesa sentza achidu no dat cunfortu a sa mente (B.Asili)◊ tue tantu adorada lassas de domo su nidu, tue chi cun dulche achidu sos passos mi sustenias! Etimo srd.
achietài achedàre
achietaméntu , nm Definizione su achietare, su èssere chietos, asseliaos Sinonimi e contrari assébiu Frasi in cussu issu agatàt achietamentu a is dudas e pastura po su disígiu suu Etimo srd.
achietàre achedàre
achiétu , agt: chetu* Definizione chi no si movet, chi istat firmu, chi no si giaet o ponet a fàere Sinonimi e contrari assulenu, frimmu, séliu Frasi timendi is bobbiscus abarriaus in domu achietus (G.Moi)◊ bosàturus abbarraisí achietus, retiraus!
achifílu , avb: chifilu Definizione a trotu, male, incrubau a una bandha Sinonimi e contrari abboe, achibboe, acorrimboe, calembru, chivessu, imboe, ochirioe Etimo srd.
achighinàre , vrb Definizione
fàere totu a unu chíghine, a chinisu, abbruxare totu
Sinonimi e contrari
abbrugiai,
afocazare,
inchijinare,
infogai
Frasi
za ndhe faghent de benefíssiu cussos fogos, achighinendhe totu!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
réduire en cendres
Inglese
to reduce to ashes
Spagnolo
incinerar
Italiano
incenerire
Tedesco
einäschern.
achighiristài , vrb: acixiristae Definizione
istrantagiare, fàere o portare crogorista, nau prus che àteru in cobertantza de chie si che artzat foedhandho coment’e chi tèngiat arrexone meda e de chie est creschendho e si paret mannu
Sinonimi e contrari
achibberare,
altivai,
atzierai,
incaboniscai,
inchibberare,
inchighiridhare,
inchighiristai
Frasi
cussu est bonu a cojai: est cumentzendi a s'achighiristai
2.
is manniosos si acixiristant
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
s'enorgueillir
Inglese
to make proud
Spagnolo
engreírse
Italiano
insuperbirsi
Tedesco
stolz werden.
achighiristàu , pps, agt Definizione de achighiristai; nau de su pudhu, chi portat crogorista manna Sinonimi e contrari cogorostudu.
achigulàdu , pps, agt Definizione
de achigulare; chi istat sèmpere a chèscia, chi si faet intèndhere che una chíghela
Sinonimi e contrari
chensciosu,
memulosu,
miaulosu,
piantinosu,
pibinosu,
piciosu,
prantaleu
2.
remonida in cuzolu de foghile s'iscaldit sa betzesa achigulada
Terminologia scientifica
ntl
Traduzioni
Francese
plaintif,
geignant
Inglese
mournful
Spagnolo
quejumbroso
Italiano
lamentévole
Tedesco
klagend.
achigulàre , vrb Definizione
fàere su chesciosu, istare sèmpere a lamentu, sèmpere naendho coment'e una chíghela, una cantaganta, giaendho istrobbu
Sinonimi e contrari
annischissai,
apibiare,
apurrire,
arrosci,
cascaviare,
memulare,
pibincai
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
ennuyer
Inglese
to annoy
Spagnolo
quejarse,
aburrir
Italiano
bofonchiare,
annoiare
Tedesco
sich beklagen,
lästig sein.
àchila àchibi
achiladòri , nm, agt Sinonimi e contrari
abiu,
abuzu,
alabri,
runchinadore
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
rapace
Inglese
predatory
Spagnolo
de presa,
de rapiña
Italiano
rapace
Tedesco
Raubvogel,
räuberisch.
achilandràre , vrb Definizione pònnere sa trobedha, troboire Sinonimi e contrari abbilandrare, ammilandrare, archilare Frasi sunt mortos trobeidos, achilandrados Terminologia scientifica pst Etimo srd.
achilàndru , nm Definizione genia de acapióngiu o fune po abbilandrare Sinonimi e contrari abbilandru, archiladorzu Frasi cust'achilandru pro su cadhu no agguantat! Etimo srd.
àchili àchibi