guarníssa, guarnítza guarnícia
guarnitziòne, guarnitziòni , nf Definizione prus che àteru, giru de cosa (gomma, pedhe o àteru) chi si ponet in mesu de calecunu serru po tupare prus sidhiu, po serrare méngius; fintzes cosa chi si aciunghet a bestimentu o àteru po pàrrere prus bellu / guarnitzioni de cuadhu = finimentos.
guasínche , avb Sinonimi e contrari agimmai Frasi cussu logu commo est guasinche aintro de bidha.
guastadòre, guastadòri , nm Definizione chie tenet s'impreu de fàere guastos (in gherra), o istat faendho guastos.
guastadúra , nf Definizione su guastare, fàere dannu, iscónciu, s'iscónciu o guastu etotu Sinonimi e contrari dannu, guastu | ctr. acónciu, arràngiu Etimo srd.
guastài, guastàre , vrb Definizione
fàere guastu, iscónciu o dannu a calecuna cosa; pudrigare, nau de cosas de papare / pps. guastadu, guastau, guastu
Sinonimi e contrari
addagnai,
bastare 1,
irguastae,
iscunsertare,
pèldere
/
ammagagnare
| ctr.
arragnare,
aconciai
Frasi
no est totu curpa de is fogus si sa campagna s'est guastendi ◊ amus guastu sa màchina a fortza de li pònnere bàrrios a tropu ◊ no la ponzas a segare cosa tosta, sa fórtighe, ca la guastas! ◊ sas arburedhas las at totu guastas su bentu ◊ custas lampadinas, po comenti funt postas, bastat chi si ndi guastit una e non si alluint mancu is àteras
2.
cussu mànigu si est guastu, lassadu fora de su frigoríferu ◊ sa cosa cota puru cheret menzus posta in friscu, ca sinono si guastat
Etimo
itl.
Traduzioni
Francese
gâter,
abîmer
Inglese
to ruin,
to spoil
Spagnolo
estropear
Italiano
guastare,
danneggiare,
rovinare,
avariare
Tedesco
beschädigen,
verderben.
guàstu gàstu 1
guàta , nf Definizione su tretu coment’e surcu tra sa còscia (a parte de aintru) e sa bentre (su sutabbídhiu) Sinonimi e contrari angunàglia, igliari, ímbana, íngua, préchia, ranedha Terminologia scientifica crn.
gubbàta gorbàta
gúbbia , nf Definizione
una genia de tumore, buciuchedha de grassu asuta de sa pedhe
Sinonimi e contrari
lóbia*
Terminologia scientifica
mld
Traduzioni
Francese
lipome
Inglese
lipoma
Spagnolo
lipoma
Italiano
lipòma
Tedesco
Lipom.
guciàre , vrb: gutare,
gutiare,
gutzare,
gutziare Definizione
calare a istídhigu a istídhigu, lassare andhare s'istídhigu / pane gutiau = prus che àteru pane fine, de fresa, istidhiadu cun ozu, una paspiada de salipa e torradu a su fogu a sighire a assare
Sinonimi e contrari
botiare,
istedhiare,
lutiare,
strichidhai,
sucutare
Frasi
si est arressu acurtzu a unu muru gutianne de abba ◊ de s'oju lertzu li gutat donzi tantu una làgrima
Etimo
ltn.
*guttiare
Traduzioni
Francese
dégoutter
Inglese
to drip
Spagnolo
gotear
Italiano
gocciolare
Tedesco
tröpfeln.
gúciu , nm: gútziu, gutzu Definizione unu tanti pagu pagu de cosa, prus che àteru lícuida; gutzu est fintzes su preugu o gutzighina Sinonimi e contrari guta 1, gutia*, istidha, istídhigu, làmbria, lutia, paspia / gutighina Frasi si viviant unu gúciu de cafè ◊ sa gula mi ant astrintu sos ingannos e sos gútzios de túcaru e belenu ◊ est orrostindhe sartitzu afranzàndheli pane pro no pèrdere gutzu ◊ chin su gútziu de sa cafetera s'ispendhet piús de s'imbriaghera.
gúda , nf Definizione genia de erba chi faet arta in is errios, a fògias laditas, bona po fàere istojas Sinonimi e contrari buda*, ispadarzu, ispàdula, istògia, tuturatzu Frasi istojas de guda Terminologia scientifica rba.
gudhàni , avb: cudhae* Definizione in cudhu tretu, in cudh’oru, in cudhu logu Sinonimi e contrari cudhàeche, cudhàniche, cudhoru | ctr. innoce.
gúdhuru , nm Definizione genia de erba chi creschet in logu de terra grassa (es. muntonàrgiu) Sinonimi e contrari bidhuri, búdharu*, gudhútulu Frasi mi as intonadu cannas friscas de gúdhuru (G.Delogu) Terminologia scientifica rba.
gudhútulu , nm Definizione
genia de erba de is errios chi assimbígiat unu pagu a s’àpiu, ma toscosa e po cussu dhi narant puru erba de cogas, imbriaga molentis, feurra pudéscia, lau adhini
Sinonimi e contrari
bidhuri,
búdharu,
budhúrigu,
lauguadhinu 1,
pisciaforru,
pudimanu,
údhuru
Terminologia scientifica
rba, Conium maculatum
Etimo
srdn.
Traduzioni
Francese
ciguë
Inglese
hemlock
Spagnolo
cicuta
Italiano
cicuta
Tedesco
gefleckter Schierling.
gudíre godíre
gudítzia , nf: codícia* Sinonimi e contrari gosa / apédhiu, arràngulu, asuréntzia.
gudrèbi , agt Definizione
chi istat a su duiddui, pentza pentza, innanti de fàere una cosa, chi dhue pentzat meda innanti
Sinonimi e contrari
cautelosu,
ingurdosu
Terminologia scientifica
ntl
Traduzioni
Francese
réticent,
prudent
Inglese
prudent,
reluctant
Spagnolo
reacio,
prudente
Italiano
riluttante,
prudènte
Tedesco
widerstrebend,
vorsorglich.