istantaredhíu , agt Definizione nau de ccn., chi est prantau, firmu che istante, ammammalucau Sinonimi e contrari istantarillau Frasi inveci de abarrai ingunis istantaredhia est mellus chi nc’istupist!
istantargiài , vrb: istentargiare,
istentarzare,
istrantaxai,
stantarxai Definizione
pesare o pònnere fichiu, prantau, nau fintzes in su sensu de migliorare, torrare in bonu, torrare a biu
Sinonimi e contrari
arritzare,
ficare,
istantalissare
| ctr.
colcare
Frasi
soi istantargendumindi! ◊ ghetat un'itzérriu e si nd'istrantaxat debressi ◊ si ndi fiat istrantaxau a corpu e m'iat aferrau
2.
bollu chi sa domu si ndi torrit a istantargiai ◊ ita chi si ndi torràt a istrantaxai e dhu biriat aici sa pobidha!…
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
redresser,
dresser
Inglese
to erect
Spagnolo
enderezar,
levantar,
erguir
Italiano
drizzare,
rizzare,
èrgere,
drizzarsi
Tedesco
aufrichten,
erheben,
sich aufrichten.
istantàrgiu , agt: istantàriu,
istantarju,
istantarzu,
istentàrgiu,
istentarzu,
istrantarzu,
istrantaxu,
istrentaxu,
stantàrgiu Definizione
chi est a peis in terra e a conca in artu, o (nau de cosa a bisura longa) a manera de assimbigiare a persona prantada, ficada, cun sa parte de pònnere a fundhu in terra e in pitzu sa chi depet istare in artu / istare o èssere a istentàrgiu = ritzu, prantau
Sinonimi e contrari
daretu,
ficadu,
intentarzu,
reu,
ritzu
/
cdh. stantàgliu
| ctr.
corcau,
sétidu
Frasi
sacu bóidu no reet istentarzu ◊ a candho isto istrantarzu cun sos bàculos mios, a candho podero cun sos anzenos ◊ sos pitzinnos sunt istantàrios a inghíriu de su procu abbadiandhe ◊ cussa fémina portat is pius istrentaxus che mata de isparau!◊ si seciant in is cadiras o ci no abarrànt istantàrgius ◊ su truncu istrantaxu fut e istrantaxu est abarrau
Etimo
ltn.
statarius + stante(m)
Traduzioni
Francese
dressé,
debout,
droit
Inglese
erected
Spagnolo
levantado,
erguido,
derecho
Italiano
ritto
Tedesco
aufrecht.
istantariàdu , pps, agt: istanteriau Definizione
de istantariare
Sinonimi e contrari
ammammalucadu,
isantalau
Traduzioni
Francese
bouche bée
Inglese
enchanted
Spagnolo
atónito
Italiano
incantato
Tedesco
verzaubert.
istantariàre , vrb: istenteriai,
istenteriare,
istintiriare,
stenteriai Definizione
est su chi faet unu candho portat unu dolore deasi forte chi agiummai perdet su sentidu, nau fintzes in su sensu de si ammachiare; foedhandho de is bècios, nàrrere isciolórios, istare foedhandho chentza cabu
Sinonimi e contrari
abbadherigare,
ammustèlchere,
dilmagiare,
disimainai,
ildimajare,
sdemmaniai
/
desatinai,
fadhotai,
ilbarionare,
iscassoletare,
sciolloriai,
strollicai
Frasi
una pitzinna si fit istintirià e no boliat bídere a nessunu, babbu e mamma sos peus de totu! ◊ su soi de su mesi de arxou istentériat is cristianus e is béstias (S.D'Arco)
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
délirer
Inglese
to rave
Spagnolo
delirar,
desvariar
Italiano
farneticare,
delirare
Tedesco
irrereden.
istantarídu , agt Definizione
chi est càrrigu a meda
Sinonimi e contrari
càrrigu
Frasi
mutos e cantones suas faghiant su giru e poi torraiant a isse istantaridos de sudisfasciones
Traduzioni
Francese
surchargé
Inglese
overloaded
Spagnolo
sobrecargado
Italiano
stracàrico
Tedesco
überladen.
istantaríle istantalíre
istantarillàu , agt Definizione nau de ccn., chi est prantau, firmu che istantarile, ammammalucau Sinonimi e contrari isantaladu, istantalissau, istantaredhau, stantajonau.
istantariósu , agt Definizione nau de ccn., chi istentat meda faendho is cosas, chi si dha pigat tropu abbellu Sinonimi e contrari adasiau, cojanesu, immajonadu, istentosu, stenteriau | ctr. coidadosu, lestru, pressosu Terminologia scientifica ntl Etimo srd.
istantàriu, istantàrju istantàrgiu
istantarolàre , vrb Definizione coment'e cicire in sa pedra de s'istantarile, nau de chie istat ciciu po immarritzone o fintzes po pagu gana de fàere, arrimau Frasi ti ses istantaroladu in cue e ses malu a pesare! (G.Chessa)◊ como faghe, già ti as a istantarolare candho as a èssere istracu 2. ses in cue istantaroladu e non ti pones a fàghere!
istantarríle , nm Definizione nau in puliu, sa natura de su mascu Sinonimi e contrari selire Frasi sos poledhos isfainados si auniant pro irfocare su subore bocandhe a campu istantarriles niedhos Etimo srd.
istantàrzu istantàrgiu
istànte iltànte
istànte 1 , nm: istanti, stanti Definizione genia de frucàrgiu chi si fichit prantau ananti de su barracu po apicare sa bértula e àteros trastos; fintzes istantarile de is gennas; parastàgiu a pònnere libbros o, fatu unu pagu diferente, po chistire istrégiu de coghina; parte de s'arau chi si fichit in sa dentale; dhue at logos chi dhu narant po terrenu, giassu, leada Sinonimi e contrari anta, antigoni, istatu / istantalire / fascellau, parastàgiu / istantalíciu, isteva / leada, logu 3. intrat in preju e bendhet s'istante, una chentinària de ètaros 4. si dat a ischire chi in territóriu de Tzaramonte bendhiant un'istante chi si naraiat Baldedu Etimo ltn. stante(m).
istanteriàu istantariàdu
istànti istànte 1
istantiàdu , pps, agt Definizione de istantiare; nau de cosas de papare, chi at pérdidu su sabore bonu de candho est fata de pagu Sinonimi e contrari istantissau, istantissu.
istantiàre , vrb Definizione nau de cosas de papare, pèrdere su sabore bonu candho funt de tropu tempus Sinonimi e contrari istantissai Etimo srd.
istàntili , nm Definizione donniunu de is badhadores de una genna 2. fiat in s'intrada acotzau cun sa schina a s'istàntili.