subènnere, subènniri sobènnere
subéntu , nm: assubentu* Definizione arrespiru peleosu de chie at curtu meda o porta male a prumones; fúria bentosa, maladia de is cuadhos Sinonimi e contrari afandha, assúpidu, bémida, sufrata / àlidu Frasi custu est cuadhu chi patit su subentu 2. at batallau fintzas a s'úrtimu subentu.
súber , cng: super Definizione intramus de… Sinonimi e contrari antamas Frasi si su Banzéliu l'aiant letu e postu in pràtica peri sos meres, suber de lu lèghere petzi sos teracos, fortzis in custa terra no bi ndh'aiat àpiu de fizastros! ◊ chin cussu fàchere, suber de si los acurtziare, sos ómines, los sichit a zacarare ◊ suber de sos Americanos depiat èssere su cuberru a bocare cussa medichina Etimo ltn. super.
suberanía soberanía
suberàre , vrb: superai, superare Definizione passare prus ainnanti in calecuna cosa in su sensu de èssere o fàere méngius, de prus, de dha bínchere, padire o àteru Sinonimi e contrari bíncere, subbacare Frasi supèralu, fizu meu: no mi trasendho meda! ◊ bella est a premore, piena de onore chi superat a Elena e Diana ◊ como cussa manera de fàghere est superada ◊ ant superau sa prova.
subercài , vrb Definizione
èssere o essire abbundhante, prus de su chi serbit
Sinonimi e contrari
bundhare,
soberare
| ctr.
mancai 1
Etimo
ltn.
*superc(u)lare
Traduzioni
Francese
surabonder
Inglese
to overabund
Spagnolo
rebosar
Italiano
sovrabbondare
Tedesco
im Überfluss vorhanden sein.
subercamènti , avb Definizione in modu subercu, airadu, a meda, a tropu Sinonimi e contrari aira.
subércu subélciu
subércu 1 , nm: suercu, surecu, suvercu Definizione su tretu pilosu de sa carena asuta de su codhu, tra su bratzu e su costau, in artu Sinonimi e contrari druecu, sircu, sorbicu, subacani, sutasuercu Frasi picat sa pagella e si la ponet suta de su suvercu Terminologia scientifica crn Etimo srd.
súbere , vrb Sinonimi e contrari súere*.
subèrghere , vrb Sinonimi e contrari bíncere, subbacare, sumèrghere Frasi subèrghere unu cadhu fuindhe, un'ómine airadu, sas berbeghes salarzadas ◊ est contomiadu, no podet subèrghere su chi gighet in s'istògomo.
subérgiu , nm: ciuérgiu,
suberju,
suégliu,
suélgiu,
suelzu,
suérgiu,
suerxu,
suerzu,
suvégliu,
suverju,
suverzu Definizione
genia de linna tostada chi faet a mata manna: portat unu corgiolu a duos pígios, su de fundhu est s'iscorza (rusca), su de pitzu est su ortigu, chi faet ue a su truncu che dhi ant bogau su gherdone (su primu "ortigu") e a is noe o deghe annos si ndhe bogat e s'impreat po medas cosas, bonu mescamente po isolante
Sinonimi e contrari
elichesuerinu,
súaru
Frasi
est una zona buscosa, totu chercos, éliches e suèglios ◊ acàpia su cuadhu a una mata de suérgiu! ◊ sa badhe est tibba de crecos e suèrgios ◊ bi at catzas de suerzu e de élighe ◊ unu subérgiu ant inghiriau pessèndhelu chi fit su sonadore!…
Cognomi e Proverbi
smb:
Suelzu, Suergiu
Terminologia scientifica
mtm, Quercus suber
Etimo
ltn.
subereus
Traduzioni
Francese
chêne-liège
Inglese
cork-oak
Spagnolo
alcornoque
Italiano
sùghera
Tedesco
Korkeiche.
subéria , nf Definizione su suberiare; aggheju, fintzes dificurtade a immartire sa cosa papada 2. cussu iscritu lu so legendhe a pagu a pagu a tales chi no mi diat subéria (S.Seu)◊ at dadu subéria manna in sos ballos Etimo srd.
suberiàre , vrb Definizione
giare ocasione, fàere arrennegare male e peus a chie est giai tzacau, istrobbare
Sinonimi e contrari
agghegiare,
atiare,
inasprèssiri,
incidai,
inciulai,
insissiligai,
insutzuligai,
issuperiare,
mincidiare,
tinghitare
Frasi
no mi subéries, bastat chi so arrennegadu pro àteru! ◊ si subériat su cadhu e istinchidhat fogu ◊ in custu trunchedhu che at una tana de muscone: no lu suberiedas ca bos punghet! ◊ est unu raspinzu chi faghet efetu malu ca subériat sa palte chi est ratada
Traduzioni
Francese
agacer
Inglese
to annoy
Spagnolo
irritar
Italiano
irritare
Tedesco
reizen.
suberínu , agt: suerinu, suverinu Definizione de suérgiu / turdu s. = turdu columbinu, genia de pigione chi faet abbitu meda in logos de suérgiu (turdus viscivorus reiseri) Sinonimi e contrari suerzinu Frasi cale turrone? est de landhe suverina! ◊ cussu pistizone paret landhe suverina! Etimo ltn. suberinus.
subérju subérgiu
subèschere , vrb: subíschere Definizione
pigare cun passiéntzia, padire, agguantare un'ifadu, unu male, un'ofesa o àteras cosas chi no praghent o chi faent male
Sinonimi e contrari
babiai,
bagiulai,
dighire
Frasi
sa disamistade tra bidhas fit manna e su de una no podiat subèschere su de s'àtera ◊ cussa est cosa chi no si podet subèschere! ◊ non poto subíschere totu su chi mi ses nendhe ◊ si ammentant de su chi ant subéschidu ◊ de èssere cumandhada a foltza no lu podiat subíschere
Traduzioni
Francese
tolérer
Inglese
to bear
Spagnolo
aguantar
Italiano
tollerare,
sopportare
Tedesco
dulden,
ertragen.
subesciàda , nf Sinonimi e contrari brinchitu Etimo srd.
subesciàre , vrb Definizione andhare a brinchidedhos, fàere brínchidos Sinonimi e contrari brinchetare, brinchillai, cadraminciare Frasi sos pisedhos sunt totora subescendhe: no istant mai frimmos!