A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z

guarníssa, guarnítza guarnícia

guarnitziòne, guarnitziòni , nf Definizione prus che àteru, giru de cosa (gomma, pedhe o àteru) chi si ponet in mesu de calecunu serru po tupare prus sidhiu, po serrare méngius; fintzes cosa chi si aciunghet a bestimentu o àteru po pàrrere prus bellu / guarnitzioni de cuadhu = finimentos.

guàsi , avb: casi* Sinonimi e contrari agimmai, antzimai, belle, cante, pogimai.

guasínche , avb Sinonimi e contrari agimmai Frasi cussu logu commo est guasinche aintro de bidha.

guastadòre, guastadòri , nm Definizione chie tenet s'impreu de fàere guastos (in gherra), o istat faendho guastos.

guastadúra , nf Definizione su guastare, fàere dannu, iscónciu, s'iscónciu o guastu etotu Sinonimi e contrari dannu, guastu | ctr. acónciu, arràngiu Etimo srd.

guastài, guastàre , vrb Definizione fàere guastu, iscónciu o dannu a calecuna cosa; pudrigare, nau de cosas de papare / pps. guastadu, guastau, guastu Sinonimi e contrari addagnai, bastare 1, irguastae, iscunsertare, pèldere / ammagagnare | ctr. arragnare, aconciai Frasi no est totu curpa de is fogus si sa campagna s'est guastendi ◊ amus guastu sa màchina a fortza de li pònnere bàrrios a tropu ◊ no la ponzas a segare cosa tosta, sa fórtighe, ca la guastas! ◊ sas arburedhas las at totu guastas su bentu ◊ custas lampadinas, po comenti funt postas, bastat chi si ndi guastit una e non si alluint mancu is àteras 2. cussu mànigu si est guastu, lassadu fora de su frigoríferu ◊ sa cosa cota puru cheret menzus posta in friscu, ca sinono si guastat Etimo itl. Traduzioni Francese gâter, abîmer Inglese to ruin, to spoil Spagnolo estropear Italiano guastare, danneggiare, rovinare, avariare Tedesco beschädigen, verderben.

guàstu gàstu 1

guàta , nf Definizione su tretu coment’e surcu tra sa còscia (a parte de aintru) e sa bentre (su sutabbídhiu) Sinonimi e contrari angunàglia, igliari, ímbana, íngua, préchia, ranedha Terminologia scientifica crn.

gubbàta gorbàta

gúbbia , nf Definizione una genia de tumore, buciuchedha de grassu asuta de sa pedhe Sinonimi e contrari lóbia* Terminologia scientifica mld Traduzioni Francese lipome Inglese lipoma Spagnolo lipoma Italiano lipòma Tedesco Lipom.

guciàre , vrb: gutare, gutiare, gutzare, gutziare Definizione calare a istídhigu a istídhigu, lassare andhare s'istídhigu / pane gutiau = prus che àteru pane fine, de fresa, istidhiadu cun ozu, una paspiada de salipa e torradu a su fogu a sighire a assare Sinonimi e contrari botiare, istedhiare, lutiare, strichidhai, sucutare Frasi si est arressu acurtzu a unu muru gutianne de abba ◊ de s'oju lertzu li gutat donzi tantu una làgrima Etimo ltn. *guttiare Traduzioni Francese dégoutter Inglese to drip Spagnolo gotear Italiano gocciolare Tedesco tröpfeln.

gúciu , nm: gútziu, gutzu Definizione unu tanti pagu pagu de cosa, prus che àteru lícuida; gutzu est fintzes su preugu o gutzighina Sinonimi e contrari guta 1, gutia*, istidha, istídhigu, làmbria, lutia, paspia / gutighina Frasi si viviant unu gúciu de cafè ◊ sa gula mi ant astrintu sos ingannos e sos gútzios de túcaru e belenu ◊ est orrostindhe sartitzu afranzàndheli pane pro no pèrdere gutzu ◊ chin su gútziu de sa cafetera s'ispendhet piús de s'imbriaghera.

gúda , nf Definizione genia de erba chi faet arta in is errios, a fògias laditas, bona po fàere istojas Sinonimi e contrari buda*, ispadarzu, ispàdula, istògia, tuturatzu Frasi istojas de guda Terminologia scientifica rba.

gudhàni , avb: cudhae* Definizione in cudhu tretu, in cudh’oru, in cudhu logu Sinonimi e contrari cudhàeche, cudhàniche, cudhoru | ctr. innoce.

gúdhuru , nm Definizione genia de erba chi creschet in logu de terra grassa (es. muntonàrgiu) Sinonimi e contrari bidhuri, búdharu*, gudhútulu Frasi mi as intonadu cannas friscas de gúdhuru (G.Delogu) Terminologia scientifica rba.

gudhútulu , nm Definizione genia de erba de is errios chi assimbígiat unu pagu a s’àpiu, ma toscosa e po cussu dhi narant puru erba de cogas, imbriaga molentis, feurra pudéscia, lau adhini Sinonimi e contrari bidhuri, búdharu, budhúrigu, lauguadhinu 1, pisciaforru, pudimanu, údhuru Terminologia scientifica rba, Conium maculatum Etimo srdn. Traduzioni Francese ciguë Inglese hemlock Spagnolo cicuta Italiano cicuta Tedesco gefleckter Schierling.

gudíre godíre

gudítzia , nf: codícia* Sinonimi e contrari gosa / apédhiu, arràngulu, asuréntzia.

gudrèbi , agt Definizione chi istat a su duiddui, pentza pentza, innanti de fàere una cosa, chi dhue pentzat meda innanti Sinonimi e contrari cautelosu, ingurdosu Terminologia scientifica ntl Traduzioni Francese réticent, prudent Inglese prudent, reluctant Spagnolo reacio, prudente Italiano riluttante, prudènte Tedesco widerstrebend, vorsorglich.