sagnàre , vrb: sanzare, segnare Definizione bogare apostadamente sàmbene de is venas Sinonimi e contrari assangrare, disangrenare, dissambenare, sangrai*, trangare.
sagnéri , nm Definizione
dutore àbbile a sangrare
Sinonimi e contrari
sangradore
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
phlébotomiste
Inglese
phlebotomist
Spagnolo
sangrador
Italiano
flebòtomo
Tedesco
Aderlasser.
sagníle , nm Definizione su tretu de sa genna, in terra, su tanti de s'apertura Sinonimi e contrari briminaxu, gennile*, lemenalzu, nemenaxu, terminaxi Frasi sunt sétidos in su sagnile, in su friscu ◊ dae sagnile a sagnile mancat s'annotu, sessat su ciama e rispondhe, mancu s'ibbirràglia si atrivit a boghiare! (G.Elies) Terminologia scientifica dmo.
sagòne , nm Sinonimi e contrari soca Frasi candho faent binza noa est usàntzia de prèndhere sos binzarzos cun sagones po che dhos tragare a bidha tira tira.
sagonítu , nm Definizione genia de soga, tira longa de pedhe a unu pígiu Sinonimi e contrari corria Frasi si leaiat su sagonitu, arrodaiat sa bistrale e pigaiat a su comunale a batire linna ◊ nos ant presu cun sagonitos de caizone Etimo srd.
sagotziànu , agt: secotianu,
secotzianu,
secutianu,
segossianu,
segotianu,
segotzianu,
segunsianu,
segutzianu,
sucotianu Definizione
nau de cosa chi creschet, coment'e frutuàriu, erba o fintzes àteru, chi benit apustis, a s'assegus, chi lompet agoa, a trigadiu / a s. = a regadiu
Sinonimi e contrari
coàinu,
cotianu,
redadiu,
regutzianu,
tricadibu
| ctr.
premediu
Frasi
at bocau sos mojos a montes ube su beranu est prus sucotianu ◊ candu unu lori est seminau a trigadiu est segotzianu ◊ apo todhitu péssiche secotianu ◊ apo agatau una pariga de figumoriscas sagotzianas
2.
innantis si sèmenat su trigu: a segotianu s'orzu
Etimo
ltn.
*secutianus
Traduzioni
Francese
tardif
Inglese
late
Spagnolo
tardío
Italiano
tardivo
Tedesco
spätreif,
verspätet.
sagràdu , agt: sagrau Definizione
chi pertocat sa religione, chi est de Deus, chi est dignu de s'arrespetu prus mannu / sos Líbberos sagrados = sa Bíbbia
Sinonimi e contrari
sacru
Frasi
o ànghelu sagradu, in s'ora santa chi sa vida isparit dami de l'ider sorte! (S.Casu)◊ ti connosco, sàmbene sagradu faladu dae su corpus de Cristos! ◊ bàsciu cussa biancura restat su corpus sagrau ◊ semus cumbidados in sa mesa sagrada de su chelu
Traduzioni
Francese
sacré
Inglese
sacred
Spagnolo
sagrado
Italiano
sacro
Tedesco
heilig.
sagràre sacràre
sagrastài, sagrastàre , vrb: sagrestai, seghestare, segrestai, segrestare, segrestari, tzegrestai Definizione fàere dannu mannu, mescamente a segadura e nau po is matas; segare linna fintzes a pudadura, mescamente in grussu, segare is cambos chi no bogant frutu (e tzegrestai fintzes isceberare, de su tàgiu, is pegos de bochíere)/ segrestai sa bíngia = fai de pruatza, bogare in croba, segare sas cannas chi no serbint Sinonimi e contrari bisastrare, destrui / aggruxai Frasi sos boes mi ant segrestadu s'ortu ◊ àbbiles perunas li segrestant su fídigu in su petus ◊ calaiat su pibintzili seghestandhe su trigu ◊ su síndhigu no cheret a bogare contonadas dae cussas orrocas ca seghestades su caminu! 2. apustis iscratzau, sa bíngia depit èssi sagrestada, si ndi segat totu sa linna chi no serbit.
sagràstu , nm: sagrestu,
seghestu,
segrestu Definizione
su segrestare, distrutzione de una cosa, dannu mannu fatu mescamente a segadura; catzigamentu meda chi faent animales mannos in logu de fàere dannu
Sinonimi e contrari
degógliu,
destrossa,
istralia,
macedhu
Frasi
ite sagrastu chi ant fatu, cussos animales, in s'ortu! ◊ pòvera partorza ite sagrastu: barantaduos fizos in d-unu partu!…◊ sos binzateris, bidendhe su segrestu chi lis ant fatu duos burricos in binza, che los giughent a sa mandra comunale
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
massacre,
destruction
Inglese
massacre
Spagnolo
masacre
Italiano
massacro,
distruzióne
Tedesco
Massaker,
Zerstörung.
sagràu sagràdu
sagrestài sagrastài
sagrestànu , nm: sagriltianu, sagristianu, segrestanu, segrestianu, segristianu, serghestanu Definizione chie atendhet a su preide naendho sa missa (e fintzes in àteras fainas de crésia, es. sonare is campanas) Sinonimi e contrari dreghestanu, giàcanu, monaghile, monasígliu / cdh., ttrs. sigritianu Frasi balla ca cun predi de aici no m'ia a bolli a su postu de su serghestanu! ◊ totu ses faendu tui, predi e serghestanu! Etimo itl. sagrestano.
sagrestía , nf: sagristia,
sarghestia Definizione
in is crésias, logu abbandha po su prus apalas o a costau in sa crésia etotu, ammobbiliau po totu su chi podet serbire po is funtziones e fintzes coment’e ufíciu
Frasi
Preíderu Antoni dae s'altare at bidu a Frantzisca intrendhe in sagristia e creiat chi lu cheriat atopare a sa essida de sa Missa ◊ su fogu at abbruxau medas imparatus e su segrestanu, mischinu, ndi at pérdiu cuaranta francus postus in is calàscius de sa sagristia ◊ no podiat arreare cuau in domo de peidre Manai o in sagristia?!
Terminologia scientifica
prdc
Traduzioni
Francese
sacristie
Inglese
sacristy
Spagnolo
sacristía
Italiano
sacristìa
Tedesco
Sakristei.
sagréstu sagràstu
sagriltiànu sagrestànu
sagristía sagrestía
sagristiànu sagrestànu
sàgula , nf Definizione funighedha chi portat in su càbudu unu pesu po averguare su fundhu de su mare Terminologia scientifica ans.
sagumàda sagamàda