A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z

mostrengàri , agt, nm Sinonimi e contrari mostrengheri Etimo srd.

mostrenghéri , agt, nm: mustrencheri Definizione chi si giaet a sa cosa mustrenca, a sa fura; chi campat de sa cosa furada Sinonimi e contrari afufadore, arpiadori, arrapiante, fraitzu, furànciu, furone, mostrengari, scabeciadori Etimo srd. Traduzioni Francese voleur Inglese thief Spagnolo ladrón, perista Italiano ladro, ricettatóre Tedesco diebisch, Dieb.

mostréngu , agt, nm: mustrencu, mustrengu, mustrincu Definizione nau de cosa, chi est furada, fata a fura, chi no est legítima; chie furat Sinonimi e contrari furadu, furuncu, mustrencau / furone | ctr. legítimu, lítzidu Modi di dire csn: fizu mustrencu = de ómine chentza cojadu; balla mustrenca = isparada chentza ischire a ue at a fèrrere Frasi medas colant in cussu locu chin pecos mustrencos ◊ oe apo guasi nonanta annos, totu sos mios: no bi ndhe at mustrengos! ◊ los ant tentos chin d-unu tazu de bacas mustrencas e cundennaos a tres annos perómine 2. zente mustrenca no bi ndhe capitabat ◊ li at fertu a una pala una balla mustrenca 3. at agatau cosa de mustrincos furandhondhedhi su bagadiu Etimo spn. mostrenco Traduzioni Francese furtif Inglese furtive Spagnolo robado, ilegítimo, ladrón Italiano furtivo, illegìttimo Tedesco gestohlen, Diebes.

móstru mòstre

mostruósu , agt Definizione de mostros, chi faet a tímere, ispantosu.

mòta , nf: muda 1, muta Definizione una de is maneras de istare de ànimu, candho alligros candho tristos, candho de bona gana e candho de mala gana, candho deosi candho deasi (ma fintzes cunditzione po su chi si tenet de cosa); parte de unu tempus, istagione o tempus adatu po ccn. cosa (es. po ifèrrere); parte de una cantidade prus manna; produtu chi benit in tempos diferentes (es. de una prima o de una segundha froridura) Sinonimi e contrari antena, ispéssia 1 / pasia, tzoca Modi di dire csn: èssere in m. mala, bona = primmau, sentz'e ganas, allirgu, inganatzidu; èssere in muta de… = tènniri ganas de…; pònnere in bona muta = fàghere allegrare, a ríere, divertire; a mudas, a mutas, a muta a muta = a borta a borta, unus cantu una borta, unus cantu un'àtera, a bortas s'unu a bortas s'àteru; èssere a mutas (nadu de comente unu istat de ànimu) = a bortas allegru a bortas nono; fàghere una cosa a mutas = a pasias, in tempos o bortas diferentes; sa muta za est de!... = tanti gei fait a!…, no fait própiu! (ca s'àteru no ndhe cheret mancu s'intesa, ca no andhat bene própiu, ca si arrennegat deretu e gai) Frasi fatat bundhare vidas de dogni ispéssia e figura pro muntènnere a tie in bona muta (S.Casu)◊ no mi ponzas, cantendhe, in muta mala! ◊ sa zente est allegra, in bona muta ◊ oe su pitzinnu est de muta mala: pro donzi cosa pranghet! ◊ una lughe si atzendhet chi mi ponet in muta de piantu ◊ oi mi incontras a sa mota de sufriri is befas tuas! (L.Matta)◊ s'aera est in muta de abba e de fritu 2. una muta faghent de ispias, un'àtera faghent de ambesues ◊ si bi andhas, bae un'ateruna muta! ◊ sa filla est a mota de cojai ◊ s'olia est in sa mellus mota de papai, su binu in sa mota de biri ◊ custa cosa est a sa mota zusta de ne dh'odhire ◊ una die ses, sèbera sèbera: si che passat sa muta, chircas e no ndh'agatas! 3. sa robba anzat a mutas: una sumana bi ndhe anzat vinti o trinta, un'àtera bi ndhe anzat àteras, e gai ◊ una muta de tzente fit tzucata a sa vinnenna ◊ a duos a duos si dant sa muda: treutos e giuos unu los lassat, s'àteru los leat ◊ bi at frutuàriu chi coghet a mutas 4. medas bortas sa terra l'at piena e si no fis partida a terra anzena ndhe aizis tentu àtera muta ◊ sa figu niedha faghet duas mutas: una tra làmpadas e tríulas, s'àtera in austu e cabidanni ◊ in sas mutas chi su trigu teniat bisonzu de azudu totu azuaiant 5. sa muta za est de ti nàrrere cosa: ti arrennegas deretu! ◊ sa muta za est de pònnere cussu traste a fàghere faina: no agguantat! Traduzioni Francese humeur, roulement Inglese mood, turn Spagnolo humor, disposición de ánimo, turno Italiano umóre, disposizióne d'ànimo, turno Tedesco Laune, Zeit.

mòta 1 , nf: muta 1 Definizione parte de unu pagamentu / pagai a motas = a ratas, a mutas Sinonimi e contrari palte, partzida, porrata, tanda Frasi nos chircant sa muta de chimbe annos: naramus chi sunt pagados e no benimus crétidos ca no tenimus retzivu Etimo ctl. mota Traduzioni Francese versement, acompte, mensualité (o versement mensuel o échéance mensuelle), à tempérament (a rate) Inglese instalment Spagnolo plazo Italiano rata Tedesco Rate.

mòta 2 mòda

motacínnu matacínnu

motèdha , nf Definizione min. de moto, moto pitica.

motítzu , nm Definizione animale o cosa pitica, agiummai aortitza, che mortu, sicandhosi, chi no at créschiu Sinonimi e contrari cdh. multíciu.

motivài, motivàre , vrb Definizione ispiegare, nàrrere o acrarire su poite de una cosa.

motívu , nm: mutivu Definizione càusa o iscopu, su poite de unu fàere; música, sonu, fintzes argumentu o chistione coment'e distinta de un'àtera, chi si arrepitit Sinonimi e contrari càusa, movitiva / iscopu Traduzioni Francese raison, motif, air, thème Inglese reason Spagnolo motivo, razón, motivo Italiano motivo Tedesco Grund, Motiv, Thema.

mòto , nf: mòtu 2 Definizione genia de màchina a motore po camminare ma cun duas orrodas solu a bisura de bicicreta, po cicire una o duas personas / min. motedha Frasi sas rodas de sa moto tichirriaiant che lamentu in sa pedrighina de sos tirighinos Traduzioni Francese moto (cyclette) Inglese motorcycle Spagnolo motocicleta Italiano motociclétta Tedesco Motorrad.

motocarrotzèlla , nf Definizione genia de moto a tres orrodas, màchina pitica cun cascionedhu, po carrare cosa Sinonimi e contrari motocarru Frasi bi at essidu duas motocarrotzellas de ua, in binza.

motocàrru , nm Definizione genia de moto, màchina pitica a tres orrodas, cun cabbinedha e cun cascionedhu po carrare cosa Sinonimi e contrari motocarrotzella Frasi che amus bogadu totu s'ispatu a motocarru.

motonàve , nf Definizione nave a motore, po gente o po cosa.

motopícu , nm Definizione genia de aina grae chi portat una punta móvia a acropadura cun s'ària a pressione po fàere istampos de mina o iscavare logu tostau meda: s'ómine dha pigat cun ambaduas manos coment'e a unu manúbbriu chi portat Frasi si nci fuiat su pentzamentu a su motopicu arrimau in galleria Terminologia scientifica ans.

motòre, motòri , nm Definizione aparíciu o màchina chi mudat sa fortza in movimentu e trebballu; calesiògiat cosa chi serbit a ndhe fàere mòvere àteras, nau fintzes de gente e de idea / genias de motori: a vapore, a iscópiu, a elétricu, a turbina (a bentu o abba) Frasi cheria ponner su motore in motu ma no bi at foltza, essit paga robba (Sozu) Traduzioni Francese moteur Inglese motor Spagnolo motor Italiano motóre Tedesco Motor.

motorísta , nm Definizione chie connoschet bene is motores, chie atendhet a castiare is motores o dhos acònciat.