subbacàre , vrb: subbecare Definizione
arrennèscere a bínchere o a padire, baliare, ccn. cosa
Sinonimi e contrari
abbabiai,
bíncere,
sumèrghere
Frasi
ohi fizu istimadu, mortu in terra anzena: no subbaco sa pena! ◊ in pagos no podimus subbacare custu fogu fuidu ◊ de candho est morta sorre mia, a mamma no la podimus subbacare ◊ mancari forte, no subbacat tanta pena ◊ su corazu issoro no bastat a subbacare sa fortza de totu cudhos ◊ su santu no at subbecau custas peràulas de risu e at fatu sa fémina a pedra (Frau-Puddu)◊ sas annadas malas dhas amos sèmpere subbecadas
Traduzioni
Francese
sortir de,
surmonter
Inglese
to tolerated
Spagnolo
aguantar,
sobrellevar
Italiano
sopportare,
superare
Tedesco
ertragen,
überwinden.
subbacuài , vrb Definizione
piscare asuta de s'abba
Traduzioni
Francese
pêche sous-marine
Inglese
to go in for underwater fishing
Spagnolo
hacer pesca submarina
Italiano
fare pésca subàcquea
Tedesco
Unterwasserjagd treiben.
subbafitàre , vrb Definizione giare in afitu a un'àteru su chi unu tenet giai issu in afitu.
subbaltérnu , agt, nm Definizione chi o chie, in ccn. organizatzione, dipendhet de un'àteru chi dhu podet cumandhare.
subbapàltu , nm Definizione giare in apaltu a un'àteru una cosa, unu trebballu, chi unu at giai pigau issu in apaltu.
subbecàre subbacàre
subbitàna , nf Definizione
bentu forte chi si pesat totinduna a mulinete
Sinonimi e contrari
boriana,
furione,
turbiana
Terminologia scientifica
tpm
Traduzioni
Francese
typhon
Inglese
typhoon
Spagnolo
ciclón,
remolino
Italiano
ciclóne improvviso,
tifóne
Tedesco
Zyklon,
Wirbelsturm.
subbitànu , agt Definizione
chi acontesset de suncunas, a s'ingrundha
Sinonimi e contrari
arrepente
Frasi
est mortu de mala morti subbitana ◊ Deus ti ndi campit de morti subbitana!
Etimo
itl.
subitano
Traduzioni
Francese
soudain
Inglese
sudden
Spagnolo
repentino,
súbito
Italiano
subitàneo
Tedesco
plötzlich.
súbbitu , avb, agt Definizione
luego, acoitu, chentza lassare passare ora o tanti tempus; nau de ccn., chi faet is cosas a sa maconatza, chentza dhue pentzare meda, cun tropu presse
Sinonimi e contrari
acoitu,
lueco,
luegamente
/
furighedhosu
2.
non siast súbbitu: lassa chi movant is àterus! (G.Mura)◊ fradi tú, ca est súbbitu, certat cun totus
Etimo
itl.
subito
Traduzioni
Francese
précipité
Inglese
precipitate
Spagnolo
precipitado
Italiano
precipitóso
Tedesco
unbedächtig,
übereilt.
súbbiu sólbiu
subblimài, subblimàre , vrb Definizione foedhandho de s'istintu, su dhu cambiare in àteru cumportamentu cunsiderau superiore, prus bonu, a manera de cumpàrrere no po su chi est ma ccn. cosa chi sa morale o sa cultura càrculat de prus; arrefinare ccn. cosa distillandho.
subbordinài, subbordinàre , vrb Definizione fàere dipèndhere una cosa, o a unu, de un'àtera, de un'àteru cunsiderau superiore, prus importante; fàere bènnere a úrtimu o agoa po importu; istare a s'órdine de unu superiore.
subbressàda , nf: subressada, supressada 1 Definizione petza mólia, cundhia e infrissia, genia de murtadella: sa sarda est fata cun sartza – segada a bículos e chentza mólia – posta in s'istògomo de su porcu agguantau incracau cun pesu mannu apitzu e apustis lassau apicau po asciutare Sinonimi e contrari cdh. suprissata Terminologia scientifica mng Etimo ctl. sobressada.
subbròssa , nf: sumbrossa Definizione
cosa imbodhiada chi posta asuta de capa o àteru faet suma; genia de ufradura, de nodu chi si faet in is ossos / fai s. = fàghere ballúmene
Sinonimi e contrari
soma
/
suprossu
Etimo
spn.
bolsa
Traduzioni
Francese
renflement
Inglese
swelling
Spagnolo
hinchazón
Italiano
rigonfiaménto
Tedesco
Anschwellung.
subbucàda , nf Definizione su subbucare Etimo srd.
subbucàre , vrb Definizione pònnere ccn. istérgiu conca a bàsciu, buca asuta e fundhu in artu Sinonimi e contrari boltulare, cavacai, furriai Etimo srd.
subbumànu , agt Definizione chi est prus pagu de umanu, balet prus pagu de sa persona umana, est animalinu, terràinu.
súbe , nf: sue,
sughe,
sui 1,
suve Definizione
porcu fémina / min. sughedha, sughita, sughichedha, sueta, suita; sughe sirvonina = mardi de sirba, sirva o suabra
Sinonimi e contrari
cópia,
madre 1
Frasi
fint sete porcrabos: una suita, bàtoro ochisorzos e duos porcos mannos ◊ duos sirbones si fint acurtziandhe ca bi aiat duas sughes in calore ◊ sa sue pro la pònnere a mannale cheret crastada ◊ sa sue no leat su porcu ca no est in more
Terminologia scientifica
anall
Etimo
ltn.
sue(m)
Traduzioni
Francese
truie
Inglese
sow
Spagnolo
cerda,
cochina
Italiano
scròfa
Tedesco
Sau.
subélciu , agt, nm: subrecu,
subercu,
subésciu 1,
supercu Definizione
chi est a tropu, prus de su chi dhue bollet, chi dhue ndh'at meda a cunforma de su tretu o de su tempus; su chi est in prus de su chi serbit po calecuna cosa / avb. a s., de s. = a tropu; fai ispesa suberca = ispèndhere a tropu
Sinonimi e contrari
demasiadu
/
calcu
| ctr.
pacu,
lenu
Frasi
su frius subercu fait mali
2.
su subélciu est dannosu in dogni edade
3.
bi ndh'at chi sunt obbricaos tropu a supercu a fàchere su dovere
Cognomi e Proverbi
prb:
su subercu segat su cobercu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
excessif,
superfluité
Inglese
excessive,
superfluity
Spagnolo
excesivo,
superfluidad
Italiano
sovèrchio,
eccessivo,
superfluità
Tedesco
übertrieben,
Überfluss.