dísputa, dispúta , nf Definizione chistionu chi si faet arrespondhendho s’unu a s'àteru, discussione / cantare a dísputas = cantai a trivas, a tzirfas, a irmurju Sinonimi e contrari certu, condierra Frasi sa piata est su campu de disputa de sos cantadores de palcu Etimo itl. disputa.
disputatòre , nm Definizione poeta de parcu, chi si pentzat de un'improntu su chi depet cantare Sinonimi e contrari improvisadore.
dissalíre, dissalíri , vrb Definizione
tròchere o bogare su sale a calecuna cosa, immenguare su sale; leare sa sustàntzia, isfrutare
2.
su segare su fenu semper in su matessi logu dissalit sa terra
Etimo
itl.
Traduzioni
Francese
dessaler
Inglese
to desalinate
Spagnolo
desalar,
desalinizar
Italiano
dissalare
Tedesco
entsalzen.
dissallída , nf Sinonimi e contrari alliscinada, fuzida, illiscigada, iscadriada.
dissallíu , agt, nm Definizione chi o chie no est bonu a fàere nudha, fatu e lassau Sinonimi e contrari acinnessi, cartzellete, casticau, iltrudhadu, innangaradu, managu, néssiu Frasi o ca fut malassortau o ca fut dissalliu, est annegau in paga abba (I.Casula)◊ ite logu dissalliu: mancu s'arrellógiu tocat un'ora in deretu!
dissambenàre , vrb: dissangunai Definizione leare, bogàreche o pèrdere su sàmbene Sinonimi e contrari assangrare, disangrenare Etimo srd.
dissamiàu disfamàu
dissangrenàre disangrenàre
dissangunài dissambenàre
dissàntanu , nm Definizione
burdellu mannu, cosa totuganta betada apare
Sinonimi e contrari
abbatúliu,
abbolotu,
abbulizu,
abbuluzu,
arrevolotu,
atrepógliu,
bubutu,
carralzu,
solovru,
susujosso,
tregollu
Frasi
su murrunzu, sas boghes e su dissàntanu s'intendhiant in totu sa carrera
Traduzioni
Francese
bouleversement,
désordre
Inglese
confusion
Spagnolo
desorden
Italiano
soqquadro
Tedesco
Durcheinander.
dissàntara , nf, nm: dissàntaru Definizione
su bogare de pare sa cosa
Sinonimi e contrari
arruinu,
derruta,
desacatu,
destrossa,
gastu 1,
iscunsertu,
istrópiu,
sderrocu,
sderrota,
sderruimentu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
dégât,
ruine
Inglese
damage,
ruin
Spagnolo
daño,
ruina
Italiano
guasto,
rovina
Tedesco
Verfall.
dissantaràre , vrb Definizione
bogare de pare; nàrrere male s'unu de s'àteru, foedhare male
Sinonimi e contrari
iscadreare,
isconsiminzare,
istracassare
/
arroinare,
ifasciare,
iscalabrare,
isciarrocai
/
abbituperare
Frasi
ant dissantaradu sa giaga, sa càscia
2.
istant sempre dissantarèndhesi dae su manzanu a su sero
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
dégonder
Inglese
to unhinge
Spagnolo
romper,
destrozar,
vituperar
Italiano
sgangherare
Tedesco
Verfall.
dissàntaru dissàntara
dissegliài , vrb Definizione tròchereche su sigillu a calecuna cosa po apèrrere Sinonimi e contrari desclosai, dissigillai, issizigliare | ctr. segliai Etimo spn. desellar.
dissíbbulu discípulu
dissidènte , agt, nm Definizione chi o chie no est de acórdiu e antzis contràriu cun chie est guvernandho o cun chie tenet su cumandhu de calecuna cosa.
dissigillài , vrb Sinonimi e contrari desclosai, dissegliai, issizigliare | ctr. crosai, sidhai Etimo itl. dissigillare.
dissignàdu , pps, agt Definizione de dissignare; chi dh'ant progetau, cuncordau Frasi costoide sos sartos, montes e mares comente at dissignadu Gesugristu!
dissignàre disegnài
dissígnu dessígnu