A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z
Legenda Incurtzaduras | Legenda Sìmbulos

achidhotzàre acadhotzài

achidíre, achidíri , vrb Definitzione pigare, fintzes arregòllere, chistire Sinònimos e contràrios barriare, carriai / allogae 2. sa língua sarda est una prenda e tocat a dh'achidiri bèni! (M.Pani) 3. cussa cosa bollit tenta bèni achidia! ◊ sa petza de sa mallora isperrumada dh'achidint a iscioberu e dha ingollint a bidha

achídu , nm: achitu Definitzione agiudu, su chi si ndhe tenet o bogat, de bonu, de calecuna cosa; cosa chi si ponet po ndhe mantènnere un'àtera coment’e puntedhu, arraiga, o fintzes sustentu, alimentu; in cobertantza, dannu mannu Sinònimos e contràrios agiudu, balanzu 1, lucru / arradicra, cerboni Frases si mi dades achidu faghimus custa faina ◊ ne achidu e ne ondra ti istrinant daghi rues! 2. su sarmentu nou sentza achidu no si rezet ◊ debbilesa sentza achidu no dat cunfortu a sa mente (B.Asili)◊ tue tantu adorada lassas de domo su nidu, tue chi cun dulche achidu sos passos mi sustenias! 3. za l'at tentu s'achidu, siscuru, a che li mòrrere sa muzere!… Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu profit, avantage Ingresu advantage, profit Ispagnolu provecho Italianu ùtile, vantàggio Tedescu Nutzen.

achídu 1 , agt, nm Definitzione chi est asseliau; su pausare 2. debbilesa sentza achidu no dat cunfortu a sa mente (B.Asili)◊ tue tantu adorada lassas de domo su nidu, tue chi cun dulche achidu sos passos mi sustenias! Ètimu srd.

achietài achedàre

achietaméntu , nm Definitzione su achietare, su èssere chietos, asseliaos Sinònimos e contràrios assébiu Frases in cussu issu agatàt achietamentu a is dudas e pastura po su disígiu suu Ètimu srd.

achietàre achedàre

achiétu , agt: chetu* Definitzione chi no si movet, chi istat firmu, chi no si giaet o ponet a fàere Sinònimos e contràrios assulenu, frimmu, séliu Frases timendi is bobbiscus abarriaus in domu achietus (G.Moi)◊ bosàturus abbarraisí achietus, retiraus!

achifílu , avb: chifilu Definitzione a trotu, male, incrubau a una bandha Sinònimos e contràrios abboe, achibboe, acorrimboe, calembru, chivessu, imboe, ochirioe Ètimu srd.

achighinàre , vrb Definitzione fàere totu a unu chíghine, a chinisu, abbruxare totu Sinònimos e contràrios abbrugiai, afocazare, inchijinare, infogai Frases za ndhe faghent de benefíssiu cussos fogos, achighinendhe totu! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu réduire en cendres Ingresu to reduce to ashes Ispagnolu incinerar Italianu incenerire Tedescu einäschern.

achighiristài , vrb: acixiristae Definitzione istrantagiare, fàere o portare crogorista, nau prus che àteru in cobertantza de chie si che artzat foedhandho coment’e chi tèngiat arrexone meda e de chie est creschendho e si paret mannu Sinònimos e contràrios achibberare, altivai, atzierai, incaboniscai, inchibberare, inchighiridhare, inchighiristai Frases cussu est bonu a cojai: est cumentzendi a s'achighiristai 2. is manniosos si acixiristant Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu s'enorgueillir Ingresu to make proud Ispagnolu engreírse Italianu insuperbirsi Tedescu stolz werden.

achighiristàu , pps, agt Definitzione de achighiristai; nau de su pudhu, chi portat crogorista manna Sinònimos e contràrios cogorostudu.

achigulàdu , pps, agt Definitzione de achigulare; chi istat sèmpere a chèscia, chi si faet intèndhere che una chíghela Sinònimos e contràrios chensciosu, memulosu, miaulosu, piantinosu, pibinosu, piciosu, prantaleu 2. remonida in cuzolu de foghile s'iscaldit sa betzesa achigulada Terminologia iscientìfica ntl Tradutziones Frantzesu plaintif, geignant Ingresu mournful Ispagnolu quejumbroso Italianu lamentévole Tedescu klagend.

achigulàre , vrb Definitzione fàere su chesciosu, istare sèmpere a lamentu, sèmpere naendho coment'e una chíghela, una cantaganta, giaendho istrobbu Sinònimos e contràrios annischissai, apibiare, apurrire, arrosci, cascaviare, memulare, pibincai Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu ennuyer Ingresu to annoy Ispagnolu quejarse, aburrir Italianu bofonchiare, annoiare Tedescu sich beklagen, lästig sein.

achígulu , nm Definitzione su achigulare, murmutu Sinònimos e contràrios isbúvulu, mémula Ètimu srd.

àchila àchibi

achiladòri , nm, agt Sinònimos e contràrios abiu, abuzu, alabri, runchinadore Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu rapace Ingresu predatory Ispagnolu de presa, de rapiña Italianu rapace Tedescu Raubvogel, räuberisch.

achilandràre , vrb Definitzione pònnere sa trobedha, troboire Sinònimos e contràrios abbilandrare, ammilandrare, archilare Frases sunt mortos trobeidos, achilandrados Terminologia iscientìfica pst Ètimu srd.

achilàndru , nm Definitzione genia de acapióngiu o fune po abbilandrare Sinònimos e contràrios abbilandru, archiladorzu Frases cust'achilandru pro su cadhu no agguantat! Ètimu srd.

àchili àchibi