A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z
Legenda Incurtzaduras | Legenda Sìmbulos

guarníssa, guarnítza guarnícia

guarnitziòne, guarnitziòni , nf Definitzione prus che àteru, giru de cosa (gomma, pedhe o àteru) chi si ponet in mesu de calecunu serru po tupare prus sidhiu, po serrare méngius; fintzes cosa chi si aciunghet a bestimentu o àteru po pàrrere prus bellu / guarnitzioni de cuadhu = finimentos.

guàsi , avb: casi* Sinònimos e contràrios agimmai, antzimai, belle, cante, pogimai.

guasínche , avb Sinònimos e contràrios agimmai Frases cussu logu commo est guasinche aintro de bidha.

guastadòre, guastadòri , nm Definitzione chie tenet s'impreu de fàere guastos (in gherra), o istat faendho guastos.

guastadúra , nf Definitzione su guastare, fàere dannu, iscónciu, s'iscónciu o guastu etotu Sinònimos e contràrios dannu, guastu | ctr. acónciu, arràngiu Ètimu srd.

guastài, guastàre , vrb Definitzione fàere guastu, iscónciu o dannu a calecuna cosa; pudrigare, nau de cosas de papare / pps. guastadu, guastau, guastu Sinònimos e contràrios addagnai, bastare 1, irguastae, iscunsertare, pèldere / ammagagnare | ctr. arragnare, aconciai Frases no est totu curpa de is fogus si sa campagna s'est guastendi ◊ amus guastu sa màchina a fortza de li pònnere bàrrios a tropu ◊ no la ponzas a segare cosa tosta, sa fórtighe, ca la guastas! ◊ sas arburedhas las at totu guastas su bentu ◊ custas lampadinas, po comenti funt postas, bastat chi si ndi guastit una e non si alluint mancu is àteras 2. cussu mànigu si est guastu, lassadu fora de su frigoríferu ◊ sa cosa cota puru cheret menzus posta in friscu, ca sinono si guastat Ètimu itl. Tradutziones Frantzesu gâter, abîmer Ingresu to ruin, to spoil Ispagnolu estropear Italianu guastare, danneggiare, rovinare, avariare Tedescu beschädigen, verderben.

guàstu gàstu 1

guàta , nf Definitzione su tretu coment’e surcu tra sa còscia (a parte de aintru) e sa bentre (su sutabbídhiu) Sinònimos e contràrios angunàglia, igliari, ímbana, íngua, préchia, ranedha Terminologia iscientìfica crn.

gubbàta gorbàta

gúbbia , nf Definitzione una genia de tumore, buciuchedha de grassu asuta de sa pedhe Sinònimos e contràrios lóbia* Terminologia iscientìfica mld Tradutziones Frantzesu lipome Ingresu lipoma Ispagnolu lipoma Italianu lipòma Tedescu Lipom.

guciàre , vrb: gutare, gutiare, gutzare, gutziare Definitzione calare a istídhigu a istídhigu, lassare andhare s'istídhigu / pane gutiau = prus che àteru pane fine, de fresa, istidhiadu cun ozu, una paspiada de salipa e torradu a su fogu a sighire a assare Sinònimos e contràrios botiare, istedhiare, lutiare, strichidhai, sucutare Frases si est arressu acurtzu a unu muru gutianne de abba ◊ de s'oju lertzu li gutat donzi tantu una làgrima Ètimu ltn. *guttiare Tradutziones Frantzesu dégoutter Ingresu to drip Ispagnolu gotear Italianu gocciolare Tedescu tröpfeln.

gúciu , nm: gútziu, gutzu Definitzione unu tanti pagu pagu de cosa, prus che àteru lícuida; gutzu est fintzes su preugu o gutzighina Sinònimos e contràrios guta 1, gutia*, istidha, istídhigu, làmbria, lutia, paspia / gutighina Frases si viviant unu gúciu de cafè ◊ sa gula mi ant astrintu sos ingannos e sos gútzios de túcaru e belenu ◊ est orrostindhe sartitzu afranzàndheli pane pro no pèrdere gutzu ◊ chin su gútziu de sa cafetera s'ispendhet piús de s'imbriaghera.

gúda , nf Definitzione genia de erba chi faet arta in is errios, a fògias laditas, bona po fàere istojas Sinònimos e contràrios buda*, ispadarzu, ispàdula, istògia, tuturatzu Frases istojas de guda Terminologia iscientìfica rba.

gudhàni , avb: cudhae* Definitzione in cudhu tretu, in cudh’oru, in cudhu logu Sinònimos e contràrios cudhàeche, cudhàniche, cudhoru | ctr. innoce.

gúdhuru , nm Definitzione genia de erba chi creschet in logu de terra grassa (es. muntonàrgiu) Sinònimos e contràrios bidhuri, búdharu*, gudhútulu Frases mi as intonadu cannas friscas de gúdhuru (G.Delogu) Terminologia iscientìfica rba.

gudhútulu , nm Definitzione genia de erba de is errios chi assimbígiat unu pagu a s’àpiu, ma toscosa e po cussu dhi narant puru erba de cogas, imbriaga molentis, feurra pudéscia, lau adhini Sinònimos e contràrios bidhuri, búdharu, budhúrigu, lauguadhinu 1, pisciaforru, pudimanu, údhuru Terminologia iscientìfica rba, Conium maculatum Ètimu srdn. Tradutziones Frantzesu ciguë Ingresu hemlock Ispagnolu cicuta Italianu cicuta Tedescu gefleckter Schierling.

gudíre godíre

gudítzia , nf: codícia* Sinònimos e contràrios gosa / apédhiu, arràngulu, asuréntzia.

gudrèbi , agt Definitzione chi istat a su duiddui, pentza pentza, innanti de fàere una cosa, chi dhue pentzat meda innanti Sinònimos e contràrios cautelosu, ingurdosu Terminologia iscientìfica ntl Tradutziones Frantzesu réticent, prudent Ingresu prudent, reluctant Ispagnolu reacio, prudente Italianu riluttante, prudènte Tedescu widerstrebend, vorsorglich.