picirínu , agt Sinonimi e contrari piciridhinu.
piciriólu , nm Definizione genia de pane àrridu, aturrau, de órgiu Terminologia scientifica pne.
píciris , nm pl: pítziris Definizione genia de pintza cun sa molla po poderare orrobba istérria asciutandho Sinonimi e contrari pítiche* 1.
picirròne , nm Sinonimi e contrari bichigrussu, piciurussu Terminologia scientifica pzn.
picíta , nf Definizione in su foedhóngiu de is pipios, sa natura de s'ómine Sinonimi e contrari bichiriola, lelledha, marracoi, pichiriola, pissiredha, puzonedha, tórrina Etimo srd.
píciu 1 , nm: píciulu Definizione dinaredhu minudu, pagu Sinonimi e contrari centésimu, pítzolu Frasi tres bellus pegus iant cumbinau de si fai unu prangixedhu sentza de ispendi unu píciu.
píciu 2 , nm Definizione ghetai su p. = coment'e pitzigare a ogu?, o bicu, pitzu? Frasi no mi dha depiat fai a si morri ananti miu: immui chini mi at a crei ca no seu dèu chi ghetu su píciu?
piciuàlla , nf: pitzialla,
pitziaxa Definizione
orrughedhos piticos de cosa (pane, linna, orrobba e àteru); cosa de pagu contu, pitichedha (es. pane modhe, grussu, ma piticu); brutura
Sinonimi e contrari
afrantzuchena,
arrogalla,
atallaria,
biculaza,
fafaruza,
fanialla,
murichia,
pispisa,
romasiza,
tzimuca,
vèglia
Modi di dire
csn:
fai una cosa a pitziallas = fàghere una cosa a cantos, a bículos; pitzialledha de terra = arroghedhu de terra, terrinu minore, de pagu tretu
Frasi
sa màscara at ghetau farrancadas de pitzialla de paperi ◊ poita càstias sa pitzialla in s'ogu de fradi tuu, candu no ti acatas de sa biga chi portas tui? (Ev)◊ at fatu a pitziallas imbírdiu e guarnissa ◊ su trigu si prugat po nd'iscerai sa pitzialla
2.
custa bidhixedha est una pitzialledha de su mundu ◊ bollu contai su contu chena de cambiai mancu una pitzialla de su chi apu biu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
débris,
bribe,
miette
Inglese
crumbs
Spagnolo
pedacitos,
baratijas
Italiano
minuzzàglia
Tedesco
Kram.
piciuàu , agt: pitzuau Definizione
nau de ccn., pitigadu, pitzulau, chi dh'at pigau calecunu male, ma mescamente chi at bufau, alligru a binu / p. de sali, de axedu = ispuntante a sale, aghedu (nadu de mànigu)
Sinonimi e contrari
demadu,
tunconidu
/
allanternau,
allegrútzulu,
andaríciu,
apischirillau,
inciadiu,
muschitau,
pistincau
Frasi
sa mama s'intendit mali: no portat callentura ma est pitzuada
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
piqué,
gris,
pompette
Inglese
tipsy
Spagnolo
pellizcado,
achispado,
bebido
Italiano
pizzicato,
brillo
Tedesco
gekniffen,
beschwipst.
piciúda , nf Definizione genia de cogone prus che àteru pitica po is pipios Sinonimi e contrari piu Frasi canno faent su pane in domo, po is pipios faent sèmpere sa piciuda (G.A.Cui)◊ piga custu paline de piciudas! Terminologia scientifica pne.
piciulàju , nm Definizione unu chi tenet dinare meda Sinonimi e contrari addinaradu, pillantzosu | ctr. ispiantadu Etimo srd.
píciulu píciu 1
piciúrra petòrra
piciurríe , vrb Definizione coment'e andhare in logu a petorru, in pesada, nau in su sensu de andhare impresse, fàere fronte, tènnere coidau; nau de erbas, crèschere bene, imbènnere Sinonimi e contrari apichiare, atoliare, remenare / aggrighidhí, aurrire.
piciúrru paciúrru
piciurússu , nm: pissurussu,
pitigrussu,
pitzirussu,
pitzugrussu Definizione
genia de pigione chi portat su bicu curtzu ma grussu meda
Sinonimi e contrari
bichigrussu,
picirrone,
picugroxu,
sciacaméndhulas
Frasi
su piciochedhu fut cassandho piciurussos cun sa stira
Terminologia scientifica
pzn, coccothraustes coccothraustes insularis
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
gros-bec
Inglese
grosbeak
Spagnolo
picogordo
Italiano
frosóne
Tedesco
Kirschkernbeisser.
pícius , avb, prep, nm: pissu,
pitos,
pitu 1,
pitzu 3 Definizione
logu in artu, prus in artu
Sinonimi e contrari
assua
| ctr.
assuta
Modi di dire
csn:
intrare pitu a unu = pònnere manu; a pitos = subra; leare dae pitos de...= dae subra de...; èssiri sempri a piss'e ccn. cosa = imperendi sempri cussa, sempri sa própiu; èssere pitu pitu = subra subra, a pillu, acomenti parit o si bit a prima castiada; in pitzus allenu = subra de àtere; in pitzu meu, tou/tua, sua, in pitzus tús = subra meu, tou, sua, subra tua; in picedhu, in pitzedhu = a orighedhu, in perígulu o apunta a che rúere; segai tropu a picedhu = a orighedhu, tropu zustu o unu pagu mancante; su pitzu = (a logos) su pianu de subra, in sas domos; su pitzigedhu = isostre, puntu prus artu
Frasi
pariat chi unu monte che li fit rutu a pitos ◊ che li andhaiat a pitu ◊ andaus a pícius!
2.
semus andhaos a pissu de monte ◊ milli pandheras béntulant in pitos de cada capu de mundhu ◊ apu postu su paperotu in pissu de mesa ◊ si nche artziaiat in pitzos de su monte ◊ su cantu de is chígheras s'intendiat in pitzu de is matas ◊ totu sos males che orruent in pitzu tua ◊ su sànguni sú arruat in pitzus nostus! ◊ totu s'impínniu che fut calau in pitzu suo
3.
no mi est bastadu de pigare a unu pitu pro selvare totu ◊ no ti acúrtzias e ne a t'intrare pitu resesso ◊ dèu soi a piss'e custa cicia cadhossa e sa meri ndi tenit noas allogadas! ◊ tenet sa famíglia a pitzu de una gerronada! ◊ est ghetendi velenu in pitzus allenu sentz'e dhu circai! (Lai)◊ custa cosidura in picedhu in picedhu no andat bèni! ◊ no ti dhu pighes a giogu su male in pitzu angenu!◊ su dannu est in pitzu meu!
4.
si est sétzia in pitzedhu de su letu ca no boliat istrobbai ◊ arràcia de brulla, mi at postu una molleta in s'origa e própiu in picedhu!
Traduzioni
Francese
sur,
dessus
Inglese
on,
over,
above,
upstairs,
top
Spagnolo
sobre
Italiano
sópra
Tedesco
oben,
herauf,
hinauf,
auf,
über,
Obere Seite.
picocài , vrb Definizione iscúdere, atripare (prus che àteru foedhandho de pipios) Frasi su babbu e sa mama funta atrupelliaus ca mancàt sa pipia e, candu dh'ant agatara, de su prexu no dh'ant picocara!
picochíle , agt Definizione chi est picocu, piticu, minore Sinonimi e contrari minorache, minorile Frasi primu de bèndhere sas tancas, mancari picochiles, a sos istranzos, pensade a fizos bostros! (P.G.Mura) Etimo srd.
picócu , agt, nm Definizione chi tenet pagu mannària Sinonimi e contrari minore, minudu, pichicu, pistirincu, pistiringhinu | ctr. mannu Frasi sa domo mia est picoca ◊ su pische mannu si che màndhigat su picocu ◊ s'ozastru faghet unu frutu prus picocu de s'olia 2. sa sorre manna est dendhe a ismurzare a sos piús picocos ◊ su piús picocu in su regnu de sos chelos est piús mannu de a issu.