istantaredhíu , agt Definitzione nau de ccn., chi est prantau, firmu che istante, ammammalucau Sinònimos e contràrios istantarillau Frases inveci de abarrai ingunis istantaredhia est mellus chi nc’istupist!
istantargiài , vrb: istentargiare, istentarzare, istrantaxai, stantarxai Definitzione pesare o pònnere fichiu, prantau, nau fintzes in su sensu de migliorare, torrare in bonu, torrare a biu Sinònimos e contràrios arritzare, ficare, istantalissare | ctr. colcare Frases soi istantargendumindi! ◊ ghetat un'itzérriu e si nd'istrantaxat debressi ◊ si ndi fiat istrantaxau a corpu e m'iat aferrau 2. bollu chi sa domu si ndi torrit a istantargiai ◊ ita chi si ndi torràt a istrantaxai e dhu biriat aici sa pobidha!… Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu redresser, dresser Ingresu to erect Ispagnolu enderezar, levantar, erguir Italianu drizzare, rizzare, èrgere, drizzarsi Tedescu aufrichten, erheben, sich aufrichten.
istantàrgiu , agt: istantàriu, istantarju, istantarzu, istentàrgiu, istentarzu, istrantarzu, istrantaxu, istrentaxu, stantàrgiu Definitzione chi est a peis in terra e a conca in artu, o (nau de cosa a bisura longa) a manera de assimbigiare a persona prantada, ficada, cun sa parte de pònnere a fundhu in terra e in pitzu sa chi depet istare in artu / istare o èssere a istentàrgiu = ritzu, prantau Sinònimos e contràrios daretu, ficadu, intentarzu, reu, ritzu / cdh. stantàgliu | ctr. corcau, sétidu Frases sacu bóidu no reet istentarzu ◊ a candho isto istrantarzu cun sos bàculos mios, a candho podero cun sos anzenos ◊ sos pitzinnos sunt istantàrios a inghíriu de su procu abbadiandhe ◊ cussa fémina portat is pius istrentaxus che mata de isparau!◊ si seciant in is cadiras o ci no abarrànt istantàrgius ◊ su truncu istrantaxu fut e istrantaxu est abarrau Ètimu ltn. statarius + stante(m) Tradutziones Frantzesu dressé, debout, droit Ingresu erected Ispagnolu levantado, erguido, derecho Italianu ritto Tedescu aufrecht.
istantariàdu , pps, agt: istanteriau Definitzione de istantariare Sinònimos e contràrios ammammalucadu, isantalau Tradutziones Frantzesu bouche bée Ingresu enchanted Ispagnolu atónito Italianu incantato Tedescu verzaubert.
istantariàre , vrb: istenteriai, istenteriare, istintiriare, stenteriai Definitzione est su chi faet unu candho portat unu dolore deasi forte chi agiummai perdet su sentidu, nau fintzes in su sensu de si ammachiare; foedhandho de is bècios, nàrrere isciolórios, istare foedhandho chentza cabu Sinònimos e contràrios abbadherigare, ammustèlchere, dilmagiare, disimainai, ildimajare, sdemmaniai / desatinai, fadhotai, ilbarionare, iscassoletare, sciolloriai, strollicai Frases una pitzinna si fit istintirià e no boliat bídere a nessunu, babbu e mamma sos peus de totu! ◊ su soi de su mesi de arxou istentériat is cristianus e is béstias (S.D'Arco) Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu délirer Ingresu to rave Ispagnolu delirar, desvariar Italianu farneticare, delirare Tedescu irrereden.
istantarídu , agt Definitzione chi est càrrigu a meda Sinònimos e contràrios càrrigu Frases mutos e cantones suas faghiant su giru e poi torraiant a isse istantaridos de sudisfasciones Tradutziones Frantzesu surchargé Ingresu overloaded Ispagnolu sobrecargado Italianu stracàrico Tedescu überladen.
istantaríle istantalíre
istantarillàu , agt Definitzione nau de ccn., chi est prantau, firmu che istantarile, ammammalucau Sinònimos e contràrios isantaladu, istantalissau, istantaredhau, stantajonau.
istantariósu , agt Definitzione nau de ccn., chi istentat meda faendho is cosas, chi si dha pigat tropu abbellu Sinònimos e contràrios adasiau, cojanesu, immajonadu, istentosu, stenteriau | ctr. coidadosu, lestru, pressosu Terminologia iscientìfica ntl Ètimu srd.
istantàriu, istantàrju istantàrgiu
istantarolàre , vrb Definitzione coment'e cicire in sa pedra de s'istantarile, nau de chie istat ciciu po immarritzone o fintzes po pagu gana de fàere, arrimau Frases ti ses istantaroladu in cue e ses malu a pesare! (G.Chessa)◊ como faghe, già ti as a istantarolare candho as a èssere istracu 2. ses in cue istantaroladu e non ti pones a fàghere!
istantarríle , nm Definitzione nau in puliu, sa natura de su mascu Sinònimos e contràrios selire Frases sos poledhos isfainados si auniant pro irfocare su subore bocandhe a campu istantarriles niedhos Ètimu srd.
istantàrzu istantàrgiu
istànte iltànte
istànte 1 , nm: istanti, stanti Definitzione genia de frucàrgiu chi si fichit prantau ananti de su barracu po apicare sa bértula e àteros trastos; fintzes istantarile de is gennas; parastàgiu a pònnere libbros o, fatu unu pagu diferente, po chistire istrégiu de coghina; parte de s'arau chi si fichit in sa dentale; dhue at logos chi dhu narant po terrenu, giassu, leada Sinònimos e contràrios anta, antigoni, istatu / istantalire / fascellau, parastàgiu / istantalíciu, isteva / leada, logu 3. intrat in preju e bendhet s'istante, una chentinària de ètaros 4. si dat a ischire chi in territóriu de Tzaramonte bendhiant un'istante chi si naraiat Baldedu Ètimu ltn. stante(m).
istanteriàu istantariàdu
istànti istànte 1
istantiàdu , pps, agt Definitzione de istantiare; nau de cosas de papare, chi at pérdidu su sabore bonu de candho est fata de pagu Sinònimos e contràrios istantissau, istantissu.
istantiàre , vrb Definitzione nau de cosas de papare, pèrdere su sabore bonu candho funt de tropu tempus Sinònimos e contràrios istantissai Ètimu srd.
istàntili , nm Definitzione donniunu de is badhadores de una genna 2. fiat in s'intrada acotzau cun sa schina a s'istàntili.