abbuadúra , nf Definitzione su si abbuai, guastare, nau de frutu chi si sicat chentza cumpriu po efetu de sa népide; su frutu etotu candho est guastu deosi Sinònimos e contràrios abboamentu Ètimu srd.
abbuài abboài
abbuài 1 , vrb Definitzione su abboghinare de is boes, de su bestiàmene bulu Sinònimos e contràrios abbubbiai, ammuilare, borridare, corrinai Terminologia iscientìfica bga Ètimu srd.
abbuàre , vrb: abbubare,
buare Definitzione
cuare in sa buada, istare o abbarrare coment'e cuaos
Sinònimos e contràrios
abbusare 1,
acuae,
acusciare,
afufai,
ammacionai,
ammagare,
atanai,
atracare,
atupare,
impertusare,
incalancare,
intanae,
intupai,
intuvedhare,
intuzare,
istugiai,
tudai
/
asciuconare
Frases
chie l'ischit ite s'abbubat in sa mente de su poeta in cada mamentu de sa die e de sa note? (G.Piga)
Tradutziones
Frantzesu
se terrer,
se cacher (fig)
Ingresu
to go back
Ispagnolu
esconderse
Italianu
rintanarsi
Tedescu
sich verkriechen.
abbuàu abboàu
abbubàre abbuàre
abbubbiài , vrb Sinònimos e contràrios abbuai, ammuilare, borridare, corrinai Terminologia iscientìfica bga Ètimu srd.
abbubbulicàre, abbubbullicàre abbobbolloncàre
abbubburrociài , vrb Definitzione isprepedhare, ammadurare de ogos, fàere is ogos de pàrrere prus matucos aperindhodhos meda Sinònimos e contràrios acrabionare, apinnulare, ispalpedhare, sparrunchiai.
abbubburustàre , vrb Definitzione nau de gente, pònnere o istare abbibbirinaos, coment’e fatos a bubburustu Sinònimos e contràrios abbibbirinai, acoconare, apatai / aciunciulire, aculigionai Ètimu srd.
abbucaciài , vrb: abbucagiare Definitzione
nàrrere cosa a unu coment'e a briga, faendhodhi iscàndhalu ananti de gente, fàere callare o istare mudu, citiu
Sinònimos e contràrios
abbucai,
abbufiare,
certai,
irmurrare
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
reprocher
Ingresu
to reprove,
to rebuke
Ispagnolu
reprender,
regañar
Italianu
rimproverare
Tedescu
vorwerfen.
abbucàda , nf Definitzione su abbucare; su serrare calecuna apertura Sinònimos e contràrios serrada | ctr. abberta 2. a su logu li cheret dadu un'abbucada, cherent serrados sos àidos Ètimu srd.
abbucadúra , nf Definitzione su abbucare, nàrrere cosa a unu coment'e a briga, curretzione o àteru deasi; su serrare una buca, un'apertura, un’àidu Sinònimos e contràrios abbucada, abbúchiu / serru Frases pro li fàghere un'abbucadura li at nadu: - Pediu li azes a sa cusséntzia bostra si fachies bene o si fachies male? Ètimu srd.
abbucagiàre abbucaciài
abbucài , vrb: abbucare,
abbuchiare 1 Definitzione
pònnere istrègios cun sa buca a cara a fundhu, conca a bàsciu, afacaos, o a buca apare (ma fintzes betare cosa a covecadura a un'istrégiu); serrare calecuna cosa, mancari no deunudotu; nàrrere cosa a unu coment’e po dhi tupare sa buca, in su sensu de dhu currègere, de dhi foedhare male, de dhu fàere citire
Sinònimos e contràrios
abbucaciai,
abbufiare,
currèzere,
irmurrare,
iscontroriare
/
serrai
/
covecare,
inconchinare,
rebbucai
Maneras de nàrrere
csn:
abbucai sa porta = tambàrela unu pagu; abbucare un'àidu, un'abbertura = tupai, serraidhus; abbucai su lentzoru = furriàrendhe unu pagu a subra de s'àtera cuguzura, in conca de letu; abbucaisí = rúere a buca a terra, nadu prus che àteru de isterzu; abbucai su sèmini = carrarzare su sèmene betadu in sa terra arada
Frases
nau ca mi nci abbucu a mari chi m'intendu nai "presoni"! ◊ prima ndi est ampuau e apustis si nci est abbucau a iscabiossu ◊ abbuca totu a su cadhaxu! ◊ dèu dep'iap'ai tocau calancunu mucioni e sa pingiada de su trébini si ndi fut abbucada a terra
2.
in su cunzadu bi at àidos de abbucare, no b'intret bestiàmine ◊ abbuchedhu bene cuss'àidu, ca sas albeghes podent repítere!
3.
su babbu fiat murrungendi e abbuchendi su fillu ◊ su coronellu si ndh'est fichidu e cun boghe alterada l'at abbucadu ◊ dego no ndhe aio cosas de mi nàrrere tue, e mancu commo as de mi abbucare! ◊ si istat bona dh'aiat abbucada canno dh'at intesa faedhanne male! ◊ sa sorre si est posta a fàere sa maca e su frade dh’at abbuchiada
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
tancer,
rabrouer
Ingresu
to reproach
Ispagnolu
colmar,
caerse de cabeza,
reprochar
Italianu
abboccare,
cadére a tèsta in giù,
rimbrottare
Tedescu
umkippen,
mit dem Munde fassen,
anlehnen,
ausschimpfen.
abbucalàu , agt Sinònimos e contràrios abbocalotau, ammammalucadu Frases fio tropu abbucalau po dhi domandhare su lúmene…
abbucallotàdu abbocalotàu
abbucallotàre , vrb: bucallotare Definitzione
fàere su bucalloto, a bucalloto, istare o abbarrare che bucallotos, ammammalucaos, incantaos
Sinònimos e contràrios
abbabballocai,
abbambanai,
abbarballai,
abbaucare,
abbrabbalucai,
ammammalucare,
atontai,
indormiscai
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
abrutir
Ingresu
to stun
Ispagnolu
aturdir,
entontecer
Italianu
intontire
Tedescu
betäuben.
abbucalotaméntu , nm Definitzione su abbucallotare, su istare abbucallotaos Ètimu srd.
abbucaméntu , nm Sinònimos e contràrios
abbruncadura,
abbrúnchidu,
abbrúnciu,
abbruncu,
bria,
certu
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
mercuriale,
semonce
Ingresu
rebuke
Ispagnolu
reproche
Italianu
rimbròtto
Tedescu
Verweis.