arraspiàdu, arraspiàtu , agt Sinonimi e contrari rasposu / arrodadu Frasi a dontzi posta de cugliera chi nos ghetamus a buca nos lassat sa gula arraspiata pro met'ora 2. su massaju fit cun sa farche arraspiada a nou Etimo srd.
arràspidu , agt: ràspidu Definizione chi arreschet, coment'e arrasigandho unu pagu Sinonimi e contrari arraspinosu, arraspiosu, arrescidhosu, faratzosu, rafiganzosu, raspitzu, rasposu | ctr. lísiu, pranu Etimo srd.
arraspinósu , agt: arraspionosu,
arrespinosu,
raspinosu Definizione
agiummai coment'e fatu a raspa, chi no est lisu, chi arreschet unu pagu a dhi passare sa manu
Sinonimi e contrari
arràspidu,
arraspiosu,
faratzosu,
grispau,
rafiganzosu,
ràspidu,
raspitzu,
rasposu
| ctr.
lísiu,
pranu
Frasi
su sirboni portat su dossu arraspionosu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
rêche
Inglese
coarse
Spagnolo
rudo,
áspero
Italiano
rùvido
Tedesco
rauh.
arraspínu , agt Sinonimi e contrari arraspinosu Frasi crabas arraspinas de pilu no ndi apu tentu.
arraspinzadúra , nf Definizione su raspinzare Etimo srd.
arraspinzàre , vrb Definizione
coment'e raspare, nau in cobertantza po furare, pigare a furadura
Sinonimi e contrari
afuruncai,
aungrare,
ciaspinare,
furanciulai,
gastochiare,
respilliai,
raspinnare
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
chaparder
Inglese
to pilfer
Spagnolo
ratear
Italiano
rubacchiare
Tedesco
stehlen.
arraspínzu , nm Definizione
fura de calecuna cosa
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
petit vol
Inglese
pilferage
Spagnolo
ratería
Italiano
furtarèllo
Tedesco
leichter Diebstahl.
arraspiòni , nm Definizione mata o tupa arraspinosa Sinonimi e contrari busa 1, macra, mata, moa 1, moíngiu, tele, tupale Etimo srd.
arraspionósu arraspinósu
arraspiósu , agt: arrasposu,
rasposu* Definizione
chi arreschet a dhi passare cosa in pitzu, chi no est lisu
Sinonimi e contrari
arraspedhosu,
arraspinosu,
arrescidhosu,
rafiganzosu,
scrafangiosu
| ctr.
lísiu,
pranu
Frasi
portu is manus arraspiosas de su frius
Traduzioni
Francese
rêche
Inglese
rough
Spagnolo
rudo,
áspero
Italiano
rùvido
Tedesco
rauh.
arraspisonàdu , agt Definizione nau de mata, chi est un'arraspioni, pagu tenta contu, sentz'e pudare, cun cambos bècios, sicaos.
arraspósu arraspiósu
arraspúndi , vrb: arrespòndhede,
arrespòndhere,
arrespònnere,
arrespundi,
errespòndhere,
respònere* Definizione
giare s’arresposta a una domandha, nàrrere su chi unu at domandhau; iscríere a unu chi at mandhau lítera o àtera posta; fintzes foedhare a gente prus manna o prus de importu chentza o cun pagu arrespetu, candho iat a èssere prus arrespetosu a citire; in su giogu o in àteru, fàere calecuna cosa coment'e adduindho a su chi proponet o cumènciat s'àteru, o fintzes contr'a su chi faet s'àteru / arrespòndhere a singru serru = donai s'úrtima arrispusta, serrai su chistionu e dónnia discussioni
Sinonimi e contrari
ispundhe
| ctr.
dimandhare,
porrogare,
precontare
Frasi
a s'anzone dha faedhaiat che candho issa dhi podiat arrespòndhere ◊ nemus dhi arrespundit mancu fuedhu ◊ no arrespundis nudha? ◊ a cussa pregonta issu no iscít arrespundi ◊ anca dh'iat arrespostu: Arresone tenes, fizu meu!
2.
is tempus càmbiant: immoi unu arrespundit fintzas a su babbu!
Traduzioni
Francese
répondre
Inglese
to answer
Spagnolo
contestar,
responder
Italiano
rispóndere
Tedesco
antworten.
arraspústa , nf: arrespusta,
arrisposta,
errespusta,
resposta* Definizione
su chi si narat a una domandha, su chi s'iscriet po una lítera arrecia; su chi si faet contr'a un'incidu
Sinonimi e contrari
sceda,
segurtade
| ctr.
dimandha,
percunta
Frasi
is líteras chi arribbànt si dhas ligiat predi Frau e issu etotu dhi fadiat s'arrespusta ◊ dh'iat pregontau si abarràt a cenai e chentza de abetai s’arrespusta iat postu sa mesa
2.
s'isciòperu est s’arrespusta po no èssi donau s’aumentu de sa paga
Traduzioni
Francese
réponse
Inglese
answer
Spagnolo
respuesta
Italiano
rispósta
Tedesco
Antwort.
arrassanajólu, arrassangiólu, arrassannólu , nm: arresignolu,
arressanniolu,
arressenolu,
arressignolu,
arressinniolu,
arrissinolu,
arrosignolu,
arrossignolu,
arrussignolu,
orrossinnolu,
rassaniolu* Definizione
pigione de beranu
Sinonimi e contrari
bríntzoli,
cirulicorda,
conchiebara,
grussinnolu,
izaghe,
passailanti,
piciorru,
pínnaru,
surbiarriu,
tzotzo
Terminologia scientifica
pzn, luscinia megarhynchos
Traduzioni
Francese
rossignol
Inglese
nightingale
Spagnolo
ruiseñor
Italiano
usignòlo
Tedesco
Nachtigall.
arrassòli , nm: arresole,
arressole,
arrisoli,
aressoli,
ressole* Definizione
genia de basca candho in is istades su sole paret prus budhiu puru, coment'e po una basca serrada, chi no at isfogu, cun s'aera prena de vapore (o fintzes cun nues ma no de abba)
Frasi
su soli e s'arrassoli apu provau in s'argiola ◊ s'istadi si fut postu in cuaturetu, totu arrennegau fendi sempri arrassoli
Terminologia scientifica
tpm
Traduzioni
Francese
réverbération du soleil
Inglese
glare
Spagnolo
bochorno
Italiano
rivèrbero del sóle
Tedesco
Wiederschein.
arràsta , nf, nm: arràstiu,
arrastru,
arrastu,
rasta Definizione
sa capacidade de ndhe bodhire is fragos cun su nasu; fragu, ma fintzes singiale, òpera o cosa chi abbarrat de comente si passat o s'istat in su logu, in sa vida; fintzes singiale de is cropos chi abbarrat in sa carre, de postas de pei o àteru deasi
Sinonimi e contrari
abbentada,
fiacu 1,
frusa
/
arrancu
/
addromu,
arrestallu,
frata,
ilmina,
peada,
trata
/
iscringada
Modi di dire
csn:
essiri de s'arrastu, foras de s'arrastu = essíreche fora de su chistionu, de s'argumentu; s'arrastu de sa pedhe = pedhutu, arroghedhu de petza chi abarrat atacau a sa pedhi comenti si ndi tirat iscroxendi un'animali
Frasi
no at lassau mancu arrasta ◊ fatzais arrastu de marxani! ◊ s'arrastu de sa peta arrustindhe ch'essit atesu ◊ margiani portat càrigas finis po s'arrastu ◊ si nci ant fatu mangiucu, dhu connòsciu de s'arrastu
2.
ancu fatat un'abba chi sa capra lesset s'arrastu in sa pranedha! ◊ me is bias dhoi fiant is arrastus de is lamonis de carru ◊ a pè cun sas iscarpas bullitadas, bi fit s'arrastu in donzi caminera (A.Liori)◊ passendi no lassat arrastu mancu in s'arena
3.
s'ómini si depit istreletzai de is àterus, deghinò no lassat arrastu de sa vida sua ◊ no lassat arrasta, che a su bentu passanne subra de su màrmaru ◊ ant agatau grutonis cun arrastus de genti bívia in simanas antigas ◊ sunt andaus avatu de s'arrastu ma no ant agatau su tallu
4.
aciotendidhu, dónnia corpu lassàt un'arrastu arrúbiu ◊ in s'arena dhoi at arrastu de peis ispollincus
5.
at cummentzau bèni a chistionai, ma apustis nc'est essiu de s'arrastu ◊ guai a dhi narri s'annomíngiu ca nci essiat luegu foras de arrastu
Traduzioni
Francese
flair,
trace
Inglese
track,
scent
Spagnolo
olfato,
husmo,
rastro
Italiano
odorato,
fiuto,
órma,
imprónta,
tràccia
Tedesco
Geruchssinn,
Witterung,
Spur.
arrastadòri , agt, nm: rastadore Definizione chi o chie andhat cricandho s'ormina, s'arrastu, is postas de pei Sinonimi e contrari irdarrastadori Etimo srd.
arrastadúra , nf: rastadura Definizione crica de orminas, de peadas de bestiàmene, de arrastos Sinonimi e contrari arrastamentu, irdarrastadura Etimo srd.
arrastài , vrb: arrastare,
arrastari,
arrastrai,
rastai Definizione
andhare a s'arrastu de sa fera, pigare s'arrancu, fragare; sighire o pònnere aifatu de s'ormina, de is arrastos
Sinonimi e contrari
acarigai,
annajare,
annàsere,
fiagare,
isimare,
nuscai,
semare 1
/
addromare,
atratare,
ildarrastare,
orminare,
trateare
Frasi
su cani miu at arrastau sa perdixi ◊ recuias a domo arrastendhe sabores dae tesu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
flairer le gibier
Inglese
to scent game
Spagnolo
rastrear
Italiano
fiutare la selvaggina
Tedesco
wittern.