àbbitu àbbidu
abbituài, abbituàre abbetuàre
abbitúdine, abbitúdini , nf Definizione
su fàere is cosas fintzes sentza dhue pentzare, deasi, ca s'est fatu tantas àteras bortas, ca si costumat a fàere / pònnere o pònneresi s'a. = pigai s'a.
Sinonimi e contrari
abesada,
abesu,
acomunamentu,
asseda,
imbitzu
Frasi
abbitúdine mala ti as postu, a pesare a tardu! ◊ s'istangheri tenit s'abbitúdini de ispainai is zigarrus in modu chi su fumadori dhus potzat biri e isceberai su chi aggradessit
Traduzioni
Francese
habitude
Inglese
habit
Spagnolo
costumbre
Italiano
abitùdine
Tedesco
Gewohnheit.
abbituperàre, abbituperiàre , vrb: aggutiperare Definizione
fàere s'àteru a bregúngia, a befa, cun totu su chi si dhi narat o chi si dhi faet
Sinonimi e contrari
aciociai,
addutuperiare,
afrentai,
aggravae,
desdorai,
futuperare,
ilzenzare,
innorare,
ispresciare,
ofèndhere
/
dissantarare
2.
a sos tempos bi aiat gana e bisonzu e sa zente fit aggutiperada
Etimo
itl.
Traduzioni
Francese
vitupérer
Inglese
to vituperate
Spagnolo
vituperar
Italiano
vituperare
Tedesco
beschimpfen.
abbitupériu , nm: aggutiperu Definizione su abbituperiare, ma fintzes trebballu grae, ifadu mannu, impodha, múngia Etimo itl. vitupero.
abbitzàre abbigiàre 2.
abbitzàre 1 , vrb Definizione pònnere s'abbitúdine, s'imbitzu, pigare s'avesu Sinonimi e contrari imbitzare, ingustai Frasi est che unu macu chi l'ant abbitzadu a su túcaru 2. su pitzinnu fit abbitzadu e passaiat a sas pinnetas pro immurzare ◊ fint pisedhos abbitzados a giogare e no a istudiare ◊ su cane fit abbitzadu a drommire intro de domo Etimo srd.
abbítzu , nm Sinonimi e contrari abesu, abbitúdine Frasi inoghe no amus s'abbitzu de bugliare!
abbivàe, abbivài abbibàre
abbivaméntu , nm Sinonimi e contrari abbibadura.
abbivàre abbibàre
abbiveràdu , agt Definizione nau de su granu, coment'e chi dhi apat nóghiu s'abba a tropu, chi no est cumpriu, a mesu ranu Sinonimi e contrari caliu | ctr. ingranidu.
abbiviài abbibàre
abbivoràre , vrb Definizione crèschere, atichire, imbènnere, fàere irvilupu / a. su focu = acontzare e fàghere inchèndhere su fogu Sinonimi e contrari aggrighidhiri, aurrire Frasi custu pitzinnu no bi abbivorat ca est malàdiu ◊ sos àrvores ant cumintzatu a crèschere e abbivorare abbotu.
abbíza , nf Sinonimi e contrari
abbígiu,
lerta
Traduzioni
Francese
alerte
Inglese
alert
Spagnolo
alerta
Italiano
allérta
Tedesco
Achtung.
abbizabbòxa , avb Definizione a s'a. = a s'ora sua, candho est s'ora zusta (ctr. a disora).
abbizàdu , pps, agt: abbizau Definizione de abbizare; chi dh'ant bistu, postu a notu Sinonimi e contrari acatadu, sapidu Frasi nessune si fit abbitzatu de nudha ◊ abbizadu ti l'as, istanote, cussu tronu mannu? 2. bi aiat malàidos chentza abbizados chi ant pitzigadu sa maladia a sos àteros puru.
abbizadúra , nf Definizione su si abbizare.
abbizàghe , agt Definizione
chi istat abbillu, chi si acatat de totu
Sinonimi e contrari
abbizósicu,
abixanti
Frasi
fit un'ómine abbizaghe e inzeniosu chi podiat agghejare e disatinare ispantamundhos e carravàulas, bentureris e malintragnados (T.Pinna)
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
qui s'aperçoit de toute chose
Inglese
weary person ??
Spagnolo
perspicaz
Italiano
che si accorge facilménte di tutto
Tedesco
umsichtig.
abbizài, abbizàre abbigiàre