rochellàre , vrb Definizione sighire a foedhare a rochella, arrespòndhere ancora fintzes chentza arrexone Sinonimi e contrari abbetiae Frasi sa connada at sighidu a rochellare e li at légidu sa vida Etimo srd
rochellía , nf Sinonimi e contrari rochella Etimo srd.
rochellósu , agt, nm Definizione
chi o chie acostumat a èssere a rochella
Sinonimi e contrari
aperradu,
barrosu,
campianàgliu,
coteu,
cotilosu,
redortu,
testarrudu
Terminologia scientifica
ntl
Traduzioni
Francese
arrogant
Inglese
arrogant
Spagnolo
arrogante
Italiano
arrogante
Tedesco
arrogant.
rochètu , nm: arrochetu*, orrochetu Definizione orrugu de cosa (cartone, linna o àteru fatu coment'e a cannedhu curtzu) ue s'imbodhigat filu (prus che àteru de cosire) Sinonimi e contrari carrúciu 2, lòtoro, ródulu, rudhurinu.
rochètu 1 , nm Definizione bestimentu biancu fine, largu, longu agiummai a benugos, chi su preide ponet in pitzu de s'àbbidu po unas cantu funtziones Sinonimi e contrari parapillíssiu, subrapellissu Terminologia scientifica prdc.
rochíle, rochíli , nm: arrochibi*, orrochile Definizione logu totu orrocas; terrenu a pigighedhu fine de terra, ue si paret sa pedra Sinonimi e contrari arrocaxa, nodera, rocàgliu, rocaria, rochedu Frasi istat subra de sos rochiles che un'àbbile ◊ giompesint prima e istesint isetendhe tant'ora cuados in d-unu rochile.
rochíli 1 , nm Definizione its Frasi no nc'est aturau prus logu in su rochili, prenu coment'e un'ou: a cracu prenu tipiu de boxis e de sonus.
rochíta , nf Definizione min. de roca: orroca chi essit pagu pagu de terra, orroca bascitedha; orroca pitica, nodischedhu Sinonimi e contrari noditolu Cognomi e Proverbi smb: Rocchitta.
rochitàrzu , nm Definizione logu de orrocas Sinonimi e contrari crastaza, marràgiu, nodera, rocàgliu Frasi custos caminos sunt pienos de rochitarzos ◊ su boe frúschinat e che iscàdriat a su rochitarzu a manu de suta Etimo srd.
rochítu , nm Definizione rocu piticu, orrugu de linna a punta, fustigu grussu.
rocósu , agt Definizione nau de logu, chi est totu orrocas Sinonimi e contrari codinatu Frasi logu rocosu de lanzos poetes, indulchidos a pulpa de chiriasa chi narant: Su chi podes fàghere cras oe no fetes!
rócu , nm Definizione
orrugu de linna puntudu cravau (o de cravare) in terra po acapiare animale o, prus piticu, in su muru po apicare cosa, orrugu de nae curtzu chi abbarrat in sa mata de una nae immuciurrada, cantighedhu de linna puntudu po fàere fossu in terra a pònnere prantàgia, sèmene / min. rochitu
Sinonimi e contrari
brocu*,
fuste
Modi di dire
csn:
semenare, prantare cosa a r. = faghindhe unu fossitedhu cun d-unu rocu e betendhe su ranu o ponindhe sa prantaza; téteru che rocu = (nadu de ccn.) téteru che fuste, intreu, chi si creit meda; rocu de arxola = postubbariu, puntellu ficadu in mesu de s'arzola pro bi prèndhere sos cadhos triulendhe; manigare erba de rocu = nudha (ca s'animali acapiau no podit andai)
Frasi
prèndhere un'animale a su rocu ◊ faghe sa regulada a sos faedhos malos, o ti as a bídere presu sentza rocos! ◊ pro ordire ponent sos rocos in terra
2.
sa prantaza (latuca, chibudha, e gai), candho est de pònnere si prantat a rocu
Cognomi e Proverbi
smb:
Roccu
Traduzioni
Francese
pieu,
piquet
Inglese
pin (wooden )
Spagnolo
gancho,
plantador
Italiano
pïòlo,
cavìcchio
Tedesco
Pflock,
Bolzen.
rócula , nf Sinonimi e contrari roca Frasi Mosès at arciadu sa manu, at iscutu sa rócula chin su bàcalu duas vias e b’at essidu abba a bundhu (Núm.) Etimo srd.
ròda , nf: arroda,
orroda,
rota Definizione
genia de imbentu, de forma tundha, chi girat in d-unu fusu intrau in mesu in mesu, de impreu mannu meda po comente rendhet fàcile su movimentu e faet fortza meda (funtzionat coment'e leva); fintzes tupa, mola de matedu / min. arrodedha, rodedha, rodighedha, rotedha; partes de una r. = su butu (nughe de s'orroda, ue intrat su fusu), is ràgios (crantos de cosa chi de sa nughe andhant a su cricu), su cricu (oru de fora, lisu, a dentes o fintzes a canale), sa crae (genia de cotza chi s'intrat a istúturu in su bruncu de su fusu po no ndh'essire s'orroda); genias de orroda: a dentes, a ràgios, prena, a càmera de ària
Modi di dire
csn:
r. de mannugros (de vinti a chimbanta) = postorzu; fai sa r. = zogu chi si faghet tirendhe un'incannada unu pagu de costazu, ponindhe sas manos in terra e moindhe su restu de sa carena a zisa de roda, ponindhe a borta a borta manos e pes; r. de camisa = fardali, sas coedhas
Frasi
ndhe zuchiat de intràcanos e rotedhas e pesos su rellotzu de sa turre!…◊ in pratza de s'amore so coladu fachendhe brullas che rotas de carru
2.
sa terra l'apo ispatada dae sas rodas
Cognomi e Proverbi
smb:
Roda, Rodas
/
prb:
sa peus roda de su carru tzichírriat
Etimo
ltn.
rota
Traduzioni
Francese
roue
Inglese
wheel
Spagnolo
rueda
Italiano
ruòta
Tedesco
Rad.
rodàdu , pps, agt Definizione de rodare; chi segat, arrodadu Sinonimi e contrari acutzau, segante | ctr. irmarradu.
rodadúra , nf: arrodadura* Definizione su rodare, su fàere prus segante un'aina, prus acutza s'atza chi portat Sinonimi e contrari acutadura, afiladura, arrodada | ctr. ingurdadura.
rodài , vrb: arrodare 1,
rodare 1,
rodeare Definizione
girare che orroda, istare o andhare a inghíriu de calecuna cosa, a rodeu
Sinonimi e contrari
arrogliai,
inghirare
Frasi
rodendhe s'ojada totu intundhu abbratzo de su criadu sos ispantos ◊ s'istella est rodeandhe a un'istedhu, paret chi che lu cheret ingullire
2.
chie est rodeadu de giustíssia no balet chi apat coro e ne malíssia! ◊ est rodeadu de butzinos e de zente mala
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
tourner autour
Inglese
to turn,
to stroll about
Spagnolo
rodar
Italiano
girare,
stare attórno
Tedesco
drehen.
ròdana , nf Definizione
orroda po medire
Traduzioni
Francese
mètre circulaire
Inglese
round meter
Spagnolo
cinta métrica
Italiano
mètro circolare
Tedesco
Kreismeter.
rodànsa, rodàntza , nf: orrodantza Definizione orrosinita, aina po segare (o fintzes pintare) pígiu fine de pasta Sinonimi e contrari rodíglia Frasi pro fàere sas lisanzas su cumassu s'illàdiat e si segat a corriolos cun sa rodantza ◊ sa pasta cariada l'apo segada a rodantza e fatu puzones e fiores Etimo srd.
rodantzàre , vrb Definizione segare a rodantza Frasi sos culurzones, candho si apítzigant bene sos duos pizos de sa pasta, si rodantzant e si assétiant in su cherrigu Etimo srd.