incruéscu , nm Definizione
ifadu, istrobbu, nau fintzes in su sensu de dannu chi si faet a s'àteru, cosighedhas mancari no graves meda ma chi dispraxent etotu
Sinonimi e contrari
ifadu,
imperpériu,
increscu
Frasi
cussos petzi daent incruescu a s'àteru: e candho lassant andhare su bestiàmine afaiu, e candho colant in su tou e ti lassant s'àidu abbertu!
Traduzioni
Francese
ennui
Inglese
bother
Spagnolo
molestia
Italiano
molèstia
Tedesco
Belästigung.
incrunài, incrunàre , vrb: ingrinare, ingrunare Definizione incrubare o indrúchere unu pagu sa conca e s'ischina puru a cara a denanti, nau fintzes de cumportamentu de chie si acunnortat de fàere sa volontade de àtere / incrunare s'ereu = pònnere taca, mància a s'ereu, bogàrelu in birgonza Sinonimi e contrari ancrucare, grunare, imbasciai, incruai, ingruxare Frasi issu no fait a s'incrunai, mischinu! ◊ sos minores s'incrunant e surbant supra de sa bràsia ◊ incrunàdebbos a triballare! ◊ su sole s'incrunat e saludat custa terra (A.Contu)◊ a su zogu de sa musa, chie perdet si depet incrunare pro fàghere brincare sos àteros ◊ lughe ses de bonidade chi no s'ingrinat ferida ◊ s'incrunat pro si pònnere sas mudandhas e rutu est Etimo ltn. inclinare.
incrúnu , nm Definizione su incrunare, in su sensu de betare o abbasciare una cosa prus a una parte; foedhandho de gente tenet sensu de bregúngia / caminare a s'i. = ancrucaos, ingobbedhaos, introtigaos Sinonimi e contrari incruadura / umiliamentu, umiliascione, umíliu Etimo srd.
incrupài, incrupàre, incrupàri , vrb: inculpare,
incurpai,
incurpare,
ingulpare,
ingurpare Definizione
betare a unu is neghes o curpas de calecuna cosa
Sinonimi e contrari
acajonare,
acriminai,
acrupai,
acusai,
articulai,
ifartare,
imputai
| ctr.
discurpai
Frasi
Fulana lu cheriat ingulpare ca a una fiza li aiat fatu dannu ◊ cussus si funt incrupendi s'unu cun s'àturu de su chi ant fatu ◊ mi so fertu eo: no ingurpedes àtera pessone!
2.
bi faiat una làstima custu tziu incrupau chena neghe de un'isorrobbu!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
inculper
Inglese
to accuse
Spagnolo
culpar
Italiano
incolpare
Tedesco
beschuldigen.
incrúvu , agt, nm: inculvu,
incurvu,
incuvu Definizione
chi o chie est malu meda, reberde, torrat dispetos
Sinonimi e contrari
animigotu,
animiniedhu,
miseràbbile
/
crepuru,
dirbetosu,
rebelde,
screnciosu
| ctr.
bonu,
santu
Frasi
no ti fides de cuss'incruvu: prendhet s'imbíligu finas a su demóniu! ◊ cantu l'azis pagadu cust'incruvu pro nàrrere isambrúlios e machines? ◊ cuss'incruvu no est corosu mancu cun sos suos
Traduzioni
Francese
très méchant
Inglese
wick
Spagnolo
malvado
Italiano
malvàgio
Tedesco
böse.
incruxài , vrb Definizione foedhandho de pudóngiu de matas, segare de grughes a immuciurradura Sinonimi e contrari aggruxai Etimo srd.
incúa icúi
incuàdas , avb Definizione
si narat sèmpere coment'e avb. in su sensu de logu e de tempus passau: andai, torrai i. = torrare a culissegus, torrare insegus (in su logu e in su tempus)
Sinonimi e contrari
culinsecus,
palipissegus
/
acoacò,
addaesegus,
aissegus,
daesecus,
insegus
| ctr.
addaenanti
Frasi
su bentu ndi torrat su sonu incuadas ◊ mi parit chi seus torraus incuadas de trint'annus ◊ fortzis ti at fatu mali su èssi torrau incuadas cun su pentzamentu! ◊ cussa est un'afrenta chi si fait torrai incuadas de séculus ◊ eis isbagliau caminu: torrai incuadas e pigai cuss'atru morixedhu!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
en arrière
Inglese
back
Spagnolo
atrás
Italiano
indiètro
Tedesco
zurück.
incuadernài, incuadernàre , vrb Definizione fàere a cuadernu, a líbberu Etimo spn. encuadernar.
incuadhigài, incuadhigàre , vrb Definizione
pònnere subrabare, una cosa in pitzu de s'àtera, coment'e a cuadhu
Sinonimi e contrari
acabadhare,
acabadhicare,
acuadhigai,
imperrai
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
surpeposer
Inglese
to put on,
to superimpose
Spagnolo
solapar,
encaballar
Italiano
sovrapporre,
incavalcare
Tedesco
übereinanderlegen.
incuadhigàu , pps, agt Definizione de incuadhigai; nau de unu, chi si credet tropu Sinonimi e contrari presumidu, presuntziosu, sabiedhu, sciudotu.
incuadhinài , vrb Definizione pesare a cumeradas, nau mescamente de is cuadhos Sinonimi e contrari acromai, calchidare, carcinai, cumerare, iscumbarare Etimo srd.
incuadradúra , nf Definizione su incuadrare Sinonimi e contrari incuadramentu.
incuadraméntu , nm Sinonimi e contrari incuadradura.
incuadràre , vrb Definizione pònnere a prumu, fàere andhare a deretu a unu; assentare, cuncordare cunforma a calecunu critériu.
incuàre incruài
incuarradhédhu , nm Definizione incuedhu, orrughedhu piticu meda.
incubadúra , nf Definizione su incubare; ufrore a s'istògomo o prandhidura a bentu, su male chi benit a is animales candho papant erba isciusta; foedhandho de virus o àtera intzimia de maladia, su tempus chi passat de candho intrat in s'organísimu a candho si cumènciat a bíere s'efetu Sinonimi e contrari incubonadura / acirubamentu 2. sos boes sunt mortos de incubadura Etimo srd.
incubàe, incubài, incubàre , vrb: incupai,
incupare Definizione
pònnere su mustu in su cubone a budhire, pònnere su binu in sa carrada (cuba); ufrare, essire ufrau che una cuba de s'arrennegu, de su fele (nau de animales mannos – boes, bacas – fintzes mòrrere de ufradura po àere papau erba isciusta in beranu)
Sinonimi e contrari
incubonare
/
acubare,
afenare,
inchibberare,
ufiare
| ctr.
iscubonare,
scupai
Modi di dire
csn:
incubare calore = collire caentu meda, imbudhighinare e tratènnere su calore; incubare una maladia = collire intzimia de maladia, finas a candho sa maladia no si paret bene
Frasi
su bingiateri at binnennau e incupau su mustu
2.
gasi, incubendhe fora de sentidu, si únfiat tantu, si únfiat, mischina, chi ruet morta crebada in fiancu (Limbaresu)◊ si li sunt incubadas sas bacas e ndhe li at mortu puru
3.
no ghetu mexina a su mustu incubau, su fatu e cracau po no guastai (F.Pischedda)
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
entonner
Inglese
to barrel
Spagnolo
encubar
Italiano
imbottare
Tedesco
in Fässer füllen.