allàtu , nm Definizione su allatare Sinonimi e contrari allatamentu Frasi intràdeche in sas tancas de s'intragna pro dare allatu a custos runchiones (A.Contu)◊ sos ramos sicos no daent e ne pigant allatu ◊ fortzis sa poesia sarda at tentu allatu de sa matessi raighina Etimo srd.
allatzanài allartzanài
allatzàre , vrb Definizione imbodhigare a istrintu passandho totu a inghíriu Sinonimi e contrari abbarbigare, inchínghere Frasi andho chirchendhe ratos de àrvures birdes pro mi allatzare che a sa edra (M.Portas) Traduzioni Francese se cramponner, s'enrouler Inglese to cling Spagnolo abrazarse, estrecharse Italiano avvinghiarsi Tedesco sich anklammern.
allatzicàre , vrb Sinonimi e contrari amenguai, illascare, menguanare Frasi de istiu su travàgliu allatzicaiat e in su fraile no s'intenniat unu corfu de martedhu (G.Albergoni).
allatzicàta , nf Definizione su menguare de unu trebballu, de is impreos, de sa cosa de fàere Sinonimi e contrari illascada Etimo srd.
allatzína! , iscl Definizione isclamu de ispantu, a befe, cun ironia / a. cantu est bonu!… = pagu puru!… Sinonimi e contrari arràbiu!, lampu!
allàtzu , nm: lantu* Definizione lióngiu, acàpiu, css. cosa chi podet serbire po acapiare in calecuna manera Sinonimi e contrari presógliu / avincu / ispera Modi di dire csn: truncare sos allatzos = isbodhiaisindi, lassare sos inghírios; truncare sos allatzos cun ccn. = essire a iscórriu, in malas; pèrdere donzi a. = pèrdere s'isperàntzia, isporàresi Frasi cantos allatzos amus truncadu a su gherra gherra! ◊ féminas, allargu, chi dogni allatzu cun bois est truncadu! ◊ bi tenzo allatzos de corzu boinu ◊ at leadu su fizu a corpos de allatzu 2. ndhe at pérdidu donzi allatzu Traduzioni Francese lien Inglese lace, tie Spagnolo lazo Italiano làccio, vìncolo Tedesco Schlinge, Band.
allàuna allàinu
allàunu allàinu
allavantzàu , agt Definizione nau de ccn., chi at avantzau, istat méngius, tenet prus cosa, prus interessu / pòberu a. = irrichidu, abboniadu.
allaventàre , vrb: allevantai, allevantare, alleventare Definizione igragalare po mancamentu de abba, po bentu de sole / a/c: su pps. dhu narant fintzes de ccn. in su sensu de pagu atentu, chi no est faendho atentzione, pagu abbistu Sinonimi e contrari acalamai, allebigiare, allizare, ammustiai / allacare 1, arrèndhere / acicai 2. pantàsimas alleventadas isvanessint che néula ◊ una cosa bos naro: azis s'irzódhiu, ma no allaventades a neunu! Etimo srd.
allavranzàre , vrb rfl Definizione pònnere in aprigu, in logu apartau, amparare Sinonimi e contrari apozare, crancare / amparai 2. coment'e allavranzendhe a fizos tuos gai apo addescadu a fizos mios (Zr.Piga)◊ Deus soberanu bos allavranzet cun sa manu sua!
allavrànzu , nm Definizione logu ue faet a si aprigare, a si apartare po calecunu apretu, médiu po calecuna dificurtade Sinonimi e contrari abbigu, aggrunnu, aprigadórgiu Frasi sa badhe de Pedru Piu fit allavranzu pro bamas e bandhidos ◊ su chi podimos lis amus a dare, a fizos nostros: allavranzu e acunnortu! Etimo srd. Traduzioni Francese abri Inglese shelter Spagnolo resguardo, abrigo Italiano ridòsso, riparo Tedesco Schutz.
allàzu allàrzu
àlle , nf Definizione frache, po comente arresurtat nau a logos cun /f-/ a lampalughe e fonema velare fatu in s'ogroena Sinonimi e contrari falche Frasi pichet tratore e alle chie volet onore!
alleàda , nf Definizione su si alleare Etimo srd.