abbuadúra , nf Definizione su si abbuai, guastare, nau de frutu chi si sicat chentza cumpriu po efetu de sa népide; su frutu etotu candho est guastu deosi Sinonimi e contrari abboamentu Etimo srd.
abbuài abboài
abbuài 1 , vrb Definizione su abboghinare de is boes, de su bestiàmene bulu Sinonimi e contrari abbubbiai, ammuilare, borridare, corrinai Terminologia scientifica bga Etimo srd.
abbuàre , vrb: abbubare,
buare Definizione
cuare in sa buada, istare o abbarrare coment'e cuaos
Sinonimi e contrari
abbusare 1,
acuae,
acusciare,
afufai,
ammacionai,
ammagare,
atanai,
atracare,
atupare,
impertusare,
incalancare,
intanae,
intupai,
intuvedhare,
intuzare,
istugiai,
tudai
/
asciuconare
Frasi
chie l'ischit ite s'abbubat in sa mente de su poeta in cada mamentu de sa die e de sa note? (G.Piga)
Traduzioni
Francese
se terrer,
se cacher (fig)
Inglese
to go back
Spagnolo
esconderse
Italiano
rintanarsi
Tedesco
sich verkriechen.
abbuàu abboàu
abbubàre abbuàre
abbubbiài , vrb Sinonimi e contrari abbuai, ammuilare, borridare, corrinai Terminologia scientifica bga Etimo srd.
abbubbulicàre, abbubbullicàre abbobbolloncàre
abbubburrociài , vrb Definizione isprepedhare, ammadurare de ogos, fàere is ogos de pàrrere prus matucos aperindhodhos meda Sinonimi e contrari acrabionare, apinnulare, ispalpedhare, sparrunchiai.
abbubburustàre , vrb Definizione nau de gente, pònnere o istare abbibbirinaos, coment’e fatos a bubburustu Sinonimi e contrari abbibbirinai, acoconare, apatai / aciunciulire, aculigionai Etimo srd.
abbucaciài , vrb: abbucagiare Definizione
nàrrere cosa a unu coment'e a briga, faendhodhi iscàndhalu ananti de gente, fàere callare o istare mudu, citiu
Sinonimi e contrari
abbucai,
abbufiare,
certai,
irmurrare
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
reprocher
Inglese
to reprove,
to rebuke
Spagnolo
reprender,
regañar
Italiano
rimproverare
Tedesco
vorwerfen.
abbucàda , nf Definizione su abbucare; su serrare calecuna apertura Sinonimi e contrari serrada | ctr. abberta 2. a su logu li cheret dadu un'abbucada, cherent serrados sos àidos Etimo srd.
abbucadúra , nf Definizione su abbucare, nàrrere cosa a unu coment'e a briga, curretzione o àteru deasi; su serrare una buca, un'apertura, un’àidu Sinonimi e contrari abbucada, abbúchiu / serru Frasi pro li fàghere un'abbucadura li at nadu: - Pediu li azes a sa cusséntzia bostra si fachies bene o si fachies male? Etimo srd.
abbucagiàre abbucaciài
abbucài , vrb: abbucare,
abbuchiare 1 Definizione
pònnere istrègios cun sa buca a cara a fundhu, conca a bàsciu, afacaos, o a buca apare (ma fintzes betare cosa a covecadura a un'istrégiu); serrare calecuna cosa, mancari no deunudotu; nàrrere cosa a unu coment’e po dhi tupare sa buca, in su sensu de dhu currègere, de dhi foedhare male, de dhu fàere citire
Sinonimi e contrari
abbucaciai,
abbufiare,
currèzere,
irmurrare,
iscontroriare
/
serrai
/
covecare,
inconchinare,
rebbucai
Modi di dire
csn:
abbucai sa porta = tambàrela unu pagu; abbucare un'àidu, un'abbertura = tupai, serraidhus; abbucai su lentzoru = furriàrendhe unu pagu a subra de s'àtera cuguzura, in conca de letu; abbucaisí = rúere a buca a terra, nadu prus che àteru de isterzu; abbucai su sèmini = carrarzare su sèmene betadu in sa terra arada
Frasi
nau ca mi nci abbucu a mari chi m'intendu nai "presoni"! ◊ prima ndi est ampuau e apustis si nci est abbucau a iscabiossu ◊ abbuca totu a su cadhaxu! ◊ dèu dep'iap'ai tocau calancunu mucioni e sa pingiada de su trébini si ndi fut abbucada a terra
2.
in su cunzadu bi at àidos de abbucare, no b'intret bestiàmine ◊ abbuchedhu bene cuss'àidu, ca sas albeghes podent repítere!
3.
su babbu fiat murrungendi e abbuchendi su fillu ◊ su coronellu si ndh'est fichidu e cun boghe alterada l'at abbucadu ◊ dego no ndhe aio cosas de mi nàrrere tue, e mancu commo as de mi abbucare! ◊ si istat bona dh'aiat abbucada canno dh'at intesa faedhanne male! ◊ sa sorre si est posta a fàere sa maca e su frade dh’at abbuchiada
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
tancer,
rabrouer
Inglese
to reproach
Spagnolo
colmar,
caerse de cabeza,
reprochar
Italiano
abboccare,
cadére a tèsta in giù,
rimbrottare
Tedesco
umkippen,
mit dem Munde fassen,
anlehnen,
ausschimpfen.
abbucalàu , agt Sinonimi e contrari abbocalotau, ammammalucadu Frasi fio tropu abbucalau po dhi domandhare su lúmene…
abbucallotàdu abbocalotàu
abbucallotàre , vrb: bucallotare Definizione
fàere su bucalloto, a bucalloto, istare o abbarrare che bucallotos, ammammalucaos, incantaos
Sinonimi e contrari
abbabballocai,
abbambanai,
abbarballai,
abbaucare,
abbrabbalucai,
ammammalucare,
atontai,
indormiscai
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
abrutir
Inglese
to stun
Spagnolo
aturdir,
entontecer
Italiano
intontire
Tedesco
betäuben.
abbucalotaméntu , nm Definizione su abbucallotare, su istare abbucallotaos Etimo srd.
abbucaméntu , nm Sinonimi e contrari
abbruncadura,
abbrúnchidu,
abbrúnciu,
abbruncu,
bria,
certu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
mercuriale,
semonce
Inglese
rebuke
Spagnolo
reproche
Italiano
rimbròtto
Tedesco
Verweis.