cabidiànu , agt: cabudianu Definizione
chi benit o andhat prus a innanti de un'àteru, de un'àtera cosa, chi est in primu pupa; nau de frutuàriu, chi benit o lompet a presse, lompet cabudàrgiu / màsciu cabidianu, berbeghe cabidiana = mascu, brebei de ghia
Sinonimi e contrari
cabidraxu,
premediu
| ctr.
regadiu,
coàinu
Frasi
sos tronos sunt cabidianos de sos lampos
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
précédent,
chef de file
Inglese
previous,
leader
Spagnolo
batidor,
que precede,
primero de una fila
Italiano
guidaiòlo,
precedènte,
che precede,
capofila
Tedesco
Leit…,
vorige,
erste,
Erste.
cabidíle , nm Definizione tedile de orrobba modhe a pònnere in cúcuru po ingòllere unu pesu o fintzes ortigu de pònnere asuta de unu cadhàrgiu Sinonimi e contrari chirchile, cirí, cucurile, cugúdhura, tadibi, tedílighe Etimo srd.
cabidòni , nm Sinonimi e contrari cabidale.
cabidràxu , agt: cabudàrgiu,
cabudarzu,
cabudraxu,
capudàrgiu Definizione
chi benit o lompet a presse, foedhandho de frutuàriu o àteras cosas de su sartu, ma si narat fintzes de gente chi benit o faet sa cosa innanti de s'ora o de su tempus (e, de animale ghiadore, chi andhat a punta de ananti)/ pira cabudraxa, annada cabudraxa
Sinonimi e contrari
cabidianu,
premediu,
primadiarzu
/
puntaresu
| ctr.
redadiu,
trigadinu
Frasi
de pira dhoi nd'at cabudraxa e coaxa ◊ nd'eus arregortu s'olia cabudraxa
2.
zai ses pagu cabudarzu: no est arribbau mancu s'isposu e tue innoghe! ◊ fiat cabudàrgiu su piciochedhu: a chimbe annos ischiat fàere totu a solu! ◊ at fatu beranu cabudraxu, ocannu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
hâtif
Inglese
early
Spagnolo
precoz
Italiano
primatìccio
Tedesco
Früh…
càbidu càbadu
càbidu 1 , pps: càpidu, càpiu Definizione de càbere Sinonimi e contrari istadu Frasi mancari isterzu mannu, su chi bi cheria pònnere no bi est càbidu ◊ de custa cosa bi ndhe at càbidu paga, in s'isterzu, ca leat logu meda.
càbidu 2 , nm Definizione nasedhu o tenaghe de frutuàriu Terminologia scientifica rbr.
cabíga , nf: cabígia,
cabixa,
caprica,
crabiga,
crabixa,
crapica,
crebiga,
giabiga Definizione
orrugu o cotza de linna (o de àteru) chi s'intrat a istúturu in s'istampu chi s'iscala de su carru (e fintzes s'àscia de is orrodas) e sa timona o aguri de s'arau portant in sa punta, a manera de arrèschere candho funt in tira: dh'aguantat firma de no ndhe essire unu piredhu o obbilu o crae; genia de ferru grussu e longu (crae) chi si ponet a unu muru giumburudu po no ndhe orrúere
Sinonimi e contrari
cabiadolzu,
cangiolu,
carícia,
clavíglia,
ordigione
Frasi
sa crabiga no ndh'essit dae s'iscala ca a s'ala prus fine zughet unu piredhu a la muntènnere
2.
ammaniamus una caprica a su muru
Etimo
ltn.
clavic(u)la
Traduzioni
Francese
cheville ouvrière
Inglese
bolt
Spagnolo
tarugo
Italiano
cavìcchia
Tedesco
Holzpflock.
cabighédhu , nm Definizione min. de cabu: càbudu pitichedhu, curtzitu.
cabígia cabíga
cabigiài , vrb rfl Definizione adatare a istare o trebballare in pagu logu.
cabigiósu , agt: cabixosu, cabizosu Definizione nau de fémina, chi portat tzimingiones mannos (o, nau de animale, chi ndhe portat calecunu in prus) Sinonimi e contrari cabijudu Cognomi e Proverbi smb: Cabizzosu Etimo srd.
cabígiu , nm: cabigu,
cabixu,
crabidu,
crabigu,
crapicu,
crebigu Definizione
sa punta de sa tita inue essit su late / cabixu addrempiu = prenu, crispu
Sinonimi e contrari
cimignoni,
ninni,
tapíciu,
titica,
titiminxone,
tzitzíligu
Frasi
sa tita de sa fémina zughet unu crabigu, sa tita de sa berbeghe duos, de sa baca bàtoro
2.
de s'aca sarda sutzant su cabixu chi allatat tantos canes de isterzu ◊ est ingruxadu subra de sa bide e suta de sas olias trupiendhe sos cabixos de sa mama terra
Terminologia scientifica
crn
Etimo
ltn.
capit(u)lu(m)
Traduzioni
Francese
mamelon
Inglese
nipple
Spagnolo
pezón
Italiano
capézzolo
Tedesco
Brustwarze.
cabigiuladúra , nf Sinonimi e contrari arragorta, cabigiulada, collia Etimo srd.
cabigiulàre , vrb: acabigiulare* Definizione arregòllere cosa chi no est tanti fàcile a tènnere ca si ndhe agatat pagu Sinonimi e contrari acabulare, collire, preulire | ctr. perdimentare, sperditziai.
cabiglièra cabaglièra
cabigórrinu , agt Definizione nau de sa trama de s'orrobba téssia, chi no est dereta ma a un'imboe, a corru, sbiàscia Etimo srd.
cabígu cabígiu
cabíle , nm Definizione
abbistesa, capacidade de fàere bene is cosas, cunsiderandhodhas, giaendho atentzione
Sinonimi e contrari
abbistesa,
cabu,
fracongia,
imprastu
Frasi
a ndhe zughes de cabile: andhas a su logu e no bides ite bi cheret fatu!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
diligence
Inglese
diligence
Spagnolo
esmero
Italiano
diligènza
Tedesco
Fleiß.